Η θέση Τραμπ για το Ουκρανικό ήταν γνωστή πριν εκλεγεί. Και δεν έφυγε από αυτήν, αν και φυσικά απέτυχε να… τελειώσει τον πόλεμο μέσα σε λίγες ημέρες όπως έλεγε, κάτι προφανώς αδύνατο. Η θέση αυτή αντανακλάται εν πολλοίς στο αμερικανικό σχέδιο ειρήνευσης που αποτελεί πλέον τη βάση διαπραγμάτευσης τερματισμού του πολέμου, που ξεκίνησε με την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία και συνάντησε πρωτοφανή αντίσταση από το Κίεβο.
Επί αυτού του σχεδίου, αν και ο Τραμπ μακράν πιο συγκρατημένα λέει τώρα για την ειρήνευση «μην πιστεύετε μέχρι να δείτε», οι Ευρωπαίοι κατέθεσαν αντιπρόταση που, σε αντίθεση με το κείμενο αναφοράς, απέχει δραματικά από τις αρχικές τους θέσεις, τις οποίες υποστήριζαν μέχρι τελευταία στιγμή. Το διαπιστώνει κανείς εύκολα: Δύο σημεία αρκούν για να γίνει κατανοητή η όχι απλώς άτακτη, μα και πονηρή υποχώρηση της Ευρώπης: η ανάγνωση, δίπλα δίπλα, των σημείων 1 και 21, που έχουν ως εξής:
1. Επαναβεβαίωση της κυριαρχίας της Ουκρανίας.
21. Εδάφη: Η Ουκρανία δεσμεύεται να μην ανακτήσει τα κατεχόμενα κυρίαρχα εδάφη της με στρατιωτικά μέσα. Οι διαπραγματεύσεις για τις ανταλλαγές εδαφών θα ξεκινήσουν από τη Γραμμή Επαφής.
Τι σημαίνουν αυτά τα δύο σημεία χωριστά; Το ακριβώς αντίθετο από ό,τι σημαίνουν μαζί. Και τι είναι αυτό που τελικά μετράει στο ευρωπαϊκό σχέδιο αντιπρότασης; Ασφαλώς το «μαζί», όχι το χωριστά. Δηλαδή, το πιο κρίσιμο άρθρο όλου του σχεδίου, είναι το 21: είναι το άρθρο που αποδέχεται την κατάκτηση ουκρανικών εδαφών από τη Ρωσία και επιβάλλει στη δεύτερη να παύσει τελεσίδικα την προσπάθεια ανάκτησής τους, η οποία, φυσικά, δεν θα μπορούσε παρά να γίνει μόνον αντιστρέφοντας τον τρόπο με τον οποίο αυτά χάθηκαν: διά των όπλων. Και αυτό, που η Ουκρανία μόνη της δεν θα ήταν σε θέση να καταφέρει, η Ευρώπη, επέμενε ότι είναι αδιαπραγμάτευτο, χωρίς να έχει η ίδια ούτε τη βούληση, αλλά ούτε και τα μέσα να αναλάβει να το πράξει εκ μέρους της. Μέχρι που μέσα σε ένα βράδυ αποτύπωσε τη στροφή των 180 μοιρών σε ένα άρθρο, το πιο σημαντικό, κρυμμένο σχεδόν, κοντά στο τέλος του σχεδίου της.
Το ευρωπαϊκό αυτό «αντισχέδιο» έχει συνταχθεί από τη Βρετανία, τη Γαλλία και τη Γερμανία, «απαντά διορθωτικά» στο αμερικανικό. Το πού θα καταλήξει το σύμφωνο ειρήνευσης είναι βέβαια αδύνατον να προσδιοριστεί αυτή τη στιγμή. Πάντως ήδη έχει ξεκινήσει η αντίστροφη μέτρηση για την επόμενη ημέρα, βασικά χαρακτηριστικά της οποίας θα μπορούσαν να θεωρηθούν τα ακόλουθα:
Πρώτον, η Ρωσία κέρδισε τον πόλεμο. Αυτή ήταν έτσι κι αλλιώς η φυσική του εξέλιξη. Το γεγονός ότι άργησε τόσο πολύ, ότι είχε τέτοιο κόστος και ότι κέρδισε, τελικά, σημαντικά λιγότερα από εκείνα που δηλωμένα προσδοκούσε, δηλαδή την κατάκτηση ολόκληρης της Ουκρανίας, ήταν η έκπληξη. Τέτοια, ώστε θα μπορούσε κανείς να μιλήσει για «πύρρειο νίκη» – όμως, για ένα καθεστώς σαν αυτό της Μόσχας, όλα αυτά ελάχιστη σημασία έχουν.
Δεύτερον, εκτός από τη νίκη της στον πόλεμο, η Ρωσία ανακτά και την κανονικότητά της στην παγκόσμια κοινότητα – μία δεύτερη νίκη.
Τρίτον, η Ουκρανία συρρικνώθηκε, όμως επιβίωσε – κάτι καθόλου αυτονόητο πριν από τρία χρόνια. Δεν μπαίνει στο ΝΑΤΟ, όπως και δεν επρόκειτο εξαρχής να συμβεί.
Τέταρτον, οι Ηνωμένες Πολιτείες επανήλθαν στον ρόλο τους με όσα σημαίνει αυτό. Ρόλο που έχασαν επί Ομπάμα και από εκεί ξεκίνησε ουσιαστικά ο πόλεμος. Ομως, για την Ευρώπη, δεν θα είναι πλέον «δωρεάν».
Πέμπτον, η Ευρώπη επιβεβαίωσε την πλήρη ανυπαρξία της. Και ενώ έλεγε ότι η Ρωσία την απειλεί με πόλεμο, τώρα ξαφνικά πιστεύει ότι αν η Μόσχα υπογράψει το αντίθετο, δεν θα υπάρχει πλέον απειλή… Ομως το πραγματικό κύριο εξαγόμενο γι’ αυτήν είναι εντελώς άλλο: μία νέα μεγάλη, και στρατιωτική πια, δύναμη: η Γερμανία. Που, ταυτόχρονα, παραδίδεται στην Ακροδεξιά…
