Αλλάζουν όλα πάλι στη φορολογία με τη βούλα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Μετά την

κατάθεση στη Βουλή του νέου φορολογικού νομοσχεδίου, που αναμένεται να γίνει

μέσα στο επόμενο δεκαήμερο, η κυβέρνηση θα προχωρήσει στην επανεξέταση εκ

βάθρων του φορολογικού συστήματος της χώρας, το οποίο δικαίως μπορεί να

παρομοιασθεί με το Γεφύρι της Άρτας. Οι αλλαγές θα αφορούν, μεταξύ άλλων, την

κλίμακα φορολογίας εισοδήματος, τις εκπτώσεις δαπανών, τον τρόπο υποβολής της

δήλωσης, τους φόρους των επιχειρήσεων, τα τεκμήρια διαβίωσης, τους έμμεσους

φόρους, τη φορολογία ακινήτων, καθώς σύμφωνα με τις αποφάσεις που έχει λάβει ο

υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών κ. Γιάννος Παπαντωνίου η

αναμόρφωση του συστήματος θα γίνει από μηδενική βάση. Στόχος είναι να

απλοποιηθεί όλο το σύστημα αλλά κυρίως να εναρμονισθεί με τους κανόνες του

φορολογικού ανταγωνισμού που θέτει η Ευρωπαϊκή Ένωση.

Η επιτροπή των σοφών

Οι αλλαγές αυτές θα ισχύσουν από το 2003. Έτσι, η απόφαση που έχει ληφθεί από

την κυβέρνηση είναι το υπό κατάρτιση φορολογικό νομοσχέδιο, που θα κατατεθεί

τις επόμενες ημέρες στη Βουλή, να έχει ορίζοντα διετίας. Αυτό σημαίνει ότι το

2001 δεν θα κατατεθεί νέο φορολογικό νομοσχέδιο. Το έτος αυτό το υπουργείο

Οικονομικών θα επικεντρώσει το ενδιαφέρον του στην επανεξέταση όλου του

φορολογικού συστήματος, το οποίο έχει να αναμορφωθεί στο σύνολό του από το

1953 όταν υπουργός Οικονομικών ήταν ο Σπ. Μαρκεζίνης. Προς την κατεύθυνση αυτή

κινούνται ήδη στο οικονομικό επιτελείο και σύμφωνα με πληροφορίες αναζητείται

το πρόσωπο κύρους και κοινής αποδοχής που θα τεθεί επικεφαλής της επιτροπής

πανεπιστημιακών και άλλων ειδικών που θα αναλάβει να συντάξει μελέτη για το

ισχύον καθεστώς και θα υποβάλει πόρισμα για τις αλλαγές που πρέπει να γίνουν.

Με βάση το πόρισμα αυτό ο αρμόδιος για τη φορολογία υφυπουργός Οικονομικών, κ.

Απόστολος Φωτιάδης, αναμένεται να υποβάλει την εισήγησή του στον κ.

Παπαντωνίου προκειμένου να ληφθούν οι τελικές αποφάσεις.

Η φορολογική εναρμόνιση

Η κυβέρνηση προσπαθεί να βάλει ευρωπαϊκά θεμέλια στο φορολογικό σύστημα της

χώρας, καθώς ήδη πιέζεται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να άρει τις διατάξεις

εκείνες που προκαλούν άνισο φορολογικό ανταγωνισμό σε σχέση με τις άλλες χώρες

της Ευρωπαϊκής Ένωσης και οι οποίες εστιάζονται στο μεγαλύτερο μέρος τους στη

φορολογία των επιχειρήσεων. Ενδεικτικό των πιέσεων αυτών, που ασκούνται όχι

μόνο στη χώρα μας αλλά και σε άλλες χώρες-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, είναι

ότι η ίδια η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποφάσισε σε πρόσφατη συνεδρίασή της να

μελετηθούν όλα τα μέτρα φορολογικής πολιτικής στις χώρες-μέλη και ιδίως στον

τομέα της φορολογίας των επιχειρήσεων. Στόχος είναι να εντοπισθούν τα μέτρα

αυτά που δημιουργούν φαινόμενα αθέμιτου ανταγωνισμού μεταξύ των χωρών-μελών

και υπονομεύουν τη φορολογική εναρμόνιση που αποτελεί πλέον, σύμφωνα με όλες

τις ενδείξεις, τον μεγάλο στόχο που έχει θέση η Ευρωπαϊκή Ένωση για την πρώτη

δεκαετία του 2000.

