Φως ελπίδας στο τούνελ του AIDS

ΘΑΝΑΤΟΙ: Μείωση κατά 25%. ΕΙΣΑΓΩΓΕΣ: 40% λιγότερες. ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΑ

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ: Εκπληκτικά. ΚΟΣΤΟΣ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ: Αισθητά… μικρότερο!

ΜΕ ΤΙΣ τέσσερις αυτές παραδοχές θα μπορούσε να ξεκινήσει ο πρώτος πραγματικά

απολογισμός ελπίδας ­ ύστερα από δεκαπέντε χρόνια έρευνας και πάλης! Και είναι

η πρώτη φορά στα χρονικά του AIDS, που οι ερευνητές επιστήμονες συμφωνούν ότι

με τα περίφημα «κοκτέιλ» μπορεί να μην έχουν «αδειάσει» ακόμη οι «δεξαμενές»

του ιού ­ στα διάφορα όργανα του σώματος ­ αλλά πέτυχαν την αδρανοποίησή του,

δαμάζοντας στην κυριολεξία την αρρώστια!

Η εντυπωσιακή πτώση των θανάτων, των εισαγωγών στα νοσοκομεία, αλλά και των

νέων διαγνώσεων έχουν διαμορφώσει μια εντελώς νέα κατάσταση ­ έντεκα μήνες

μετά την εφαρμογή της θεραπείας με συνδυασμούς φαρμάκων στη χώρα μας.

Οπλισμένοι πια με αισιοδοξία γιατροί, φορείς και ασθενείς δηλώνουν ότι «ποτέ

δεν υπήρξαμε ευτυχέστεροι»! Το καλοκαίρι του ’96 υπήρξε συγκρατημένος

ενθουσιασμός, αλλά και επιφυλάξεις. Τα πρώτα αποτελέσματα ήταν περισσότερο από

ποτέ ενθαρρυντικά, με έκδηλο όμως τον φόβο για τη διάρκειά τους. Αλλά αυτό που

κυριαρχεί το φετινό καλοκαίρι είναι μόνο ενθουσιασμός!

ΕΝΘΟΥΣΙΑΣΜΟΣ

«Είμαι πραγματικά ενθουσιασμένος», ομολογεί ο κ. Γιώργος Στεργίου, διευθυντής

της Β’ Παθολογικής Κλινικής και της Μονάδας AIDS του 1ου Θεραπευτηρίου ΙΚΑ

Πεντέλης. «Πώς να μην είμαι, όταν τον Ιούλιο του ’96 είχα ασθενή, ο οποίος

ήταν έναν χρόνο παράλυτος και τώρα περπατά και δουλεύει; Είχα άρρωστο που κάθε

πέντε μέρες έμπαινε στο νοσοκομείο, κάθε φορά με νέα ευκαιριακή λοίμωξη και

τώρα είναι ανεβασμένος σε οικοδομές και δουλεύει. Ασθενείς δικηγόρους που

είχαν μήνες να εμφανισθούν στα δικαστήρια και τώρα δεν μπορώ να τους πετύχω

πουθενά από τις πολλές υποθέσεις που αναλαμβάνουν. Και διάφορους άλλους

επαγγελματίες που επανήλθαν στις οικογένειες, στις δουλειές τους και ύστερα

από χρόνια σκληρής ταλαιπωρίας απολαμβάνουν ως φυσιολογικοί άνθρωποι τη ζωή!

Δεν δικαιούμαι να είμαι πλέον απαισιόδοξος! Κι όσο συνεχίζουμε να έχουμε

τέτοια αποτελέσματα, θα πετάω από τη χαρά μου…». Είναι η πρώτη φορά, έπειτα

από χρόνια, που λαμποκοπά από ικανοποίηση ο κ. Στεργίου, περιστοιχισμένος από

τους συνεργάτες του.

Τετρακόσιοι είκοσι συνολικά ασθενείς, πέρασαν τα δέκα τελευταία χρόνια από τη

Μονάδα AIDS της κλινικής του. Πολλοί δεν πρόλαβαν. Χάθηκαν. Ήταν δύσκολα

χρόνια, «δεν προλαμβαίναμε να γνωρίσουμε τους αρρώστους και τους χάναμε…».

