Αμήχανοι, αδυνατώντας να πιστέψουν ακόμη αυτήν τη στιγμή πως η πόρτα της

ελευθερίας είχε ανοίξει ύστερα από ένα μήνα αιχμαλωσίας, οι τρεις Αμερικανοί

στρατιώτες πέρασαν στις 8.15 ακριβώς, χθες το πρωί, την είσοδο του Κέντρου

Τύπου του Στρατού στην Πλατεία Ελευθερίας και επιβιβάσθηκαν στο πούλμαν που

τους περίμενε για να τους μεταφέρει πρώτα στο Ζάγκρεμπ και ύστερα στη Φρανκφούρτη.

ΒΕΛΙΓΡΑΔΙ

Στα λίγα μέτρα που χώριζαν την είσοδο του κτιρίου από το λεωφορείο, οι

ερωτήσεις των δημοσιογράφων έπεφταν βροχή, όμως οι εντολές που είχαν οι τρεις

Αμερικανοί στρατιώτες ήταν ρητές: να μη μιλήσουν σε κανέναν. Τους συνόδευσε ο

επικεφαλής της αποστολής των κληρικών Τζέσε Τζάκσον. Τους έβαλαν να καθήσουν

σε απόσταση ο ένας από τον άλλον, ενώ τα φλας των φωτορεπόρτερ και οι

τηλεοπτικές κάμερες συνέχισαν να τους σημαδεύουν και μέσα στο λεωφορείο. Ο

ένας από τους τρεις στρατιώτες κατάφερε να χαμογελάσει και να χαιρετήσει πίσω

από το τζάμι τους συγκεντρωμένους, τη στιγμή που το πούλμαν αναχωρούσε

συνοδεία ισχυρής αστυνομικής δύναμης.

«Σφάλματα»


Τζέσε Τζάκσον στον Κώστα Παπαπέτρου: «Έχουμε εμπλακεί σε έναν φαύλο κύκλο και

ο μόνος τρόπος για να βγούμε από αυτόν είναι να αναλάβει η διπλωματία να

χτίσει γέφυρες εμπιστοσύνης»

Μαζί με τους τρεις Αμερικανούς στρατιώτες που συνόδευε ο αιδεσιμώτατος Τζέσε

Τζάκσον μετέφερε στις αποσκευές του και επιστολή του προέδρου Μιλόσεβιτς προς

τον πρόεδρο Κλίντον.

Στην επιστολή αυτή, που παρέλαβε χθες τα ξημερώματα ο θρησκευτικός ηγέτης, ο

Γιουγκοσλάβος πρόεδρος, σύμφωνα με πληροφορίες, κάνει προτάσεις για τον άμεσο

τερματισμό των βομβαρδισμών και την εξεύρεση πολιτικής λύσης.

Ο Μιλόσεβιτς προτείνει αν κριθεί απαραίτητο και συνάντηση με τον Αμερικανό

πρόεδρο, καθώς και ταυτόχρονη απομάκρυνση των σερβικών δυνάμεων από το Κόσοβο

και των ΝΑΤΟϊκών από τις γειτονικές χώρες. Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, ο

πρόεδρος Μιλόσεβιτς στην επιστολή του παραδέχεται ότι έχουν γίνει σφάλματα στο

Κόσοβο, ενώ αποδέχεται την παρουσία ειρηνευτικής δύναμης του ΟΗΕ στο Κόσοβο,

με ελαφρύ οπλισμό.

Ανάλογες με το πνεύμα της επιστολής προς τον Κλίντον ήταν και οι θέσεις του

Μιλόσεβιτς στη συνέντευξή του προς το UPI.

Λίγο πριν από το μεσημέρι, οι τρεις Αμερικανοί στρατιώτες, Άντριου Ραμίρεζ,

Κρίστοφερ Στόουν και Στίβεν Γκονζάλες, οι οποίοι είχαν συλληφθεί στις 31

Μαρτίου από τις σερβικές αρχές κοντά στα σύνορα Γιουγκοσλαβίας – Σκοπίων,

πέρασαν με τα μέλη της θρησκευτικής αντιπροσωπείας τα σύνορα με την Κροατία,

όπου πλήθος κόσμου τους υποδέχθηκε με χειροκροτήματα. Από το Ζάγκρεμπ

επρόκειτο να αναχωρήσουν αεροπορικώς για τη Φρανκφούρτη, όπου και θα

παραμείνουν λίγες ημέρες, προτού επιστρέψουν στην Αμερκή. Στη Φρανκφούρτη θα

υποβληθούν σε ιατρικές εξετάσεις, ενώ παράλληλα θα καταθέσουν και σε

Αμερικανούς αξιωματούχους για τις συνθήκες σύλληψης και κράτησής τους από τις

σερβικές αρχές.

