Κι όμως ο καρκίνος δεν είναι ο ανίκητος εχθρός

Έχετε ακούσει για το σύστημα ΝΤΕΪΛ; Είναι ένας νέος τρόπος μέτρησης του

προσδόκιμου ζωής ­ για να το πω πιο απλά, του χρόνου ζωής που υπολογίζεται να

ζήσει ένας μέσος άνθρωπος. Αυτός ο προσδόκιμος χρόνος δεν είναι σταθερός, αλλά

αλλάζει σε συνάρτηση από πολλούς παράγοντες, όπως η υγεία ενός πληθυσμού, οι

υγειονομικές συνθήκες κ.λπ. Με αυτόν τον νέο τρόπο, το DALE (Disability

Adjusted Life Expectancy), που η Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας άρχισε να εφαρμόζει

από το 2000, υπολογίζονται τα χρόνια που αναμένεται να ζήσει κάποιος, αλλά με

ό,τι θα μπορούσε να ονομάσει κανείς ως ισοδύναμο πλήρους υγείας. Για να το

κάνουν αυτό, αφαιρούν από το γενικό προσδόκιμο ζωής τα χρόνια κακής υγείας ή

αναπηρίας ανάλογα με τη σοβαρότητά τους και βρίσκουν το ισοδύναμο υγιών χρόνων

ζωής.

Βρήκαν, λοιπόν, ότι σε 24 χώρες το προσδόκιμο υγιούς ζωής θα ξεπεράσει τα

70 χρόνια ­ ανάμεσα σε αυτές και η Ελλάδα ­ ενώ στον αντίποδα υπάρχουν 32

χώρες στις οποίες το προσδόκιμο υγιούς ζωής δεν θα ξεπεράσει τα 40 χρόνια. Οι

χώρες με τις μεγαλύτερες απώλειες είναι οι φτωχές, λόγω ειδικών συνθηκών. Και

οι πιο πλούσιες χώρες όμως χάνουν… εννέα χρόνια από τη ζωή τους, λόγω

ασθενειών ή αναπηριών.

Αυτό που έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον είναι το γιατί η θέση σε αυτήν την

κλίμακα δεν συμβαδίζει με την οικονομική θέση της χώρας. Λένε λοιπόν οι

ειδικοί ότι ένας από τους λόγους είναι ο μεγάλος αριθμός καρκίνων και άλλων

σοβαρών παθήσεων, ιδιαίτερα του πνεύμονος, οι οποίες συνδέονται με το

κάπνισμα, και το ποσοστό των καρδιαγγειακών νοσημάτων που παραμένει υψηλό. Για

τους ίδιους λόγους, αλλά από την αντίθετη πλευρά, η Ιαπωνία βρίσκεται πρώτη

στην κατάταξη λόγω χαμηλού αριθμού καρδιαγγειακών νοσημάτων, κάτι που το

συνδέουν με τη χαμηλή σε λιπαρά παραδοσιακή διατροφή της και τον, έως τώρα,

μικρό αριθμό καρκίνων του πνεύμονος. Αλλά και η Σουηδία κατατάσσεται υψηλά και

αυτό οφείλεται, όπως λένε οι μελετητές, στο καλό σύστημα υγείας που έχει αλλά

και στη σχετικά χαμηλή χρήση καπνού. Η Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας προειδοποιεί,

πάντως, ότι η καλή «εικόνα» ορισμένων χωρών είναι κατά κάποιον τρόπο

παραπλανητική, γιατί οφείλεται στην έως τώρα καλή υγεία των γυναικών που δεν

κάπνιζαν όσο οι άνδρες, κάτι το οποίο αλλάζει ραγδαία τα τελευταία χρόνια.

Ηθικό δίδαγμα, μονότονα το ίδιο: οι συνήθειές μας μικραίνουν ή μακραίνουν

τη ζωή μας.

Κόντρα στη γενική αντίληψη και τον φόβο με τον οποίο αντιμετωπίζεται ο

καρκίνος, οι έρευνες και η πείρα των επιστημόνων δείχνουν ότι ο μεγάλος αυτός

φονιάς της ανθρωπότητας δεν είναι ανίκητος. Ένας από τους επιστήμονες που όχι

μόνο το πιστεύουν αλλά αγωνίζονται να πείσουν και τους άλλους γι’ αυτό είναι ο

δρ Μοσέ Σάικ.