Χαρακτηριστικές είναι οι ισχυρές πιέσεις που ασκούνται εδώ και αρκετό καιρό

από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στην κυβέρνηση της Ιρλανδίας να αυξήσει τον πολύ

χαμηλό συντελεστή 10%, με τον οποίο φορολογεί τα κέρδη των βιομηχανικών και

εμπορικών επιχειρήσεων, καθώς θεωρείται ότι δημιουργεί συνθήκες «φορολογικού

παραδείσου» προσελκύοντας επιχειρηματικά κεφάλαια στη χώρα αυτή εις βάρος των

άλλων ευρωπαϊκών κρατών. Πρόκειται για πιέσεις που δείχνουν να «πιάνουν τόπο»,

αφού η Ιρλανδία σκοπεύει τώρα να αυξήσει τον συντελεστή αυτόν. Άλλωστε,

ανάλογες πιέσεις ασκήθηκαν και στην ελληνική κυβέρνηση που αναγκάσθηκε να

οπισθοχωρήσει από τις προθέσεις που είχε αρχικά για την εφαρμογή ενός

διευρυμένου πακέτου μειώσεων στη φορολογία. Τελικά, αυτό θα περιέχει μόνο τη

μείωση του φόρου στις μη εισηγμένες εταιρείες σταδιακά από το 40% στο 35%, η

οποία θα προβλέπεται στο νέο φορολογικό νομοσχέδιο.

Αρμόδια στελέχη του οικονομικού επιτελείου της κυβέρνησης, δίνοντας μια εικόνα

για τις διεργασίες που γίνονται σε ευρωπαϊκό επίπεδο στον τομέα της

φορολογίας, αναφέρονται όχι μόνο στην προσπάθεια καθιέρωσης ενιαίου τρόπου

φορολόγησης στους τόκους των καταθέσεων (των μη κατοίκων) που βρίσκεται σε

εξέλιξη αλλά και στο θέμα της φορολόγησης των επικουρικών συντάξεων που

«άνοιξε» πρόσφατα η Κομισιόν. Στόχος της Επιτροπής είναι να υπάρξει ενιαία

φορολογική αντιμετώπιση των επικουρικών συντάξεων σε όλες τις χώρες-μέλη, οι

οποίες σήμερα φορολογούν με διαφορετικό τρόπο τα εισοδήματα αυτά. Και, όπως

λένε τα ίδια στελέχη, αργά ή γρήγορα η συζήτηση θα επεκταθεί στον τρόπο

φορολόγησης των εισοδημάτων από συντάξεις, καθώς υπάρχουν διαφοροποιήσεις από

χώρα σε χώρα. Είναι φανερό, καταλήγουν τα ίδια στελέχη, ότι σε σύντομο χρονικό

διάστημα, στο όνομα του φορολογικού ανταγωνισμού, μια χώρα δεν θα έχει τη

δυνατότητα να προχωρεί μόνη της σε αλλαγές στην κλίμακα φορολογίας εισοδήματος

ή στους συντελεστές φορολογίας νομικών προσώπων, αφού αυτές θα επιδρούν στο

ύψος των φόρων και θα διαταράσσουν το επίπεδο ισορροπίας στη φορολογία στην

Ευρωπαϊκή Ένωση.