Η Πρωτομαγιά

Η Πρωτομαγιά είχε ξεκινήσει στο Βελιγράδι με καλούς οιωνούς. Ύστερα από μια

βροχερή νύχτα, ευτυχώς χωρίς βομβαρδισμούς, ανέτειλε ένας λαμπρός ζεστός

ήλιος, που έκανε τους κατοίκους του Βελιγραδίου να ξεχυθούν στους δρόμους, και

άλλους να καταφύγουν στους γειτονικούς λόφους να γιορτάσουν την Πρωτομαγιά με

τις οικογένειές τους. Άλλοι πάλι έσπευσαν στις όχθες του Σάβο να κάνουν το

πρώτο τους μπάνιο.

Από νωρίς το πρωί το κέντρο του Βελιγραδίου θύμιζε… Αθήνα και η Πλατεία

Ελευθερίας την Πλατεία Συντάγματος. Οι πολυμελείς αντιπροσωπείες της

Ομοσπονδίας Δικαστικών Υπαλλήλων, του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών, αλλά και

των πανεπιστημιακών και φοιτητών, που είχαν φθάσει την προηγούμενη

μεταφέροντας ανθρωπιστική βοήθεια, είχαν καταλάβει τους δρόμους και τον χώρο

της κεντρικής πλατείας, όπου στις 12 το μεσημέρι πραγματοποιήθηκε μουσική

εκδήλωση. Συμμετείχαν η Τάνια Τσανακλίδου και η Πένυ Ξενάκη, οι οποίες έδωσαν

έντονο ελληνικό χρώμα όταν πήραν το μικρόφωνο. Πάντως, η συμμετοχή των

κατοίκων του Βελιγραδίου στην εκδήλωση αυτή ήταν μάλλον μικρή, με αποτέλεσμα

στην πλατεία να κυματίζουν περισσότερες ελληνικές παρά γιουγκοσλαβικές σημαίες.

Όλα άρχισαν το Σάββατο το μεσημέρι στην 3ωρη συνάντηση που είχε η αμερικανική

θρησκευτική αντιπροσωπεία, με επικεφαλής τον αιδεσιμότατο Τζέσε Τζάκσον, με

τον πρόεδρο Μιλόσεβιτς.

Ο Τζέσε Τζάκσον, που είχε και κατ’ ιδίαν συνάντηση με τον Μιλόσεβιτς για μισή

ώρα, έθεσε ευθέως το θέμα απελευθέρωσης των τριών Αμερικανών. Οι δύο άνδρες

προσευχήθηκαν μάλιστα πιασμένοι χέρι χέρι για τον τερματισμό της κρίσης. Λίγες

ώρες μετά την αποχώρηση της αντιπροσωπείας από το Προεδρικό Μέγαρο, ο Τζέσε

Τζάκσον, γύρω στις 5 το απόγευμα, ξαναπήγε στο Προεδρικό Μέγαρο και ο Σέρβος

πρόεδρος τού ανακοίνωσε την απόφασή του να απελευθερώσει τους τρεις

Αμερικανούς. Όπως ανακοινώθηκε: «Ο πρόεδρος έλαβε αυτή την απόφαση σε ένδειξη

υποστήριξης των προσπαθειών του Τζέσε Τζάκσον για την ειρήνη και κατανόηση

μεταξύ των ανθρώπων και των λαών». Εξάλλου στην απόφαση του ανώτατου διοικητή

για την απελευθέρωση των τριών αιχμαλώτων αναφέρεται ότι «τους Αμερικανούς

στρατιώτες δεν τους βλέπουμε ως εχθρούς, αλλά επίσης ως θύματα του πολέμου και

του μιλιταρισμού». Το γεγονός ότι ο Γιουγκοσλάβος πρόεδρος δεν είχε παραδώσει

την επιστολή προς Κλίντον στον Τζέσε Τζάκσον κατά την απογευματινή τους

συνάντηση έκανε πολλούς να διατηρούν επιφυλάξεις μέχρι χθες το πρωί για το αν

ο Μιλόσεβιτς θα τηρούσε τελικά την απόφασή του να παραδώσει τους Αμερικανούς στρατιώτες.