Ο δρ Σάικ, που θεωρείται αυθεντία στις θεραπευτικές δίαιτες για τους

καρκινοπαθείς αλλά και στον ρόλο της διατροφής στην πρόληψη του καρκίνου, έχει

γράψει το βιβλίο «Cancer Free», που θα μπορούσαμε να το μεταφράσουμε

στα ελληνικά ως «ελεύθερος ή απαλλαγμένος από τον καρκίνο». Σ΄ αυτό

υποστηρίζει με πάθος ότι ένας μεγάλος αριθμός καρκίνων θα μπορούσαν να είχαν

αποφευχθεί, όπως και οι μισοί θάνατοι από καρκίνο, αν αλλάζαμε συμπεριφορά,

και δίνει στοιχεία και συμβουλές για το πώς θα μπορούσε να γίνει αυτό. Όπως

όμως σχολιάζει ο ίδιος, «στο βιβλίο υπάρχει αφθονία πληροφοριών που θα

μπορούσαν να σώσουν ζωές και να αποτραπούν πολλοί καρκίνοι, αλλά δυστυχώς ο

κόσμος δεν χρησιμοποιεί αυτές τις πληροφορίες». Το βιβλίο αυτό χωρίζεται σε

τρεις κατηγορίες όσον αφορά αυτά που πρέπει να γνωρίζει ο κόσμος για να

αποφύγει τον καρκίνο. Η πρώτη κατηγορία είναι ο τρόπος ζωής, η δεύτερη το

οικογενειακό ιστορικό, τα γονίδια, και η τρίτη τα τσεκ απ, που θα έπρεπε ο

καθένας μας να κάνει ώστε να αποφύγει ή να ανακαλύψει τον καρκίνο έγκαιρα.

Στην κατηγορία του οικογενειακού ιστορικού, λέει ο δρ Σάικ, ασχολούμαστε με τα

γονίδια. Υπάρχουν σοβαροί καρκίνοι που τείνουν να μεταφέρονται μέσα στις

οικογένειες. Για παράδειγμα, αν κάποιος στην οικογένειά σου πάσχει από κάποια

μορφή καρκίνου, τότε και εσύ διατρέχεις κίνδυνο να αντιμετωπίσεις αυτή τη

μορφή καρκίνου. Μία γυναίκα που έχει μητέρα, αδελφή ή θεία με καρκίνο στον

μαστό, έχει αυξημένη πιθανότητα να αναπτύξει καρκίνο του μαστού. Το ίδιο

ισχύει και για τον καρκίνο του παχέος εντέρου. Αυτό δεν σημαίνει καταδίκη,

αλλά γνώση που πρέπει να έχει ο καθένας για να πάρει τα μέτρα του

Τα ποσοστά

ΕΡ.: Σε ποιο ποσοστό μπορούμε να είμαστε απαλλαγμένοι από τον

καρκίνο; τον ρωτάμε.

ΑΠ.: Οι εκτιμήσεις σήμερα δείχνουν στο 50% των θανάτων από καρκίνο.

Αυτό το ποσοστό μπορεί να αποφευχθεί, εάν ακολουθήσουμε μία σωστή διατροφή,

χωρίς κάπνισμα, περισσότερη άσκηση, με τακτικά τσεκ απ. Εάν οι γυναίκες έκαναν

τακτικά μαστογραφία, θα μείωναν τις πιθανότητες να αναπτύξουν καρκίνο του

μαστού κατά 30%. Ο καρκίνος του πνεύμονα είναι ο υπ’ αριθμόν ένα θανατηφόρος

καρκίνος και το 35% προκαλείται από το κάπνισμα. Εάν οι άνθρωποι σταματούσαν

το κάπνισμα, θα μειώνονταν κατά το ίδιο ποσοστό οι περιπτώσεις καρκίνου του

πνεύμονα, αλλά και άλλων καρκίνων, όπως στον λαιμό, στον οισοφάγο, στο

πάγκρεας. Ξέρουμε ότι η πολύωρη παραμονή στον ήλιο βλάπτει, ιδίως τα

ανοιχτόχρωμα άτομα, στα οποία μπορεί να προκαλέσει θανάσιμη μορφή καρκίνου της

επιδερμίδας. Ξέρουμε τι πρέπει να κάνουμε, αλλά ο κόσμος δεν εκμεταλλεύεται

τις πληροφορίες που έχει στη διάθεσή του.

