Η πολιτική οφείλει να εκφράζει τη δυναμική της κοινωνίας. Χρέος των

πολιτικών και των κομμάτων είναι να διαμορφώνουν, να προβάλλουν και να

εφαρμόζουν ιδέες και θέσεις που κατατείνουν στη βελτίωση της ζωής των πολιτών

και της κοινωνίας γενικότερα.

Οι ιδέες όμως και οι θέσεις δεν μπορεί να είναι στατικές. Πρέπει να

ανταποκρίνονται στις επερχόμενες και στις προσδοκώμενες μεταβολές στο

κοινωνικό περιβάλλον, στις παραγωγικές διαδικασίες, στον διεθνή περίγυρο.

Επομένως όσα κόμματα και όσοι πολιτικοί αγκιστρώνονται στο παρελθόν και

αντιδρούν στη μεταβολή του, καταλήγουν στο τέλος αναχρονιστικοί. Αντίθετα, τα

κόμματα και οι πολιτικοί που ανανεώνονται και εξελίσσονται είναι οι φορείς της

προόδου.

Οι πάγιες αυτές διαπιστώσεις έγιναν ιδιαίτερα αισθητές κατά τη λήξη του 20ού

αιώνα. Η κατάρρευση του σοβιετικού συνασπισμού υπήρξε ακριβώς το αποτέλεσμα

της υπέρβασης από τις παραγωγικές και κοινωνικές εξελίξεις του πολιτικού

συστήματος που είχε επιβληθεί στις αντίστοιχες χώρες. Έτσι το σύστημα εκείνο

οδηγήθηκε σε αρτηριοσκλήρωση, λόγω της αδυναμίας του να προσαρμοσθεί.

Αντίθετα, οι δυνάμεις του δημοκρατικού σοσιαλισμού επέδειξαν διεθνώς μεγάλη

δυνατότητα προσαρμογής. Γι’ αυτό σήμερα όχι μόνον επικρατούν στις περισσότερες

ευρωπαϊκές χώρες, αλλά και περιάγουν σε δυσχερή θέση τους αντιπάλους τους. Η

παραδοσιακή αριστερά περιθωριοποιείται, σταθερή στις ιδεολογικές προκαταλήψεις

της. Και η παραδοσιακή δεξιά αδυνατεί να πείσει, σχοινοβατώντας ανάμεσα στον

λαϊκισμό και στον φιλελευθερισμό. Το αποτέλεσμα είναι ότι ο ευρύτατος μεσαίος

χώρος συσπειρώνεται γύρω από τη σοσιαλδημοκρατία και καταλαμβάνει ηγεμονική

θέση στην ευρωπαϊκή πολιτική σκηνή.

Με κοινωνική ευαισθησία

Οι διεθνείς αυτές εξελίξεις είναι σαφείς και στον ελληνικό χώρο. Όταν το 1993

το ΠΑΣΟΚ επανήλθε στην εξουσία, μετά την κατάρρευση του υπαρκτού σοσιαλισμού,

ανταποκρίθηκε πλήρως προς τις εξελίξεις. Απευθύνθηκε έμπρακτα σε όλες τις

ζωντανές δυνάμεις του έθνους, εφαρμόζοντας στο εσωτερικό πολιτική ελεύθερης

οικονομίας με κοινωνική ευαισθησία και στο εξωτερικό πολιτική διεθνούς και

ευρωπαϊκής συνεργασίας, μακριά από μαξιμαλιστικές υπερβολές. Οι νίκες του

ΠΑΣΟΚ το 1993 και το 1996 βασίσθηκαν σ’ αυτές ακριβώς τις μεγάλες επιλογές. Με

αυτές τις επιλογές αρχικά ο Α. Παπανδρέου και αργότερα ο Κ. Σημίτης κατόρθωσαν

να εφαρμόσουν στην πράξη πολιτική ανάπτυξης με κοινωνική συνοχή, την οποία

επεδίωκαν και τα φιλελεύθερα στοιχεία της Ν.Δ. χωρίς να το επιτύχουν, λόγω της

αντίδρασης των αναχρονιστικών δυνάμεων που καταλαμβάνουν τον περισσότερο χώρο

της Ν.Δ. και τελευταία έχουν κυριαρχήσει σ’ αυτόν.

