Το ΠΑΣΟΚ βρίσκεται στο μεταίχμιο της νέας χιλιετίας και οι προκλήσεις που

φέρνει μαζί της η νέα εποχή, σε τίποτε δεν μοιάζουν με τις ανάγκες της

κοινωνίας πριν από 24 χρόνια, οπότε και ιδρύθηκε. Από τις απαντήσεις που θα

δώσει στα ερωτήματα που έχουν ήδη γεννηθεί θα κριθεί και το αν θα μπορέσει να

επιβιώσει σε έναν κόσμο που συνεχώς μεταλλάσσεται. Η ίδια αυτή προβληματική

απασχολεί και τα επώνυμα στελέχη του ΠΑΣΟΚ, που μέσα από τις σελίδες των

«ΝΕΩΝ» απαντούν στο κρίσιμο ερώτημα του πώς οραματίζονται «το ΠΑΣΟΚ του

μέλλοντός τους». Ποιο θα είναι δηλαδή αυτό το ΠΑΣΟΚ που φιλοδοξεί να οδηγήσει

ως κυβέρνηση τη χώρα και μετά το 2000. Θα είναι ένα κόμμα δομημένο στις ίδιες

αξίες και τα οράματα που το οδήγησαν στη δεκαετία του ’80 στην εξουσία; Ή θα

είναι ένα κόμμα προσαρμοσμένο στις «ανάγκες» που έχουν προκύψει από τη

διαχείριση της εξουσίας επί σχεδόν 15 χρόνια; Θα είναι ένα κόμμα με όραμα και

προοπτική ή ένας επαρκής διαχειριστής της κυβερνητικής εξουσίας;

Το ΠΑΣΟΚ δύο χρόνια πριν από το 2000 και με μια διαδρομή 25 χρόνων έχει

πολιτογραφηθεί, μέσα σε δύσκολες και αντίξοες συνθήκες, ως μια ελπιδοφόρα,

σταθερή και προοδευτική δύναμη.

ΔΙΚΑΙΑ και επάξια συμβολίζει και εκπροσωπεί ένα ρεύμα πατριωτικό, δημοκρατικό,

ριζοσπαστικό, σύγχρονο και σοσιαλιστικό. Ένα ρεύμα κοινωνικής και πολιτικής

πλειοψηφίας, που σφράγισε και σφραγίζει μια ολόκληρη εποχή.

Μέσα σε αυτό τον ιστορικό κύκλο με τη «μνήμη του παρελθόντος» και την αίσθηση

του παρόντος, όλοι οι Έλληνες έχουμε ζήσει και ζούμε μαζί με το ΠΑΣΟΚ ή και

απέναντι από το ΠΑΣΟΚ, μέσα ή έξω από το ΠΑΣΟΚ, κοντά ή και μακριά από το ΠΑΣΟΚ.

Όμως, στο μεταίχμιο του 20ού και του 21ου αιώνα ο κόσμος, η Ευρώπη, η Ελλάδα

έχουν μπει στην τροχιά τού νέου ιστορικού κύκλου όπου μέσα σε πρωτόγνωρες

συνθήκες γεννιούνται και κυοφορούνται κοσμογονικές αλλαγές, που ανατρέπουν και

επηρεάζουν τα πάντα και τους πάντες.

Αναμφίβολα το ΠΑΣΟΚ, ως Κίνημα, με ό,τι αυτό συμβολίζει, εκπροσωπεί και

επαγγέλλεται, έρχεται από πολύ μακριά και είναι εθνική, κοινωνική, πολιτική

ανάγκη και να υπάρχει και να πάει πολύ μακριά μέσα από μια διαρκή μετεξέλιξή

του, μέσα από μια αέναη ανανέωση και αναγέννησή του, μέσα από μια συσχέτισή

του με το γίγνεσθαι της σύγχρονης και Δημοκρατικής Αριστεράς στην Ευρώπη.

Όλοι συμφωνούμε ότι το ΠΑΣΟΚ είναι υποχρεωμένο να αναμετρηθεί με αυτά που

έρχονται και όχι με αυτά που φεύγουν και να διαμορφώσει ως σύγχρονο Κίνημα τη

«μνήμη του μέλλοντός του», γιατί συνδέεται άρρηκτα με τη «μνήμη του μέλλοντος»

όλων μας, με την Ελλάδα του παρόντος και του μέλλοντός μας. Η μετεξέλιξη των

κομμάτων (Αριστερών, Δεξιών, Κεντρώων, Ριζοσπαστικών) στο πεδίο των ιδεών, των

προγραμμάτων, των προτάσεων, των συμβόλων και του λόγου αποτελεί την έκφραση

των διεργασιών μέσα σε μια κοινωνία. Αποτελεί την έκφραση και την προβολή

συγκεκριμένων δεδομένων μιας εποχής.

Στη νέα εποχή, είτε το θέλουμε είτε όχι, είμαστε μάρτυρες γρήγορων μεταλλαγών

και γιγαντιαίων συγκρούσεων, που αφορούν τα σύνορα και τις δομές των

Εθνών-Κρατών, των σύγχρονων κοινωνιών και θεσμών τους, των οικονομιών και των

επιχειρήσεων, των κοινωνικών τάξεων, των ιδεολογιών και των κομμάτων, των ΜΜΕ

και των πολιτισμών.