Αλλά και το περιβάλλον στο οποίο ζούμε μπορεί να δημιουργήσει

προβλήματα. Τέτοιο παράδειγμα είναι οι παθητικοί καπνιστές, που έχουν αυξημένο

κίνδυνο για καρκίνο του πνεύμονα και των καρδιοπαθειών αν δουλεύουν σε ένα

γραφείο με καπνιστές, παρ΄ ολο που δεν καπνίζουν οι ίδιοι.

ΕΡ.: Πολλοί πιστεύουν ότι αν έχουν μεγαλώσει είναι ήδη αργά.

ΑΠ.: Αυτός είναι ένας απαισιόδοξος τρόπος σκέψης από άτομα που δεν

θέλουν να κάνουν τίποτε άλλο. Το κάπνισμα, για παράδειγμα, ακόμα και στα 60 ή

70 χρόνια να το σταματήσεις μειώνεις του κινδύνους. Μία γυναίκα με δύο μικρά

παιδιά δεν έχει καμία δικαιολογία να μη σταματήσει το κάπνισμα, αν όχι για τον

εαυτό της, τουλάχιστον για τα παιδιά που υφίστανται βλάβη στους πνεύμονες

αναπνέοντας τον καπνό στο σπίτι.

Η μαστογραφία

ΕΡ.: Πότε πιστεύετε ότι πρέπει να γίνονται προληπτικές

εξετάσεις, όπως π.χ. η μαστογραφία;

ΑΠ.: Πιστεύω ότι θα έπρεπε να ξεκινά στην ηλικία των 40 και να γίνεται

αυτοεξέταση μαστού κάθε 1-2 μήνες. Αλλά όταν υπάρχει αυξημένος κίνδυνος, ο

προληπτικός έλεγχος πρέπει να ξεκινά νωρίτερα. Εάν για παράδειγμα η μητέρα

είχε καρκίνο του μαστού στα 40 της χρόνια, τότε η κόρη θα πρέπει να ξεκινήσει

να κάνει μαστογραφία από την ηλικία των 30. Και κάθε γυναίκα θα πρέπει να

κάνει Παπ τεστ για την πρόληψη του καρκίνου του τραχήλου.

Σε περίπτωση που ένας γονιός έχει καρκίνο του παχέος εντέρου, το παιδί θα

πρέπει να ξεκινήσει να κάνει κολονοσκόπηση (εξέταση ολόκληρου του παχέος

εντέρου) 10 χρόνια πριν από την ηλικία που παρουσιάστηκε στον γονιό του.

Υπάρχουν αρχικά σημάδια για τον καρκίνο που ο περισσότερος κόσμος τα αγνοεί,

αλλά πρέπει να μάθει να τα αναγνωρίζει και να ζητάει τη γνώμη γιατρού. Οι

βασικότεροι καρκίνοι, όπως του παχέος εντέρου ή ακόμα και των πνευμόνων, εάν

ανακαλυφθούν στα αρχικά στάδια, έχουν ποσοστά θεραπείας εξαιρετικά.

Η διατροφή

ΕΡ.: Η διατροφή μπορεί να αποτρέπει την ανάπτυξη του καρκίνου;

ΑΠ.: Ξέρουμε ότι η κακή διατροφή και οι κακές συνήθειες στη διατροφή

μπορούν να αυξήσουν τα ποσοστά κινδύνου ανάπτυξης του καρκίνου στο παχύ

έντερο, τον μαστό, τον προστάτη, τον λαιμό, τον οισοφάγο, το στομάχι. Υπάρχουν

πολλοί καρκίνοι που μπορεί να επηρεαστούν από μία κακή δίαιτα. Δηλαδή διατροφή

υψηλή σε λιπαρά, πολύ χαμηλή σε φρούτα και λαχανικά, σε φυτικές ίνες, με πάρα

πολύ οινόπνευμα. Γνωρίζω ότι στην Ελλάδα τρώτε πολύ ελαιόλαδο που φαίνεται να

είναι καλύτερο, δεν θα έπρεπε όμως να το παρακάνετε. Τα λιπαρά δεν πρέπει να

ξεπερνούν το 20%-25% των ημερήσιων θερμίδων κατανάλωσης της διατροφής μας. Να

τρώτε άφθονα λαχανικά και φρούτα. Πολύ σημαντικό είναι να μην τρώμε

περισσότερο από το κανονικό, γιατί οι παχύσαρκοι διατρέχουν μεγάλο κίνδυνο

καρκίνου.