Μέχρι τη Συνδιάσκεψη Θέσεων του ΠΑΣΟΚ στις 5-6 Φεβρουαρίου, οι εξελίξεις αυτές

είχαν ένα χαρακτήρα εμπειρικό. Στη σύγχρονη εποχή της τεχνολογίας και των

μεγάλων ταχυτήτων στο κοινωνικό γίγνεσθαι, η πράξη προχωρεί ταχύτερα από τη

θεωρία, η οποία καλείται να επικυρώσει ή να αναιρέσει τις θέσεις που

διαμορφώνονται από την πράξη. Ενώ, λοιπόν, στη Ν.Δ. η ανταπόκριση της

κομματικής θεωρίας στην ενδεδειγμένη πράξη θυμίζει το λενινιστικό «ένα βήμα

μπροστά και δύο πίσω», η Συνδιάσκεψη Θέσεων του ΠΑΣΟΚ απέδειξε την άμεση

σύνδεσή της με την κοινωνική δυναμική.

Πρόσκληση στις προοδευτικές δυνάμεις

Έτσι το ΠΑΣΟΚ κάλεσε «όλες τις ζωντανές δυνάμεις του έθνους να συσπειρωθούν ή

να συστρατευθούν μαζί του στα πλαίσια μιας μεγάλης προοδευτικής δημοκρατικής

παράταξης». Απευθύνθηκε «σε όλους τους προοδευτικούς ανθρώπους, σε όποιο

κοινωνικό στρώμα, σε όποια κοινωνική τάξη και αν ανήκουν». Η πρόσκληση

αφορούσε «στον κάθε πολίτη με τη δική του χωριστή προσωπικότητα, που το Κίνημα

τη σέβεται απόλυτα». Και φυσικά δεν εξαιρέθηκαν από αυτήν οι «ηγετικές

φυσιογνωμίες του λαού, οι ικανές να πιστέψουν και να ενστερνισθούν τον αγώνα»,

δηλαδή όσες «κοινωνικές και θεσμικές αλλαγές τροποποίησαν ραγδαία το πολιτικό

σκηνικό». Σ’ όλους εμάς, που αποτελούμε το «νέο δημοκρατικό και κοινωνικά

προσανατολισμένο κεντρώο χώρο» απλώνει και σήμερα το χέρι το ΠΑΣΟΚ. Κοινός

στόχος όσων συστρατευόμαστε είναι «μια κοινωνία πιο αποτελεσματική, αλλά και

πιο δίκαιη και περισσότερο ικανή να διεκδικήσει τα ιστορικά οράματα του λαού

και του έθνους». Γιατί «δογματικές συνταγές δεν έχουμε. Τον τελευταίο λόγο τον

έχει πάντα η ζωή και εκείνοι που την πλάθουν. Οι δημιουργικοί άνθρωποι, που με

τους αγώνες τους δίνουν σάρκα και οστά, δίνουν αίμα και παλμό στις

ιδεολογίες».

Η χώρα πάνω από το βόλεμα

Στο κάλεσμα αυτό ανταποκριθήκαμε, με θάρρος, ειλικρίνεια και χωρίς

προκαταλήψεις. Χιλιάδες δημοκρατικοί πολίτες, που τα τελευταία χρόνια νιώθαμε

εγκλωβισμένοι στη Ν.Δ. ή σε άλλες δυνάμεις. Είχαμε τη δύναμη να ξεφύγουμε από

το βόλεμα που σήμαινε η παραμονή στο «μαντρί». Αναδεχθήκαμε τον «κίνδυνο» να

μας κατηγορήσουν παλιοί φίλοι. Θέσαμε το συμφέρον του τόπου πάνω από το βόλεμα

και τις φιλίες μας. Εκφράζουμε τη νέα κοινωνική δυναμική. Αποτελούμε τη

διεύρυνση. Ανταποκρινόμαστε στη δημιουργική σύνθεση που προωθούν το ΠΑΣΟΚ και

ο Κ. Σημίτης. Κατοχυρώνουμε την αναμενόμενη εκλογική νίκη. Ανοίγουμε τον δρόμο

για την Ελλάδα του 21ου αιώνα.

Ο Βασίλης Κοντογιαννόπουλος είναι βουλευτής, υποψήφιος Β’ Αθηνών με το ΠΑΣΟΚ.

Τελευταία Νέα