Ο Τζέσε Τζάκσον με την αντιπροσωπεία και ένα μικρό λεωφορείο με περίπου 20

δημοσιογράφους, στην πλειοψηφία Αμερικανούς, ξεκίνησαν από το ξενοδοχείο

«Χάγιατ» στις 7.20 π.μ. και κατευθύνθηκαν στο κέντρο της πόλης στο γραφείο

Τύπου του Στρατού.

Σε μια μεγάλη αίθουσα του ισογείου βρίσκονταν οι τρεις Αμερικανοί στρατιώτες

όρθιοι και φρουρούμενοι. Ο Τζ. Τζάκσον και μέλη της αντιπροσωπείας

κατευθύνθηκαν σε ένα τραπέζι στην άλλη άκρη της αίθουσας. Στην αίθουσα

παραβρισκόταν και ο αρχηγός του Επιτελείου Στρατού. Ο Τζ. Τζάκσον δήλωσε: «Σ’

αυτόν τον πόλεμο, αν συνεχισθεί, θα θρηνήσουμε πολλά θύματα και το κόστος θα

είναι υψηλό. Δεν πρέπει να πολεμάμε για να πολεμάμε, αλλά πρέπει να δώσουμε

μια ευκαιρία στην ειρήνη και στις διαπραγματεύσεις».

Λίγα λεπτά αργότερα, οι τρεις Αμερικανοί στρατιώτες και ενώ είχαν αποχωρήσει

οι δύο φρουροί τους, κατευθύνθηκαν σε ένα μικρό τραπέζι που βρισκόταν μπροστά

τους μέσα στην αίθουσα. Υπέγραψαν τα χαρτιά παράδοσης, αγκαλιάστηκαν με τον

Τζ. Τζάκσον και προσευχήθηκαν για λίγο μαζί του στο μέσο της αίθουσας. Στη

συνέχεια ο μαύρος θρησκευτικός ηγέτης ζήτησε από τους δημοσιογράφους ένα

κινητό τηλέφωνο, κάλεσε τους γονείς των τριών Αμερικανών και τους έδωσε το

τηλέφωνο για να μιλήσουν με τους δικούς τους. «Hello μαμ, νταντ…» ακούστηκαν

πνιγμένες οι φωνές των τριών στρατιωτών που ξέσπασαν σε κλάματα. Η

απελευθέρωση των τριών Αμερικανών έκανε, με έκτακτα δελτία των τηλεοπτικών

σταθμών, τον γύρο του κόσμου. Κανείς δεν ενδιαφέρεται ή δεν δείχνει τώρα να

θυμάται το διπλό χτύπημα των ΝΑΤΟϊκών αεροσκαφών σε λεωφορείο με Σέρβους στη

γέφυρα του Ούξανι, 20 χλμ. από την Πρίστινα, όπου βρήκαν τραγικό θάνατο 47

αθώοι πολίτες, ενώ τραυματίστηκαν 16. Κι όμως έχουν περάσει μόλις 18 ώρες από

το μεσημέρι του Σαββάτου που οι ΝΑΤΟϊκοί πύραυλοι έπληξαν το λεωφορείο με τους

γονείς των Σέρβων στρατιωτών οι οποίοι πήγαιναν να τους επισκεφθούν στο Κόσοβο.

Λίγη ώρα μετά την απόφαση του Σ. Μιλόσεβιτς, ο Τσέσε Τζάκσον έκανε δηλώσεις

στο ξενοδοχείο «Χάγιατ».

«Οι ηγέτες πρέπει να εκτιμήσουν την κρισιμότητα των στιγμών και να εξαντλήσουν

όλες τις πιθανότητες προκειμένου να βρεθεί λύση στο πρόβλημα».

Ρωτήσαμε τον Τζέσε Τζάκσον αν πιστεύει πως ο πρόεδρος Κλίντον θα ανταποδώσει

τη χειρονομία καλής θέλησης του προέδρου Μιλόσεβιτς·

«Ελπίζω ότι θα οδηγηθούμε σε αποκατάσταση των ισορροπιών στο Κόσοβο και στη

Γιουγκοσλαβία. Έχουμε εμπλακεί σε έναν φαύλο κύκλο και ο μόνος τρόπος για να

σπάσει αυτός ο κύκλος είναι να αναλάβει η διπλωματία το ρίσκο, οικοδομώντας

γέφυρες εμπιστοσύνης.

Αυτή τη στιγμή το μεγάλο χάσμα βρίσκεται στην έλλειψη επικοινωνίας και εμπιστοσύνης».