Το οινόπνευμα είναι μία σοβαρή αιτία καρκίνου. Γνωρίζουμε πολύ καλά ότι μπορεί

να προκαλέσει καρκίνο στον λαιμό, στο στόμα, στον οισοφάγο και πρόσφατα

υπάρχουν στοιχεία ότι η υπερβολική κατανάλωση οινοπνεύματος μπορεί να αυξήσει

τις πιθανότητες για ανάπτυξη καρκίνου του μαστού. Συνιστούμε λοιπόν τον

περιορισμό του οινοπνεύματος γιατί βλάπτει την υγεία, όπως επίσης το συκώτι

και το πάγκρεας. Τα στοιχεία που υπάρχουν δείχνουν ότι οι γυναίκες είναι πιο

ευαίσθητες και δεν πρέπει να καταναλώνουν περισσότερα από 4 ποτήρια

εβδομαδιαίως.

ΕΡ.: Καλά με το στομάχι και το παχύ έντερο, αλλά πώς

σχετίζεται η διατροφή με τον καρκίνο του μαστού;

ΑΠ.: Ναι, φυσικά υπάρχουν έρευνες, που δείχνουν ότι τα λίπη στα φαγητά

που τρώμε μένουν στο σώμα και μπορούν να αλλάξουν τον μεταβολισμό των ορμονών,

αυξάνοντας το ρίσκο του καρκίνου στον μαστό ή στον προστάτη. Δεν είναι μόνο η

κατανάλωση των λιπαρών αυτό που έχει σημασία αλλά και το πώς ο οργανισμός

μεταβάλλει τα λίπη.

ΕΡ.: Ο τρόπος μαγειρέματος παίζει ρόλο;

ΑΠ.: Συνήθως όχι, εκτός αν έχουμε να κάνουμε με το κρέας. Όταν ψήνεται

στο grill ή τα κάρβουνα αυξάνονται οι κίνδυνοι γιατί τα λιπαρά από το κρέας

στάζουν επάνω στα κάρβουνα και καίγονται. Οι αναθυμιάσεις αυτές εισχωρούν μέσα

στο κρέας. Όταν το λίπος του κρέατος λιώνει, παράγει καρκινογόνες συνθέσεις

και αυτές εισχωρούν στο κρέας, οι οποίες με τη σειρά τους μπορούν να αυξήσουν

τις πιθανότητες καρκίνου. Το ίδιο και όταν τρώμε το κοτόπουλο με την πέτσα

του. Εγώ συνιστώ να αφαιρούμε τις εστίες που υπάρχει πολύ λίπος. Τα φαστ

φουντ, τα χάμπουργκερ, τα χοτ ντογκ, οι τηγανητές πατάτες, που τρώνε οι νέοι,

όλα αυτά είναι μουσκεμένα στο λίπος. Αλλά και οι προπαρασκευασμένες,

κατεψυγμένες τροφές, οι οποίες είναι βολικές και γι’ αυτό ο κόσμος τις

προτιμά, έχουν, επίσης, πολλά λίπη.

ΕΡ.: Υπάρχουν «αντικαρκινικές» τροφές;

ΑΠ.: Τα φρούτα και τα λαχανικά περιέχουν συνθέσεις που καταπολεμούν τον

καρκίνο, όπως π.χ. αντιοξειδωτικά και άλλα που δεν γνωρίζουμε γι’ αυτά ακόμα.

Με άλλα λόγια δεν αρκεί να πάρεις μία βιταμίνη, πρέπει να τρως υγιεινά,

περιλαμβάνοντας στη διατροφή μία ποικιλία από φρούτα και λαχανικά για να είσαι

ασφαλής ότι καταναλώνεις όλα αυτές τις συνθέσεις που καταπολεμούν τον καρκίνο.

Το πρόβλημα με τα χάπια είναι ότι πολλοί άνθρωποι ακολουθούν μία κακή διατροφή

και αφού τρώνε άσχημα όλη την ημέρα, το απόγευμα λένε, θα πάρω το χάπι μου ή

τη βιταμίνη μου. Αυτό όμως δεν φέρνει αποτέλεσμα, δεν κάνουν καλό στους

εαυτούς τους, γιατί έτσι ακολουθούν μία διατροφή που ευνοεί την ανάπτυξη

καρκίνου.

