Κρίσιμες αποφάσεις. Πολλά είναι τα διλήμματα και για τους τρεις αρχηγούς. Οι

Αλέκα Παπαρήγα, Νίκος Κωνσταντόπουλος και Δημήτρης Τσοβόλας έχουν να

αντιμετωπίσουν αρκετά προβλήματα και να απαντήσουν στο ερώτημα ποια συμμαχία

ευνοεί καλύτερα την Αριστερά και τον τόπο

Τα λίγα σπίτια φέρνουν γκρίνια… Και όχι μόνο. Πολλές φορές οι αρχηγοί των

μικρότερων κομμάτων μεγιστοποίησαν τις μεταξύ τους διαφωνίες. Κερδισμένος

βγήκε ο δικομματισμός, που οι ίδιοι ξόρκισαν…

Οι συνεχείς κόντρες τους τελευταίους μήνες στα μεγαλύτερα κόμματα της Βουλής

θα περίμενε κανείς πως θα τροφοδοτούσαν με νέο αίμα τους «μικρούς». Κι όμως,

οι δημοσκοπήσεις δεν φαίνεται να καταγράφουν κάτι ιδιαίτερα θετικό για το ΚΚΕ,

τον ΣΥΝ ή το ΔΗΚΚΙ, αφού αθροιστικά τα τρία αυτά κόμματα μόλις που πλησιάζουν

το 10,3% του εκλογικού σώματος.

Βεβαίως, τα τρία μικρότερα κόμματα της Βουλής δεν δίνουν και ιδιαίτερα βάρος

στις μετρήσεις των εταιρειών. Ωστόσο, όπως καταγράφηκε και στις τελευταίες

εκλογικές αναμετρήσεις, οι δημοσκοπήσεις αυτές καταγράφουν κάποιες τάσεις του

εκλογικού σώματος, οι οποίες δεν απέχουν ­ όπως αποδείχθηκε ­ κατά πολύ από τα

επίσημα εκλογικά αποτελέσματα.

Στην τελευταία, μάλιστα, δημοσκόπηση της V-PRC, που έγινε για λογαριασμό των

«ΝΕΩΝ», τα μηνύματα για τον ΣΥΝ και το ΔΗΚΚΙ ήταν μάλλον απογοητευτικά, αφού

ένα μόλις εξάμηνο μετά τις εκλογές τα ποσοστά που κατεγράφησαν είναι κάτω του

απαιτούμενου εκλογικού ορίου για την είσοδό τους στη Βουλή.

Ο ΣΥΝ ­ σύμφωνα πάντα με τη δημοσκόπηση αυτή ­ φαίνεται να συγκεντρώνει ένα

ποσοστό γύρω στο 2,6% και το ΔΗΚΚΙ ένα ποσοστό που δεν ξεπερνά το 1,6%, ενώ το

ΚΚΕ εμφανίζεται με 1% παραπάνω από το τελευταίο εκλογικό του ποσοστό.

Ασφαλώς, οι δημοσκοπήσεις δεν είναι το παν και «στην κάλπη καταγράφεται η

αλήθεια», πιστεύουν και στα τρία μικρά κόμματα.

Υπάρχει, όμως, και άλλη μία παράμετρος που την θέτει ο εκπρόσωπος Τύπου του

ΔΗΚΚΙ Σπύρος Κουτσουβέλης. «Το βεληνεκές, η όλη εμβέλεια των μικρών είναι πολύ

μεγαλύτερη από το εκλογικό ποσοστό που καταγράφεται στις εκλογές. Αυτό δεν

καταγράφεται στις δημοσκοπήσεις, που πολλές φορές διεξάγονται ή παρουσιάζονται

κατά αντιεπιστημονικό τρόπο, με αποτέλεσμα να αποπροσανατολίζουν τον κόσμο»,

υποστηρίζει.

Στον Συνασπισμό, όπως παρατηρεί ο Δημήτρης Παπαδημούλης, μέλος της Πολιτικής

Γραμματείας, δεν έχουν παρατηρηθεί μετατοπίσεις παρά τα όσα καταγράφονται σε

κάποιες δημοσκοπήσεις. Αντιθέτως ­ πιστεύει ­ ανοίγονται προοπτικές και

επανάκαμψης παλιών ψηφοφόρων και απόκτησης νέων.

Ορισμένα στελέχη του ΣΥΝ έχουν την άποψη ότι η κρίση που μαστίζει τα μεγάλα

κόμματα μπορεί να μην έχει ακόμα αποδώσει καρπούς για τους «μικρούς». Έχει

όμως ανοίξει τον δρόμο για μετακινήσεις και μετακυλίσεις ψηφοφόρων του

κυβερνώντος κόμματος προς τα αριστερά.

Στο ΚΚΕ, το οποίο διέγραψε τον Μήτσο Κωστόπουλο, δεν σχολιάζουν αποτελέσματα

δημοσκοπήσεων. Πιστεύουν ότι η καταγραφή γίνεται πάντα μέσα στον λαό και

κυρίως μέσα στους αγώνες των εργαζομένων. Άλλωστε ­ εκτιμούν ­ η πολιτική του

«αντιιμπεριαλιστικού – δημοκρατικού μετώπου» έχει αποδώσει καρπούς και η

απήχηση του κόμματος είναι πολύ ευρύτερη του εκλογικού του ποσοστού.

Οι εκτιμήσεις των μικρών κομμάτων ασφαλώς ποικίλλουν γύρω από πολλά ζητήματα.

Η πραγματικότητα, ωστόσο, είναι ότι δεν κατάφεραν και τα τρία να συγκινήσουν

ευρύτερες λαϊκές μάζες, και, κυρίως, να εμφανισθούν ως κάποια εναλλακτική

λύση.

