Την περασμένη εβδομάδα, η Ρωσία επιτέθηκε σε ουκρανούς αμάχους με περισσότερα από 500 drones και πυραύλους, πλήττοντας δύο πολυκατοικίες στο Τερνόπιλ, στη δυτική Ουκρανία και σκοτώνοντας τουλάχιστον 31 ανθρώπους, εκ των οποίων έξι παιδιά.
Ομως αυτό το έγκλημα πολέμου – το πιο πρόσφατο στον εγκληματικό πόλεμο της Ρωσίας – επισκιάστηκε από την αποκάλυψη ότι ο ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν και ο αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ διαπραγματεύονταν κρυφά μια διευθέτηση. Το σχέδιο 28 σημείων, ιδιαιτέρως μεροληπτικό υπέρ του Κρεμλίνου.
Πέρα από τη στοιχειώδη αδικία, του να επιτρέπεται σε έναν επιτιθέμενο να αποφασίζει το αποτέλεσμα του πολέμου που ο ίδιος ξεκίνησε, υπάρχουν έξι θεμελιώδη προβλήματα με αυτό το «ειρηνευτικό» σχέδιο.
Καταρχάς, θα αύξανε τον κίνδυνο πυρηνικού πολέμου. Εάν η Ουκρανία πιεστεί να αποδεχτεί όρους που ισοδυναμούν με ήττα, ο υπόλοιπος κόσμος θα συμπεράνει ότι η αποτροπή μιας μελλοντικής εισβολής από τη Ρωσία, την Κίνα ή οποιαδήποτε άλλη πυρηνική δύναμη απαιτεί την κατοχή πυρηνικών όπλων. Ο εξαναγκασμός της Ουκρανίας σε συνθηκολόγηση σημαίνει διάδοση των πυρηνικών όπλων και σημαντικά μεγαλύτερη πιθανότητα ενός πυρηνικού Γ’ Παγκοσμίου Πολέμου.
Αυτός ο κίνδυνος αντανακλά το δεύτερο πρόβλημα του ειρηνευτικού σχεδίου Τραμπ: τις επιπτώσεις του σε μια διεθνή τάξη που βασίζεται στην αρχή του απαραβίαστου των εθνικών συνόρων. Η έγκριση μιας τέτοιας συμπεριφοράς – όπως θα έκανε ο Τραμπ ανταμείβοντας τη Ρωσία για την εισβολή στην Ουκρανία – κινδυνεύει να δημιουργήσει έναν κόσμο στον οποίο οι εισβολές και οι πόλεμοι αποτελούν ρουτίνα.
Τρίτον, η αποδοχή των μακροχρόνιων απαιτήσεων του Κρεμλίνου θα υπονόμευε την περιφερειακή ειρήνη και σταθερότητα. Εάν οι όροι διευθέτησης αφήσουν τη Ρωσία ισχυρότερη από την Ουκρανία, ο Πούτιν θα ενθαρρυνθεί με κάθε δυνατό τρόπο – νομικό, ηθικό, ψυχολογικό και οικονομικό – να συνεχίσει να διεξάγει πόλεμο στην Ευρώπη.
Τέταρτον, το σχέδιο Τραμπ δεν παρέχει αξιόπιστους μηχανισμούς επιβολής. Η μόνη ουσιαστική αποτροπή νέας ρωσικής επιθετικότητας είναι η ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ. Δίνοντας προτεραιότητα στην αυτοκρατορική φαντασίωση της Ρωσίας έναντι της δημοκρατικής βούλησης της Ουκρανίας, το σχέδιο του Τραμπ αποφεύγει το ζήτημα της ανοικοδόμησης – το πέμπτο κύριο ζήτημα. Η ειρήνη είναι κάτι περισσότερο από την προσωρινή απουσία εχθροπραξιών. Το τελευταίο και ίσως πιο θεμελιώδες πρόβλημα είναι η διαδικασία.
Η λαχτάρα του Τραμπ να κερδίσει ένα Νομπέλ Ειρήνης οδήγησε σε μια κακοσχεδιασμένη προσπάθεια για ειρηνευτική συμφωνία. Καθώς η κυβέρνηση των ΗΠΑ προσπαθεί να εκφοβίσει την Ουκρανία και τους συμμάχους της ώστε να αποδεχτούν μια άδικη «ειρήνη» που δεν θα διαρκέσει ποτέ, πρέπει να συνεχίσουμε να ζητάμε να ακουστούν, να γίνουν σεβαστοί και να υποστηριχθούν οι Ουκρανοί.
Ο Τίμοθι Σνάιντερ είναι καθηγητής Σύγχρονης Ευρωπαϊκής Ιστορίας στη Σχολή Παγκόσμιων Υποθέσεων και Δημόσιας Πολιτικής Munk του Πανεπιστημίου του Τορόντο και μόνιμος συνεργάτης στο Ινστιτούτο Ανθρωπιστικών Επιστημών στη Βιέννη.