ΕΡ.: Υπάρχει κάτι πολύ σημαντικό που πρέπει να πούμε στους

ανθρώπους;

ΑΠ.: Πολύς κόσμος παίρνει δεδομένο ότι έχει καλή υγεία, δεν σκέφτεται

ότι πρέπει να τη διαφυλάξει. Το αυτοκίνητο το πηγαίνουμε στο γκαράζ, του

αλλάζουμε λάδια, φίλτρα, το πλένουμε να φαίνεται ωραίο. Γιατί δεν φροντίζουμε

και το σώμα μας; Εάν το αυτοκίνητο πεθάνει, μπορούμε να πάμε

στην αντιπροσωπεία και να αγοράσουμε ένα άλλο. Εάν πάθει βλάβη το σώμα μας,

δεν μπορούμε να αγοράσουμε άλλο σώμα. Το μήνυμα, λοιπόν, είναι απλό: Μην

παίρνετε σαν δεδομένο την υγεία, κινηθείτε, κάντε κάτι για να την προφυλάξετε.

Η άσκηση μειώνει τις παθήσεις

ΕΡ.: Αναφέρατε την άσκηση. Τι ρόλο παίζει;

ΑΠ.: Υπάρχουν όλο και περισσότερα στοιχεία ότι τα άτομα που γυμνάζονται

μειώνουν τις πιθανότητες ανάπτυξης καρκίνου του μαστού, του παχέος εντέρου

κ.λπ. Δεν ξέρουμε ακριβώς πώς γίνεται αυτό, αν οφείλεται στο ότι έχουν

λιγότερο λίπος στο σώμα τους, εάν έχει σχέση με τον μεταβολισμό τους ή τις

ορμονικές αλλαγές. Οι εκτιμήσεις μας πάντως δείχνουν ότι οι γυναίκες που

γυμνάζονται, έχουν λιγότερες πιθανότητες να αναπτύξουν καρκίνο του μαστού απ’

ό,τι οι γυναίκες που δεν γυμνάζονται. Αλλά πρέπει να είναι μία συνεχής

εκγύμναση. Δεν αρκεί να τρέξεις μια φορά για 20 λεπτά. Πρέπει η άσκηση να

γίνεται μέρος της καθημερινής μας ρουτίνας. Το περπάτημα είναι άσκηση,

προτιμήστε τα σκαλιά αντί για το ασανσέρ, περπατήστε για να πάτε στα μαγαζιά,

ακόμη καλύτερα κάντε ένα σπορ. Μη μετακινήστε συνεχώς με αυτοκίνητο.

ΕΡ.: Εάν μία γυναίκα ξεκινήσει τη γυμναστική στα 40, μειώνει

τις πιθανότητες ανάπτυξης τους καρκίνου;

ΑΠ.: Απ’ ό,τι γνωρίζουμε, ακόμα και αν είσαι 40 ετών ή και 50 και

υιοθετήσεις έναν υγιεινό τρόπο ζωής, έχεις αρκετές πιθανότητες να προφυλάξεις

την υγεία σου και να μειώσεις το ρίσκο του καρκίνου καθώς και τις καρδιακές

παθήσεις.

Το φαγητό και το τσιγάρο

Το… φιτίλι που πυροδοτεί 4 στους 5 καρκίνους είναι παράγοντες που

σχετίζονται με τον τρόπο ζωής του καθενός. Οι έρευνες δείχνουν ότι ποσοστό 35%

όλων των καρκίνων σχετίζεται με διατροφικούς παράγοντες, ενώ το κάπνισμα

φαίνεται να ευθύνεται για περισσότερο από το 30% των περιστατικών. Η

σεξουαλική συμπεριφορά «χρεώνεται» 7% και η κατάχρηση αλκοόλ ακόμη 3%. Η

υπερβολική έκθεση στις υπεριώδεις ακτίνες του ήλιου προκαλεί ένα επιπλέον 3%

των κακοηθειών. Κανείς δεν γνωρίζει να πει με σιγουριά σε τι ποσοστό επηρεάζει

το μυαλό μας τον καρκίνο, είναι όμως σίγουρο ότι παίζει κάποιο ρόλο, έστω και

ως επιλογή τρόπου ζωής.