Και μπορεί, προ ημερών, κορυφαίο στέλεχος μικρού κόμματος να σχολίαζε στη

Βουλή ότι «δύο Δεξιές δεν χωράει ο τόπος», αναφερόμενος στο ΠΑΣΟΚ και στη

Ν.Δ., ωστόσο οι εξελίξεις δείχνουν ότι «ο δικομματισμός ­ όπως τον αποκαλεί ­

ζει και βασιλεύει!».

Ασφαλώς, υπάρχουν προβλήματα που έχουν καθηλώσει τα τρία μικρότερα κόμματα σ’

αυτά τα χαμηλά ποσοστά.

Στο ΚΚΕ, το θέμα των συμμαχιών, η τακτική στο συνδικαλιστικό κίνημα και η

στάση απέναντι στην Ευρωπαϊκή Ένωση έχουν αναδείξει διαφωνίες από επώνυμα

στελέχη με πλούσια ιστορία. Οι απόψεις των κ.κ. Δημήτρη Κωστόπουλου, πρώην

αντιπροέδρου της Βουλής, και Γιάννη Θεωνά, ευρωβουλευτή, μπορεί να μην

αγγίζουν την πλειονότητα των στελεχών του ΚΚΕ, ωστόσο απηχούν ώς ένα βαθμό

προβληματισμούς φίλων του ΚΚΕ, που δεν ανήκουν στην οργάνωσή του.

Το 16ο Συνέδριο του Κομμουνιστικού Κόμματος αποτελεί έναν χώρο για συζήτηση

όλων αυτών των θεμάτων. Εάν βεβαίως αποδειχθεί και ο καταλληλότερος για την

προώθηση αποτελεσματικών νέων ιδεών και την απορρόφηση των όποιων κραδασμών

έχουν παρατηρηθεί τον τελευταίο καιρό, αυτό θα φανεί σύντομα.

Κι ενώ στο ΚΚΕ βρίσκονται σε εξέλιξη οι εσωκομματικές διαδικασίες λόγω του

επικείμενου συνεδρίου, στον Συνασπισμό συνεχίζεται η αντιπαράθεση «δεξιών» και

«αριστερών» απόψεων. Το εκλογικό του σώμα, ασφαλώς, ασπάζεται έναν

πλουραλισμό. Όμως δεν μπορεί να αποδεχθεί γιατί πρέπει να διατυπώνονται τόσο

διαφορετικές αντιλήψεις, π.χ. για τη Γιουγκοσλαβία, από την κ. Μαρία Δαμανάκη

που έκανε λόγο για διεφθαρμένο καθεστώς και τον κ. Παναγιώτη Λαφαζάνη, ο

οποίος υποστήριξε ότι το Βελιγράδι σήκωσε όλο αυτό τον καιρό το λάβαρο της

αντίστασης ενός λαού κατά του ΝΑΤΟ και του αμερικανικού ιμπεριαλισμού.

Πάντως, οι συμμαχίες με το ΠΑΣΟΚ και η προοπτική τους θα αποτελέσουν και στο

μέλλον ένα αγκάθι για την ανάπτυξη ή την συρρίκνωση του χώρου, που καλείται να

αποδείξει ότι υπάρχουν βαθύτεροι πολιτικοί, κοινωνικοί και οικονομικοί λόγοι

για την ύπαρξή του.

Ανάλογο αλλά διαφορετικού μεγέθους πρόβλημα αντιμετωπίζει και το ΔΗΚΚΙ. Όπως

καταγράφηκε και μέσα από πολλές δημοσκοπήσεις που έγιναν φέτος, πρέπει να

απαντήσει σε μια σειρά από ερωτήματα που αφορούν πρωτίστως στους λόγους

ύπαρξής του.

Ο ελληνικός λαός το έφερε στη Βουλή το ’96, ως «ένα αντίβαρο στη «δεξιά»

πολιτική του ΠΑΣΟΚ» ή ως «μία άλλη, διαφορετική πρόταση από αυτήν της

κυβέρνησης»; Και το αυξημένο εκλογικό ποσοστό στις τελευταίες ευρωεκλογές

προήλθε από την ανάγκη ενός τμήματος του κόσμου να πιέσει το ΠΑΣΟΚ ή γιατί οι

θέσεις του ΔΗΚΚΙ έπεισαν τον κόσμο για το πρόγραμμά του;

Ασφαλώς, το χαμηλό εκλογικό του ποσοστό δίνει μια απάντηση στα ερωτήματα αυτά,

εκτός κι αν κανείς υιοθετήσει την ερμηνεία του προέδρου του, ότι πρωταρχικός

λόγος που δεν μπήκε το κόμμα του στη Βουλή ήταν η δράση των μηχανισμών του

ΠΑΣΟΚ εναντίον του.

Στους αμέσως επόμενους μήνες ­ και πάντως πριν από τα Χριστούγεννα ­ τα δύο

από τα τρία μικρά κόμματα, το ΚΚΕ και το ΔΗΚΚΙ, θα περάσουν από τη δοκιμασία

των συνεδρίων τους. Και ο ΣΥΝ, παρά το ότι πέρασε από το στάδιο αυτό, αμέσως

μετά τις εκλογές, έχει κι αυτός να επιλύσει μία σειρά από ζητήματα.

Το θέμα της ταυτότητάς τους και το ζήτημα των συμμαχιών θα ‘ναι ασφαλώς αυτά

που ιδιαίτερα θα «παίξουν» αυτό τον καιρό για την τύχη τους. Έχουν φτάσει ­

λίγο ή πολύ ­ σ’ ένα οριακό σημείο. Και καλούνται να πάρουν μεγάλες αποφάσεις.