Με πρόστιμο που μπορεί να φτάσει ακόμη και τα 70 εκατ. ευρώ τον χρόνο απειλείται από την ΕΕ η Ελλάδα, σε περίπτωση που από τον Ιανουάριο του 2014 εξακολουθήσει να θάβει χωρίς επεξεργασία τα σκουπίδια της.

Αναστροφή της αρνητικής πρωτιάς που κατέχει η χώρα στην ταφή των απορριμμάτων –το ποσοστό ταφής φτάνει το 95%, όταν σε άλλες χώρες κυμαίνεται κάτω από το 50% –επιχειρεί ο αρμόδιος φορέας διαχείρισης στην Αττική (ΕΔΣΝΑ) μέσω της δημοπράτησης τεσσάρων ολοκληρωμένων εργοστασίων επεξεργασίας σε Γραμματικό, Κερατέα, Φυλή και Ανω Λιόσια. Αποφασισμένος να εφαρμόσει ύστερα από καθυστερήσεις ετών τον περιφερειακό σχεδιασμό εμφανίζεται ο πρόεδρος του ΕΔΣΝΑ και περιφερειάρχης Αττικής, Γιάννης Σγουρός.

Στο πλαίσιο αυτό, ήδη ολοκληρώθηκε η πρώτη φάση του διαγωνισμού για τη δημοπράτηση του εργοστασίου στο Γραμματικό, ενώ ακολουθούν αύριο οι διαδικασίες για την Κερατέα και τις επόμενες εβδομάδες για Φυλή και Ανω Λιόσια. Σε περίπτωση κατά την οποία δεν προχωρήσουν τα έργα, όπως σημειώνει ο κ. Σγουρός, το πλήγμα θα είναι διπλό. Πρώτον, υπάρχει η απειλή για το ευρωπρόστιμο από το 2014 (35 ευρώ ανά τόνο ανεπεξέργαστων σκουπιδιών που θα οδηγείται για ταφή, με πρόβλεψη μάλιστα να αυξάνεται κατά 5 ευρώ για κάθε επόμενο έτος). Δεύτερον, σε περίπτωση κατά την οποία έως τα τέλη του χρόνου δεν προχωρήσει η ανάθεση κατασκευής των εργοστασίων, κινδυνεύουν να χαθούν 200 εκατ. ευρώ από το ΕΣΠΑ που έχουν εγκριθεί από την Περιφέρεια Αττικής.

Ο κ. Σγουρός αναφέρεται σε τρεις στόχους. «Μακριά από τη διαπλοκή, χωρίς να με ενδιαφέρει το πολιτικό κόστος και κατά της όποιας ολιγωρίας και περαιτέρω καθυστέρησης στην ορθολογική διαχείριση», σημειώνει, παραπέμποντας στη διαδικασία του διαλόγου για την επιλογή του αναδόχου. «Δεχόμαστε όλες τις ιδέες και τις προτάσεις. Θα προκριθεί όποιος είναι καλύτερος και πληροί τις προϋποθέσεις της μείωσης του όγκου απορριμμάτων που θάβεται, της αξιοποίησης των σκουπιδιών και της φθηνότερης για τον πολίτη λύσης».

Τα τέσσερα εργοστάσια θα καλύψουν τη διαχείριση 1.355.000 τόνων απορριμμάτων ετησίως. Οι νέες εγκαταστάσεις θα διαθέτουν μονάδες διαλογής αποβλήτων, επεξεργασίας των διαφορετικών ειδών απορριμμάτων (αλουμίνιο, χαρτί, πλαστικό κ.ά.), κομποστοποίησης των οργανικών αποβλήτων καθώς και χώρο υγειονομικής ταφής μόνο των υπολειμμάτων (ΧΥΤΥ). Σύμφωνα με τις προκηρύξεις για την ανάθεση, το εργοστάσιο στη Φυλή θα είναι δυναμικότητας 700.000 τόνων, στα Ανω Λιόσια 400.000 τόνων, ενώ τα εργοστάσια σε Γραμματικό και Κερατέα θα επεξεργάζονται από 127.500 τόνους τον χρόνο. Το συνολικό κόστος για την κατασκευή, λειτουργία και συντήρησή τους τα επόμενα 27 έτη –η διάρκεια της σύμβασης που θα υπογραφεί με τους αναδόχους –υπερβαίνει τα 900 εκατ. ευρώ.

«Εκτός από το γεγονός πως η πρακτική σύμπραξης Δημοσίου και ιδιωτικού τομέα (ΣΔΙΤ) είναι πάγια για τέτοια έργα στην Ευρώπη, το οικονομικό μέγεθος αιτιολογεί και για έναν επιπλέον λόγο την προσφυγή σε αυτό το μοντέλο», σχολιάζουν στελέχη του ΕΔΣΝΑ, καθώς με την κοινοτική χρηματοδότηση των 200 εκατ. ευρώ δεν θα μπορούσαν να υλοποιηθούν.

Θέσεις εργασίας και αντισταθμιστικά

Αντικρούοντας τις αιτιάσεις εργαζομένων στους δήμους περί εκχώρησης της διαχείρισης σε ιδιώτες, ο περιφερειάρχης Αττικής υπογραμμίζει πως ο ΕΔΣΝΑ διατηρεί την κυριότητα, ενώ διασφαλίζονται οι θέσεις εργασίας. Θα δημιουργηθούν μάλιστα και νέες, ενώ προβλέπονται αντισταθμιστικά οφέλη για τις περιοχές των εργοστασίων.