Δεν μπορεί να γίνει τίποτα, λένε οι ειδικοί, για να αλλάξει η γενετική

κατασκευή ή το ιατρικό ιστορικό του καθενός, και οι περιβαλλοντικοί

παράγοντες, αν και μεταβάλλονται, συμμετέχουν σε σχετικά λίγα είδη καρκίνου.

Έτσι, τελικά, ο πιο αποτελεσματικός τρόπος για να αποτραπεί αυτή η ασθένεια

είναι να ενταχθεί η πρόληψη του καρκίνου στην καθημερινή ζωή.

20 συμβουλές για το κάπνισμα

Αν έχετε αποφασίσει να κόψετε το κάπνισμα ­ ή έστω αν έχετε αρχίσει να το

σκέπτεστε ­ οι ειδικοί σάς προτείνουν μια σειρά έξυπνων συμβουλών που, όπως

λένε, θα σας βοηθήσουν:

* μην καπνίζετε ενώ μιλάτε στο τηλέφωνο

* μην παίρνετε τσιγάρα από άλλον

* αλλάξτε μάρκα

* αλλάξτε… χέρι με το οποίο καπνίζατε

* μην καπνίζετε βλέποντας τηλεόραση

* μην καπνίζετε ενώ οδηγείτε

* μην καπνίζετε όταν περπατάτε

Προετοιμασία για την ημέρα που θα σταματήσετε το κάπνισμα:

* πετάξτε όλα τα σταχτοδοχεία, τα σπίρτα, τους αναπτήρες και τα τσιγάρα

* καθαρίστε όλα σας τα ρούχα που μυρίζουν τσιγάρο

* ενημερώστε την οικογένεια, τους φίλους και τους συναδέλφους σας ότι

σχεδιάζετε να κόψετε το κάπνισμα και ζητήστε την υποστήριξη και βοήθειά τους

* ξεκινήστε ένα μέτριο πρόγραμμα άσκησης, για να σας βοηθήσει να

μετριάσετε τον εκνευρισμό και να διατηρήσετε το βάρος σας σε χαμηλά επίπεδα

* την ημέρα που θα σταματήσετε κεράστε τον εαυτό σας κάτι εξαιρετικό

* να ξέρετε τι πρέπει να περιμένετε τις ερχόμενες εβδομάδες ή τους

επόμενους μήνες. Ρωτήστε φίλους που το έχουν ήδη κόψει και ζητήστε τη βοήθειά

τους

Συμβουλές των ειδικών για καλή διατροφή, ιδιαίτερα όσων κόβουν το τσιγάρο:

* σχεδιάστε τα γεύματά σας από πριν ώστε να εξασφαλίσετε ένα καλά

ισορροπημένο πρωινό, μεσημεριανό και δείπνο

* αποφεύγετε τη ζάχαρη

* οι όξινες τροφές και τα υγρά διεγείρουν την επιθυμία του στομαχιού

για νικοτίνη. Αποφεύγετε λοιπόν τους καφέδες, το τσάι, το αλκοόλ, τους χυμούς

εσπεριδοειδών και τα φρούτα, τις ντομάτες και το ξίδι

* πίνετε 6-8 ποτήρια κρύο νερό ημερησίως. Εκτός του ότι σας δίνει μια

αίσθηση πληρότητας, απομακρύνει και τις τοξίνες του καπνού από το σώμα σας

* ζυγίζεστε καθημερινά για να αποφύγετε την ανεξέλεγκτη αύξηση βάρους

* έχετε πρόχειρη μεγάλη ποσότητα (μη εσπεριδοειδών) φρούτων, λαχανικών

και μπισκότων χαμηλών σε λιπαρά

* μην πανικοβληθείτε εάν πάρετε μερικά κιλά. Μπορείτε να κάνετε μια

δίαιτα με το που θα ξεφύγετε από την επικίνδυνη ζώνη

Οδηγίες για πρωτοβάθμια πρόληψη

* Μειώστε την καθημερινή εισαγωγή λίπους σε όχι περισσότερο από 20% των

συνολικών, ημερήσιων θερμίδων.

* Ελέγξτε την εισαγωγή θερμίδων, για να αποφύγετε την αύξηση βάρους.