Το 1/3 από τους 170 εν ζωή ασθενείς της κλινικής ­ συνολικά 56 ­ ξεκίνησαν

θεραπεία με «κοκτέιλ», σταδιακά από τον περασμένο Αύγουστο. Έντεκα μήνες αργότερα:

* Το 90% των 31 ασθενών, που ήταν «παρθένοι» σε αντιρετροϊκές θεραπείες,

εξακολουθούν να εμφανίζουν μη ανιχνεύσιμο ιικό φορτίο στο πλάσμα αίματός τους!

* Οι υπόλοιποι 25 ασθενείς, που είχαν ενταχθεί πριν σε μονοθεραπείες ή

διπλοθεραπείες, παρουσίασαν στην αρχή την ίδια θεαματική βελτίωση, αλλά στην

πορεία ανέβασαν και πάλι το ιικό τους φορτίο, με επακόλουθο να χρειασθούν

αναπροσαρμογή της θεραπείας. Το ποσοστό επιτυχίας σε αυτή την κατηγορία

ασθενών είναι αισθητά μικρότερο ­ της τάξης του 25%. Και οι υπόλοιποι, όμως,

βρίσκονται σε πολύ καλύτερη κατάσταση από πριν!

«ΧΡΟΝΙΟ ΝΟΣΗΜΑ»

Δεν είναι παράτολμο να ειπωθεί ότι σε ένα δύο χρόνια από σήμερα, όταν θα

αναφερόμαστε στο AIDS, θα μιλάμε για «χρόνιο νόσημα» και όχι για θανατηφόρο

νόσο. Όλες οι ενδείξεις, εκεί οδηγούν. Τα θύματα της αρρώστιας που σήμερα

καταλήγουν, «πεθαίνουν γιατί ανέπτυξαν κάποιο νεόπλασμα με ιδιαίτερα κακή πρόγνωση…».

Και οι τέσσερις αναχωρήσεις, που σημειώθηκαν στην κλινική, τους πρώτους επτά

μήνες του ’97, «αφορούσαν ασθενείς με καταδικαστικό καρκίνο. Ήταν θάνατοι αναπόφευκτοι!».

Παρήγορη η στατιστική της Μονάδας AIDS του 1ου Θεραπευτηρίου ΙΚΑ. Το 1995,

νοσηλεύθηκαν 78 άρρωστοι. Το 1996 οι νοσηλείες έπεσαν στις 56 ­ λόγω του νέου

πρωτοκόλλου θεραπείας που εφαρμόστηκε το τελευταίο πεντάμηνο. Και το 1997 ­

έως τώρα ­ μόνο 24 ασθενείς εισήχθησαν στο νοσοκομείο με κάποια ευκαιριακή λοίμωξη!

Οι 14 θάνατοι του ’95 μειώθηκαν στους 8 το ’96 και στους 4 το ’97: «Αυτή τη

στιγμή οι άνθρωποι που χάνουν τη μάχη με τη ζωή, φεύγουν στην πλειονότητά τους

από νεοπλασματικές νόσους! Και να υπήρχε το φάρμακο της απόλυτης ίασης, δεν θα

τους σώζαμε. Είναι άρρωστοι που έχουν ταλαιπωρηθεί πολύ ­ από τα πρώτα θύματα

του AIDS. Η νοσηλεία πια περιορίζεται σε καρκινοπαθείς αρρώστους!».

Το 90% των ασθενών έχουν μηδενικό ιικό φορτίο στο πλάσμα αίματός τους, τα

αμυντικά τους κύτταρα αυξάνονται διαρκώς, έχουν άριστο κλινικό και ανοσολογικό

«προφίλ», επαναδραστηριοποιούνται, γίνονται παραγωγικοί. Αλλά είναι πράγματι υγιείς;

«Εδώ χρειάζεται μεγάλη προσοχή», απαντά ο κ. Στεργίου. «Το γεγονός ότι ο ιός

εξαφανίστηκε από το πλάσμα αίματός τους, δεν σημαίνει και ότι έγιναν απόλυτα

καλά. Σημαίνει ότι σταμάτησε ο πολλαπλασιασμός του ιού ­ δεν κυκλοφορεί πια

στο αίμα και δεν αναπαράγεται. Αλλά ο ιός δεν εντοπίζεται μόνο στα CD4 του

αίματος. Βρίσκεται και σε άλλα διαμερίσματα του σώματος ­ στους λεμφαδένες,

τον εγκέφαλο, το σπέρμα, το ήπαρ και γενικότερα στο δικτυοενδοθηλιακό

σύστημα… Σταματώντας την ανατροφοδότηση και τον πολλαπλασιασμό του ιού στο

αίμα, ο ιός παραμένει αδρανής στα υπόλοιπα όργανα. Είναι «φυλακισμένος». Αν

σταματήσουμε τη θεραπεία, πολύ σύντομα θα έχουμε «ριμπάουντ» ­ επαναφορά του

ιού στο αίμα…».

