Αναζήτηση
|
|
Μια περίεργη θεωρία εμφανίστηκε τελευταία στα ελληνοτουρκικά. Ότι η Άγκυρα
είναι, λέει, «αναχρονιστική»! Ότι συμπεριφέρεται επιθετικά, πέρα από τους
«κανόνες» και τις «αποδεκτές συμπεριφορές» των διεθνών σχέσεων. Κι ότι εφόσον
η Αθήνα μείνει προσηλωμένη στο πνεύμα του διαλόγου, η Άγκυρα τελικώς θα απομονωθεί…
Αμ δε! Τελικώς, η Τουρκία έκανε μοναδική επίδειξη αδιαλλαξίας και
προκλητικότητας μετά τη Μαδρίτη. Και οι σύμμαχοί μας αποδέχθηκαν τους
εκβιασμούς της Τουρκίας όχι το «δίκιο» το δικό μας. Μόλις τις τελευταίες
μέρες είχαμε τις δηλώσεις του Ιταλού υπουργού Εξωτερικών, Αλμπέρτο Ντίνι και
του Γάλλου υπουργού Ευρωπαϊκών Υποθέσεων, Πιέρ Μοσκοβισί, οι οποίοι επανέλαβαν
ό,τι εξ αρχής είχε δηλώσει και ο Γερμανός ομόλογός τους κ. Κίνκελ: η Κύπρος θα
μπει στην Ένωση μόνο έπειτα από λύση του Κυπριακού. Τόσο πολύ «εκθέσαμε» την
Τουρκία στα μάτια των εταίρων μας, που έσπευσαν να… υιοθετήσουν τις απόψεις της!
Την ίδια στιγμή, ο… «αναχρονιστικός» «Economist» προβλέπει ότι η Τουρκία, εν
όψει διαπραγματεύσεων με την Ελλάδα, θα σκληρύνει τη στάση της «γιατί αυτή η
πολιτική αποδίδει».
Προχωρήσαμε στη Μαδρίτη, με έσχατο επιχείρημα, αν μη τι άλλο, να εκτονώσουμε
την ένταση στο Αιγαίο και να εκθέσουμε την Τουρκία στα μάτια των εταίρων μας.
Και οι μεν εταίροι μας, ο ένας μετά τον άλλο γέρνουν προς την Άγκυρα, ο δε
διεθνής Τύπος προειδοποιεί ότι εν όψει του διαλόγου θα έχουμε περισσότερη
όχι λιγότερη ένταση! Συνολικώς, γίνονται τα αντίθετα από όσα προβλέπαμε, μας
προειδοποιούν για τα αντίστροφα όσων προσδοκούμε, κι εμείς επιμένουμε ότι,
όχι, δεν κάναμε λάθος, όχι δεν διαβάσαμε τις συγκυρίες ανάποδα αλλά εμείς
είμαστε οι «σύγχρονοι» και όλοι οι άλλοι «αναχρονιστικοί». Όχι, δεν
αρμενίζουμε στραβά. Ο γιαλός είναι στραβός…
Παρ’ όλα αυτά (και για να είμαστε δίκαιοι), η Ελλάδα έχει όντως συσσωρεύσει
«πολιτικό κεφάλαιο» τον τελευταίο καιρό στο εξωτερικό ιδιαίτερα στις ΗΠΑ.
Αλλά αυτό έχει συμβεί όχι λόγω της δικής μας «εφεκτικής» συμπεριφοράς, αλλά
λόγω της προϊούσης εσωτερικής κρίσης στην ίδια την Τουρκία.
Πράγματι, ουδείς γνωρίζει πλέον σε Ουάσιγκτον ή Βρυξέλλες ποιος και πώς θα
κυβερνά στην Άγκυρα μετά έξι μήνες. Αν γίνονταν εκλογές σήμερα, οι Ισλαμιστές
θα κέρδιζαν κοινοβουλευτική αυτοδυναμία.
Πράγμα που θα ανάγκαζε τον στρατό είτε να επέμβει οπότε θα είχαμε πιθανότατα
εξελίξεις τύπου Αλγερίας είτε να αποδεχθεί το «μοιραίο» οπότε θα είχαμε
ανεπίστρεπτη διολίσθηση της Τουρκίας στο «ριζοσπαστικό Ισλάμ». Ένα δίλημμα
μεταξύ εξελίξεων τύπου Αλγερίας ή τύπου Ιράν, δεν είναι απλώς δυσοίωνο για την
Τουρκία. Είναι εφιαλτικό για τη Δύση.
Η Τουρκία βυθίζεται σε πρωτοφανή καθεστωτική κρίση. Μια χώρα εσωτερικά
αποσταθεροποιημένη και εξωτερικά αναθεωρητική και αποσταθεροποιητική δεν
μπορεί να αποτελέσει συνιστώσα περιφερειακής σταθερότητας. Αποτελεί μείζον
πρόβλημα περιφερειακής ασφάλειας. Όταν οι Δυτικοί βλέπουν ότι η Τουρκία είτε
αποσταθεροποιείται, είτε καθίσταται πλήρως ανεξέλεγκτη, είτε κινδυνεύει να
γίνει εχθρική για τη Δύση, απαραιτήτως αναζητούν εφεδρικές λύσεις.
Και τέτοια λύση «αντίρροπη» στον τουρκικό αναθεωρητισμό ή «εφεδρική» σε
περίπτωση απώλειας της Τουρκίας για τη Δύση μπορεί να είναι μόνον η Ελλάδα
στην περιοχή.
Εμείς, όμως, αντί να διεκδικήσουμε τέτοιο ρόλο εγγυητού σταθερότητας κι
ασφάλειας, επιδεικνύουμε κατευναστική αδυναμία έναντι της Τουρκίας. Και
υποχρεώνουμε άπαντες να στηρίζουν τη βυθιζόμενη Τουρκία γιατί η ασφάλεια
προϋποθέτει ισχύ και πολιτική ισχύος μόνον η Τουρκία έχει υιοθετήσει.
Ούτε που υποπτευόμαστε ότι η Ελλάδα κερδίζει πόντους εν όψει της τουρκικής
αποσταθεροποίησης. Πάνω που η κρίση της Τουρκίας αναδεικνύει τη στρατηγική
σπουδαιότητα της Ελλάδας, εμείς βλέπουμε την Τουρκία να «αναβαθμίζεται»
γεωπολιτικά!
Από το φόβο μην κατηγορηθούμε ότι πολιτευόμαστε σύμφωνα με τους ελληνικούς
«ευσεβείς πόθους», πέσαμε στο αντίθετο σφάλμα: πολιτευόμαστε σύμφωνα με
τους… ασεβείς πόθους της Τουρκίας! Κι έτσι, στο όνομα της περιφερειακής
σταθερότητας κανευνάζουμε και επιβραβεύουμε τον μεγαλύτερο «ταραξία» της
περιοχής μας.
Μέχρι να αρχίσουμε να υποπτευόμαστε ότι, όχι, ο γιαλός δεν είναι στραβός.
Μάλλον εμείς στραβά αρμενίζουμε…
Ο Χρύσανθος Λαζαρίδης είναι δημοσιογράφος – οικονομολόγος