* Αυξήστε την ποσότητα ινών που παίρνετε σε τουλάχιστον 25 γραμμάρια

την ημέρα.

* Τρώτε 5-8 μερίδες φρούτα και λαχανικά ημερησίως.

* Τρώτε τροφές πλούσιες σε βιταμίνες Α, C και Ε.

* Μειώστε τις παστές, καπνιστές, ή επεξεργασμένες τροφές, όπως χοτ

ντογκ, χοιρινό και μπέικον.

* Μην καπνίζετε τσιγάρα, πούρα, πίπες ή μαριχουάνα.

* Εάν πίνετε αλκοόλ, μετριάστε το. Όχι περισσότερα από 4 ποτά την

εβδομάδα.

* Προσπαθήστε να διατηρήσετε το ιδανικό βάρος αποφεύγοντας το πολύ

φαγητό και εντάσσοντας κάποια άσκηση στην καθημερινή σας ζωή.

* Αποφύγετε την άμεση έκθεση στον ήλιο.

* Εξασφαλίστε ότι το σπίτι σας είναι καθαρό από καρκινογόνους

παράγοντες όπως ραδόνιο, αμίαντο και κάποια παρασιτοκτόνα.

* Στη δουλειά αποφύγετε την έκθεση σε καρκινογόνα χημικά και υλικά. Εάν

χρειαστεί, αναφέρετε στις αρμόδιες αρχές οποιαδήποτε παραβίαση των κανόνων

υγείας και ασφάλειας που σας θέτουν σε κίνδυνο.

* Προσπαθήστε να μειώσετε το άγχος στη ζωή σας.

* Αποφύγετε τις ανεξέλεγκτες σεξουαλικές επαφές. Εάν αλλάζετε πολλούς

ερωτικούς συντρόφους, χρησιμοποιείτε προφυλακτικό για να μειώσετε τον κίνδυνο

να κολλήσετε κάποια σεξουαλικά μεταδιδόμενη ασθένεια που θα μπορούσε να

οδηγήσει σε καρκίνο.

*2,5 δισεκατομμύρια φορές χτυπάει η καρδιά μας σε 70 χρόνια ζωής και όχι

2,5 εκατομμύρια όπως γράψαμε χθες από λάθος , «κόβοντας» χρόνια ζωής αντίθετα

από τις προθέσεις μας.

ΤΙ ΞΕΡΕΤΕ ΓΙΑ ΤΟ ΘΥΡΕΟΕΙΔΗ;

1. Πού είναι ο θυρεοειδής σας;

α. Στο κεφάλι, δίπλα στην υπόφυση

β. Στον λαιμό κάτω από τις φωνητικές χορδές, στον τράχηλο

γ. Στην κοιλιά, κοντά στο πάγκρεας

δ. Στην είσοδο του χοληδόχου πόρου

2. Τι δουλειά κάνει;

α. Εκκρίνει τις ορμόνες που ρυθμίζουν τον μεταβολισμό και τα επίπεδα

του ασβεστίου στο αίμα

β. Παράγει λευκά αιμοσφαίρια που αντιμετωπίζουν τις λοιμώξεις

γ. Ρυθμίζει τη θερμοκρασία του σώματος και την κατακράτηση υγρών

δ. Ρυθμίζει τη ροή της χολής

3. Τι ΔΕΝ είναι αλήθεια για τον υποθυρεοειδισμό;

α. Είναι ένα άλλο όνομα για την υπολειτουργία του θυρεοειδούς

β. Αν δεν θεραπευτεί, προκαλεί αύξηση του βάρους, κούραση και κατάθλιψη

γ. Προκαλείται συχνά από τη νόσο του Γκρέιβ που χαρακτηρίζεται από

διόγκωση του θυρεοειδούς

δ. Ρυθμίζεται από την υπόφυση και τον υποθάλαμο

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

1. Το β: Ο θυρεοειδής αδένας βρίσκεται στο μπροστινό μέρος του λαιμού,

ακριβώς κάτω από τις φωνητικες χορδές (λάρυγγας)

2. Το α

3. Ο υποθυρεοειδισμός είναι η υπολειτουργία του θυρεοειδούς. Η ασθένεια του

Γκρέιβ είναι η συχνότερη αιτία του υπερθυρεοειδισμού, που είναι η

υπερλειτουργία του θυρεοειδούς