ΕΛΠΙΔΑ

Η ενίσχυση του ανοσοποιητικού και η διαρκής άμυνα θα επιφέρουν και το πλέον

ποθητό αποτέλεσμα. Είναι νωρίς ακόμη, αλλά «υπάρχει η βάσιμη ελπίδα και η

θεωρητική πεποίθηση ότι σε τρία το πολύ πέντε χρόνια θεραπείας, με τους

διάφορους συνδυασμούς αντι-πρωτεασών και αντιρετροϊκών φαρμάκων θα πετύχουμε

και την πλήρη εξαφάνιση του ιού από τα διάφορα «διαμερίσματα» του οργανισμού!

Και τότε θα μιλάμε για πλήρη ίαση…». Αυτό που πρέπει να αποσαφηνισθεί στον

παρόντα χρόνο είναι ότι κανένας άρρωστος δεν πρέπει να αμελήσει ούτε μία δόση

της θεραπείας του! Και ο γενικότερος πληθυσμός να μη χαλαρώσει τα μέτρα

προφύλαξης: «Έχουμε δυστυχώς άρρωστους, που βλέποντας το ιικό τους φορτίο να

εκμηδενίζεται, πίστεψαν ότι έγιναν απόλυτα καλά και σταμάτησαν τα μέτρα

προφύλαξης. Έχουμε πολύ δρόμο μπροστά μας μέχρι να πούμε ότι εξαντλήθηκαν τα

«ρεζερβουάρ» του ιού στα διάφορα όργανα ή στο σπέρμα… Ζευγάρι που ο άνδρας

βρίσκεται σε θεραπεία και η γυναίκα ήταν υγιής έκανε προσπάθεια…

τεκνοποίησης! Δυστυχώς, μας ανακοινώθηκε εκ των υστέρων. Χορηγήσαμε στη

γυναίκα τριπλό προστατευτικό σχήμα για τη μία και μοναδική επικίνδυνη επαφή.

Υπάρχουν πολλές πιθανότητες να έχει μολυνθεί. Περιμένουμε τα αποτελέσματα των εξετάσεων…».

ΑΠΟ το 1982 έως τα τέλη του ’96 καταγράφηκαν 1.513 κρούσματα AIDS στην Ελλάδα.

Απ’ αυτούς, το 51% έχασαν τη μάχη. Το 45% των εν ζωή ασθενών έχει ενταχθεί στο

θεραπευτικό πρωτόκολλο των τριπλών συνδυασμών. Που κοστίζει 2,5 έως 3

εκατομμύρια για τον κάθε ασθενή, σε ετήσια βάση. Ένα κόστος όμως που

αποδεικνύεται και οικονομικά… ωφέλιμο, «αφού αντισταθμίζεται με το κόστος

παρατεταμένης νοσηλείας, το κόστος των αντιβιοτικών, το κόστος προφύλαξης από

τις καιροσκοπικές λοιμώξεις, καθώς και το κόστος από τις εργατοώρες του

ιατρικού και νοσηλευτικού προσωπικού», όπως επισημαίνει ο κ. Γιάννης

Κυριόπουλος, καθηγητής Οικονομικών της Υγείας.

Είναι πολλά τα φάρμακα στη μάχη κατά του AIDS. Το κάθε ένα από μόνο του

ελάχιστα προσφέρει. Στους κατάλληλους όμως συνδυασμούς αγγίζουν την ίαση.

Ως αναστολείς της ανάστροφης μεταγραφάσης χρησιμοποιούνται αυτή τη στιγμή στην

Ελλάδα τα φάρμακα: ΑΖΤ, DDI, DDC, 3TC, D4T. Οι αντι-πρωτεάσες: σακιναβίρη,

ριτοναβίρη, ιντιναβίρη, νελφιναβίρη, W1592. Οι ουσίες νεβιραπίνη και

ντελαβιρδίνη ανήκουν στα λεγόμενα νεώτερα μη νουκλεοσιδικά ανάλογα. Με πολύ

καλά, μέχρι στιγμής, αποτελέσματα δοκιμάζονται και οι αναστολείς της ιντεγκράσης.