Αυτή η κοσμογονία είχε, έχει και θα έχει εντυπωσιακές επιδράσεις στη σκέψη, τη

συμπεριφορά, τη συνείδηση, τις κοινωνικές συμπεριφορές και την ψυχοσύνθεση των

ανθρώπων, όπως και στους δεσμούς τους με την οικογένεια και τις κοινωνικές

τάξεις, με το έθνος και την κοινότητα, με το κράτος και τους θεσμούς, με την

πολιτική και τα κόμματα, με την επιστήμη και τη θρησκεία, με το περιβάλλον και

την ανάπτυξη.

Μέσα σε αυτό το πλαίσιο των μεγάλων προκλήσεων και ευκαιριών, των εκρηκτικών

προβλημάτων και των απαιτούμενων ριζικών λύσεων, των υπαρξιακών αναζητήσεων,

αγωνιών, φόβων και ελπίδων οφείλουμε να δούμε το «χώρο και το χρόνο» της

Ευρώπης, το «χώρο και το χρόνο» της Μεσογείου και των Βαλκανίων, το «χώρο και

το χρόνο» της ανεργίας, των κοινωνικών και περιφερειακών ανισοτήτων, το «χώρο

και το χρόνο» του Τρίτου και Τέταρτου Κόσμου, το «χώρο και το χρόνο» του

ρατσισμού, της εθνικιστικής καθαρότητας, της θρησκευτικής και πολιτισμικής

ορθοδοξίας, το «χώρο και το χρόνο» της πολιτικής και των κομμάτων, της

Δημοκρατίας και της Μedioκρατίας, το «χώρο και το χρόνο» της Αριστεράς και της

Δεξιάς, του Δημοκρατικού Σοσιαλισμού και του Νεοφιλελευθερισμού, της

Κεντροαριστεράς και της Κεντροδεξιάς, το «χώρο και το χρόνο» των αδυναμιών της

ανασυγκρότησης και των δυνατοτήτων των Σοσιαλιστικών, των Εργατικών και των

Σοσιαλδημοκρατικών Κομμάτων στην Ευρώπη, το «χώρο και το χρόνο» της

αναγέννησης, της κυριαρχίας και της προοπτικής του ΠΑΣΟΚ ταυτισμένη με το

«χώρο και το χρόνο» του Ελληνισμού και της Ελλάδας.

Όλες αυτές οι περιγραφές συνιστούν προκλήσεις και ανεξόφλητους λογαριασμούς

για το ΠΑΣΟΚ, γιατί θα κριθούμε από αυτά τα μείζονα και όχι από τα ελάσσονα,

όπως τα κανοναρχούν και τα «συναξάρουν» διάφοροι με πλαστά, μίζερα και ανούσια

διλήμματα εντός και εκτός του ΠΑΣΟΚ. Δεν εμπνέεται και δεν συγκινείται κανείς

πια από έναν φλύαρο και κοντόθωρο διάλογο, από μια φτωχή και «επαρχιώτικη»

αντιπαράθεση, είτε μεταξύ των κομμάτων είτε μέσα στα κόμματα είτε μέσα στην

κοινωνία. Έχουμε υποχρέωση όλοι μας να μη βλέπουμε τις εξελίξεις από την

«κλειδαρότρυπα» και ο καθένας από το «μικρομάγαζό» του.

Είμαστε υποχρεωμένοι όχι μόνο να χαράξουμε, αλλά να τολμήσουμε να περπατήσουμε

σε νέους δρόμους. Το ΠΑΣΟΚ μέσα από την αναγέννηση και την ανανέωσή του

οφείλει να μπει στον πειρασμό της θετικής υπέρβασης του «παλιού εαυτού» μας.

Αυτό ουσιαστικά ισοδυναμεί με την επανίδρυση του ΠΑΣΟΚ, την ανασύνθεση

συνολικά του προοδευτικού, δημοκρατικού χώρου και της σύγχρονης δημοκρατικής

και οικολογικής Αριστεράς, καθώς και με την οργανική σύνθεση του ΠΑΣΟΚ με το

γίγνεσθαι της ευρωπαϊκής Αριστεράς.

Αυτό είναι το πεδίο που όλοι μας κρινόμαστε. Δεν χρειάζονται πια χαρακώματα,

ιδεοληψίες, δόγματα και φαρισαϊσμοί, συνθήματα και αυθεντίες. Χρειάζονται

μεγάλα οράματα, εγερτήριες ιδέες, επιχειρήματα, προτάσεις, πρωτοβουλίες.

Χρειάζεται αξιόπιστο σχέδιο με συνέχεια, συνέπεια και αντιστοιχία λόγων, έργων

και οραμάτων. Μόνον έτσι το ΠΑΣΟΚ ενιαίο και πλειοψηφικό μπορεί να έχει και

παρελθόν και παρόν και μέλλον, να είναι ένα ζωντανό Σοσιαλιστικό Κίνημα

ευθύνης, ελπίδας και προοπτικής, να φαίνεται αλλά κυρίως να είναι ένα σύγχρονο

κίνημα μεγάλων και ανοιχτών οριζόντων