Οι αλλαγές

Έτσι, όπως αναφέρουν αρμόδια στελέχη του υπουργείου Οικονομικών, υπό τα

δεδομένα αυτά είναι επιβεβλημένες οι αλλαγές στο φορολογικό καθεστώς που

ισχύει στην Ελλάδα. Σύμφωνα με τις σκέψεις που γίνονται στο οικονομικό

επιτελείο, οι αλλαγές αυτές, μεταξύ άλλων, θα αφορούν:

*Στη θέσπιση νέας κλίμακας φορολογίας εισοδήματος καθώς και σε αλλαγές στις

δαπάνες που εκπίπτουν σήμερα από το εισόδημα. Κάποιες από τις δαπάνες αυτές θα

παραμείνουν, ενώ θα προστεθούν άλλες που ανταποκρίνονται στις συνθήκες

διαβίωσης των φορολογουμένων.

*Στην κατάργηση πολλών από τα τεκμήρια διαβίωσης που ισχύουν σήμερα με στόχο

να απλοποιηθεί το καθεστώς. Στο πλαίσιο αυτό θα γίνουν αλλαγές και στο Πόθεν

Έσχες, προκειμένου να γίνει πιο αυστηρό και να συμπεριλάβει δαπάνες που σήμερα

απαλλάσσονται απ’ αυτό.

*Στην αλλαγή του τρόπου υποβολής των φορολογικών δηλώσεων και πληρωμής των

φόρων από τους φορολογουμένους. Οι πρώτες αλλαγές προς την κατεύθυνση αυτή

έχουν ήδη ξεκινήσει με την ηλεκτρονική υποβολή των δηλώσεων ΦΠΑ, που

εφαρμόζεται από φέτος, και των δηλώσεων εισοδήματος, που προγραμματίζεται να

ξεκινήσει το 2001. Οι αλλαγές αυτές αναμένεται να ολοκληρωθούν με τη νέα

φορολογική μεταρρύθμιση.

*Στους φόρους των επιχειρήσεων. Στον τομέα αυτόν αναμένεται να γίνουν

δραστικές αλλαγές, οι οποίες δεν θα αφορούν μόνο τους φορολογικούς συντελεστές

αλλά και τις δαπάνες που αφαιρούνται από τα έσοδα των επιχειρήσεων,

προκειμένου να προκύψουν τα καθαρά κέρδη που φορολογούνται. Πρόκειται για έναν

τομέα στον οποίο στη χώρα μας επικρατεί πολυνομοθεσία, καθώς εκπίπτουν

διαφορετικές κατηγορίες δαπανών για διαφορετικές κατηγορίες επιχειρήσεων.

Μάλιστα, στην Ευρωπαϊκή Ένωση θεωρούν ότι στην Ελλάδα οι δαπάνες αυτές είναι

υψηλές με αποτέλεσμα να μειώνεται με έμμεσο τρόπο η φορολογική επιβάρυνση των

επιχειρήσεων. Στο πλαίσιο αυτό πρόκειται να εξετασθεί και η σκοπιμότητα

διατήρησης των διαφορετικών τρόπων φορολόγησης που ισχύουν για τις διάφορες

κατηγορίες επιχειρήσεων. Για παράδειγμα, με διαφορετικό συντελεστή

φορολογούνται οι εισηγμένες εταιρείες, με άλλο οι μη εισηγμένες στο

Χρηματιστήριο, με άλλο οι προσωπικές κ.ά.

*Στη φορολογία των ακινήτων καθώς και των εισοδημάτων από ακίνητα. Σήμερα, με

τη μια ή την άλλη μορφή, ο τομέας των ακινήτων υπερφορολογείται, αφού

επιβάλλονται συνολικά 37 φόροι. Στο πλαίσιο της αναμόρφωσης αναμένεται να

καταργηθούν κάποιοι φόροι και να ενοποιηθούν άλλοι, ώστε να απλοποιηθεί το

σύστημα συνολικά και παράλληλα να μειωθεί η φορολογική επιβάρυνση.