Η νελφιναβίρη, μία από τις νεώτερες ουσίες, ανήκει στους αναστολείς της

πρωτεάσης που δοκιμάζεται τελευταία σε διεθνή πρωτόκολλα και πήρε έγκριση

κυκλοφορίας μέσα σε 81 ημέρες από τον Οργανισμό Τροφίμων και Ποτών των ΗΠΑ!

Αναμένεται η έγκριση του σκευάσματος και στην Ευρώπη, ενώ μέσα στο καλοκαίρι

πιθανολογείται ότι θα εγκριθούν τα κονδύλια για την πρώτη εισαγωγή του

σκευάσματος από τον ΕΟΦ προς το Ινστιτούτο Φαρμακευτικής Έρευνας και

Τεχνολογίας. Στο πλαίσιο ευρωπαϊκού πρωτοκόλλου, η ουσία δοκιμάζεται ήδη σε

μικρό αριθμό Ελλήνων ασθενών.

Ο τριπλός συνδυασμός ­ μία αντι-πρωτεάση και δύο αναστολείς τρανσκριπτάσης ­

αποτελεί την κατ’ εξοχή θεραπευτική αγωγή των ασθενών στον τόπο μας. Έχουν

μπει όμως σε εφαρμογή και τετραπλά σχήματα (δύο αντι-πρωτεάσες και δύο

αναστολείς). Μετά την αποδεδειγμένη ωφέλεια των «κοκτέιλ», δεν υπάρχουν πια

φραγμοί και περιορισμοί στη χορήγησή τους. Πρόσφατα καταργήθηκαν οι Επιτροπές

Εγκρίσεως αντιρετροϊκών φαρμάκων και άναψε το πράσινο φως για την ελεύθερη

χορήγησή τους σε όσους ασθενείς κρίνεται αναγκαίο από τους θεράποντες ιατρούς τους.

ΗΤΑΝ για μήνες καθηλωμένος στο κρεβάτι μέχρι τον περσινό Ιούλιο. Παράλυτος, με

μόνο τους αναπνευστικούς του μυς να κινούνται και να τον «διατηρούν» στη ζωή.

Αποστεωμένος ­ οστά ντυμένα με δέρμα. Και με ένα ιικό φορτίο που ξεπερνούσε

τις 750.000 «κόπιες» στο πλάσμα αίματός του!

Απισχνασμένες ήταν και οι ελπίδες για την επιβίωση του 29χρονου Αλέξη. Η μάχη

φαινόταν να έχει χαθεί. Ο ίδιος δεν είχε πια δυνάμεις να αντιδράσει. Το τέλος

ήταν προδικασμένο…

Ούτε και ο γιατρός του πίστευε ότι μπορούσε κάποιος συνδυασμός φαρμάκων να

αντιστρέψει την καθοδική πορεία του Αλέξη. Ίσως και να ‘ταν μια ιατρική πράξη

απελπισίας η χορήγηση της νέας θεραπείας. Που ξεκίνησε στις 10 Αυγούστου του ’96…

Ένα μήνα αργότερα ο Αλέξης μπορούσε να κινεί χέρια και πόδια. Είχε την

ικανότητα να ανακάθεται στο κρεβάτι. Μπορούσε, στηριζόμενος, να ανασηκωθεί,

αλλά όχι να περπατήσει.

Πέντε μήνες αργότερα… Η βαριά μυοπάθεια υποχωρεί θεαματικά. Ο Αλέξης

ανασυγκροτεί τις δυνάμεις του, ανακτά βάρος και είναι… όρθιος! Μπορεί να

περπατά χωρίς «υποστήριξη»!

Στις αρχές του παρόντος χρόνου… Επέστρεψε κανονικά στη δουλειά του. Στο

σχολείο, κοντά στους μαθητές του, κάπου στη Δυτική Αθήνα. Χωρίς κανένα εμφανές πρόβλημα.

Σήμερα. Ο Αλέξης έχει το προφίλ ενός υγιούς ατόμου. Συνεχίζει κανονικά την

τριπλή του θεραπεία. Αλλά το ιικό φορτίο στο πλάσμα αίματός του έχει

εξαφανισθεί. Από τις 750.000 «κόπιες» ιού, δεν ανιχνεύεται πια… καμία!

Λίγο πριν ξεκινήσει η θεραπεία, τον επισκέφθηκε στο σπίτι, να του πάρει αίμα

για επανέλεγχο, ο γιατρός του, ο κ. Γ. Στεργίου: «Η εικόνα αυτού του

ακινητοποιημένου νέου ανθρώπου με συγκλόνισε. Μόνο τα μάτια του κινούνταν!

Έδεσα το χέρι του με το λάστιχο, έβαλα τη βελόνα στη φλέβα και την ώρα που την

τραβούσα έκανα την απερισκεψία να πω: «Κλείσε το χέρι σου, να σταματήσει η

αιμορραγία». Πάγωσα ακαριαία. Δεν μπορούσε να κινήσει ούτε ένα χιλιοστό τα

δάχτυλά του. Έκλειστα εγώ το χέρι του… Στον δρόμο της επιστροφής, με έπιασε

το παράπονο. Η απελπισία. «Τι προσπαθούμε να πετύχουμε εδώ;» αναρωτιόμουν.

Ήταν ανοσολογικά τόσο πολύ «ταπεινωμένος» από την αρρώστια που δεν υπήρχε

παραπέρα. Ακόμη και το θαύμα έμοιαζε ανέφικτο. Αλλά είχα κάνει λάθος… Αυτός

ο νέος που είναι ένας θαυμάσιος άνθρωπος, είναι σήμερα ζωντανός! Κυκλοφορεί,

γλεντάει, διδάσκει…».

Πήρε ο Αλέξης το μάθημα της ζωής ­ για να μπορεί να το μεταφέρει. Δέκα χρόνια

στο πρόβλημα του AIDS, δεν παραιτήθηκε, λέει, ούτε για μια στιγμή. Έμαθε ότι

ήταν φορέας ύστερα από εξετάσεις που έκανε όταν πληροφορήθηκε ότι ο ερωτικός

του σύντροφος ήταν θετικός…

Το σοκ δεν θα μπορούσε να είναι ισχυρότερο. Αλλά δεν «φυλάκισε» τον εαυτό του,

ούτε ακολούθησε κάποια αυτοκαταστροφική πορεία: «Την επόμενη χρονιά πήρα το

πτυχίο Φιλολογίας, άρχισα να δουλεύω σε φροντιστήρια, έζησα πολλά χρόνια ως

υγιής, δεν είχα άμεσα μηνύματα, συνέχιζα τον ρυθμό ζωής μου, αλλά με συνείδηση

του προβλήματος και μέτρα προφύλαξης στη σεξουαλική μου συμπεριφορά…».

Ξαφνικοί πυρετοί, ήταν τα πρώτα μηνύματα. Άρχισε να μπαινοβγαίνει στο 1ο

Θεραπευτήριο του ΙΚΑ Πεντέλης. Ύστερα κατάπεσε… Αποτέλεσμα του AIDS η βαριά

μυασθένεια, τον καθήλωσε στο κρεβάτι. Είχε πάρει την κάτω βόλτα…

Ήταν μια τρομακτική δοκιμασία, πέρα από κάθε περιγραφή. Όταν ξεκίνησε τη

θεραπεία, η άμυνα του οργανισμού του ήταν στο μηδέν. Μια αντι-πρωτεάση και δύο

αντιρετροϊκά φάρμακα αποτέλεσαν το δικό του «κοκτέιλ» για τη δική του

«αναστήλωση». Για να καταγραφεί το προσωπικό του «θαύμα»: «Είναι απλά τα

δεδομένα. Ξαναγύρισα στη ζωή! Νιώθω και είμαι υγιής…».

Είναι αναπτερωμένος. Ο ιός βρίσκεται κάπου καθηλωμένος. Και δεν σκοπεύει να

του δώσει τη δύναμη να ξεμυτίσει…

ΤΙΤΑΝΙΟΣ ο αγώνας ­ σ’ ολάκερη τη ζωή της. Γεννηθείσα το ’30, λέει και

ψιλοσαστίζει ο νους της στο μέτρημα: «Πόσο είμαι τώρα;» ρωτάει κι απόκριση δεν

περιμένει. Δύο τεράστια μάτια στις βαθουλωτές κόγχες τους κι ένα απίστευτα

τρυφερό και συγκαταβατικό βλέμμα. Μάνα έξι παιδιών είναι… Τεσσάρων αγοριών

και δύο κοριτσιών: «Πάντρεψα τα τρία αγόρια και το ένα κορίτσι. Έχω τα άλλα ανύπαντρα…».

Εσωτερικοί κραδασμοί, ένα τσίμπημα στην καρδιά και ύστερα… κενό. Πώς στην

ευχή βρέθηκε αυτή η γυναίκα στη Μονάδα AIDS; Κάνει την τριπλή θεραπεία η

κυρα-Κωνσταντίνα, πάει καλά, αλλά «τι να το κάνεις; Έχει προσβληθεί από

καρκίνο του ήπατος! Προχθές που την φέρανε τα παιδιά της, ίσα που ανάπνεε…».

Πήρε τα πάνω της τώρα η 67χρονη αγρότισσα, αλλά άγνωστο πόσο θα αντέξει. Κι

ούτε που δείχνει αποφασισμένη να ζήσει. Παραδομένη στην αρρώστια ­ όπως

παραδομένη ήταν μια ζωή στον λόγο του «αφέντη»: «Άντρας ήταν, κοίταγε αλλού,

πήγαινε αλλού, δεν ήταν προσεκτικός, μολύνθηκε, έτσι κόλλησα κι εγώ…».

Κακό λόγο δεν ξεστομά για εκείνον, που την οδήγησε «στο χειρότερο των

μιασμάτων». Σ’ αυτή τη μόλυνση που αν κάποιον συγχωριανό της αφορούσε θα την

ξόρκιζε με παπά και αγιασμό, όπως ξορκίζει κανείς το κακό. Αλλά τώρα το βιώνει

κι αυτό την «ελευθερώνει». Άλλωστε, το ομολογεί, το νιώθει: έχει περάσει στον

προθάλαμο του θανάτου. Και της συγχώρεσης: «Κάθε άνθρωπος έχει τα ελαττώματά

του, κανείς δεν είναι αλάθητος… Πέθανε ενάμιση χρόνο πριν, απ’ την ίδια

αρρώστια. Του στάθηκα κι εγώ και τα παιδιά. Δεν ήθελε να κοιταχθεί. Τις

τελευταίες σαράντα μέρες τον πήγαμε τον Τιμολέοντα στους γιατρούς…».

Τρία χρόνια γνωρίζει το «πρόβλημα». Η αγωνία της δεν ήταν ο δικός της

παιδεμός: «Για τα παιδιά μου φοβόμουνα, τα ‘στειλα όλα να κάνουν εξετάσεις,

είχαν επαφή μεγάλη με τον πατέρα τους που έκανε συνέχεια αιμορραγίες…

Ευτυχώς, δεν μολύνθηκε κανένα!».

Αυτό την ανακούφισε. Να παιδεύονται οι γονείς, αλλά όχι τα παιδιά, λέει η

κυρα-Κωνσταντίνα. Που όλα της τα χρόνια αντιπάλευε τη φτώχεια. Στα καπνά ή στα

λιόδεντρα του ηπειρωτικού κάμπου ­ από κοριτσάκι έως τα πρώτα χρόνια του γάμου

της. Κι ύστερα στην Αθήνα ­ εργάτρια σε εργοστάσιο μαλλιών, καθαρίστρια σε

τουριστικό ξενοδοχείο και σε κλινικές. Τίποτα δεν την τσάκισε τόσο ­ «όσο αυτή

η αρρώστια». Και τίποτα δεν αντεύχεται τόσο, όσο «να μην πληρώσει άλλος

άνθρωπος τέτοιο μεγάλο κρίμα σαν το δικό μου».

Στο διπλανό κρεβάτι, το δικό του «κρίμα» πληρώνει ένας 29χρονος νησιώτης. Ο

Χρήστος. Στο τελευταίο σκαλί της ανθρώπινής του πορείας. Με τρεις σοβαρές

λοιμώξεις ­ φυματίωση, πνευμονία, κυτταρομεγαλοϊό. Και τη μάνα του, μια

λεβεντογυναίκα, διαρκώς από πάνω του. Αν μπορούσε, απ’ την αρχή θα τον

ξαναγεννούσε προσφέροντάς του τη δική της ζωή…