Στη Γερμανία, η ακροδεξιά Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD) εμφανίζεται πρώτη σε κάποιες δημοσκοπήσεις και τριπλασιάζει τα ποσοστά της σε κρατίδια που είχε μηδαμινή επιρροή, όπως η Βόρεια Ρηνανία – Βεστφαλία. Δεν αποκλείεται καθόλου στις προεδρικές εκλογές του 2029 να έχουμε πρώτη την Ακροδεξιά.
Στη Γαλλία, η Λεπέν είναι πρώτη σε δημοσκοπήσεις και οι προεδρικές εκλογές είναι σε δύο χρόνια, το 2027. Οι αμφίπλευρες επιθέσεις εναντίον του Μακρόν, από την Ακρα Αριστερά και την Ακροδεξιά, έχουν οδηγήσει τη χώρα σε ακυβερνησία. Ο Εθνικός Συναγερμός της Λεπέν προηγείται με 33%.
Στη Βρετανία, ένας πολιτικός του ακροδεξιού περιθωρίου, ο Νάιτζελ Φάρατζ, επίσης προηγείται στις δημοσκοπήσεις. Το Εργατικό Κόμμα φυλλορροεί και οι Συντηρητικοί είναι σε διάλυση. Στις εκλογές του 2029, ο παραδοσιακός δικομματισμός είναι πολύ πιθανό να καταρρεύσει.
Παράλληλα, σε τρεις χώρες, την Ουγγαρία, τη Σλοβακία και την Ιταλία, έχουν εγκατασταθεί ακροδεξιές κυβερνήσεις. Ορμπαν, Φίτσο και Μελόνι έχουν μπλοκάρει πολλές αποφάσεις της Ενωσης.
Για μια ακόμα φορά αποδεικνύεται ότι ο λαϊκισμός έχει δεξιό πρόσημο στην Ευρώπη, ενώ ο αριστερός λαϊκισμός απαντάται κυρίως στη Λατινική Αμερική.
Εχω ανατρέξει πολλές φορές σ’ ένα προφητικό βιβλίο των Λεβίτσκι και Ζίμπλατ με τίτλο «Πώς πεθαίνουν οι δημοκρατίες». Το βιβλίο αυτό γράφτηκε πριν από 8 χρόνια και διατηρεί ακέραια την επικαιρότητά του, υποστηρίζοντας ότι οι σύγχρονες φιλελεύθερες δημοκρατίες διαβρώνονται «από τα μέσα», όπως ακριβώς έγινε με την Αμερική του Τραμπ. Οι δύο συγγραφείς προτρέπουν τους πολιτικούς να θέτουν σε πρώτη μοίρα τη διαφύλαξη των δημοκρατικών θεσμών και των θεμελιωδών κανόνων διεξαγωγής του πολιτικού παιχνιδιού και διατήρησης της ειρηνικής κοινωνικής συμβίωσης. Είχαν προηγηθεί οι Ντάρον Ατζέμογλου και Τζέιμς Ρόμπινσον με το «Γιατί αποτυγχάνουν τα έθνη», που ανέπτυξαν το επιχείρημα ότι οι θεσμοί, πολιτικοί και οικονομικοί, είναι η βάση για την οικονομική επιτυχία ή αποτυχία μιας χώρας.
Το ευρωπαϊκό οικοδόμημα και η Φιλελεύθερη Δημοκρατία είναι ό,τι καλύτερο έχει επινοήσει ο ανθρώπινος νους. Εχουμε υποχρέωση όσοι τα υποστηρίζουμε να αντιδράσουμε. Μία είναι η επιλογή μας, ο Ευρωπαϊκός Πατριωτισμός.
Η Ευρώπη είναι η πατρίδα μας. Δεχόμαστε ολομέτωπη επίθεση από τη Ρωσία και τις ΗΠΑ. Διαλυτικές τάσεις και άκρατος λαϊκισμός μας απειλούν.
Η αντίδρασή μας δεν μπορεί να είναι άλλη από τη μάχη για την κατάκτηση της ιδεολογικής ηγεμονίας. Πρέπει να πείσουμε ότι αξίζει να υπερασπιστούμε τον τόπο μας, την Ευρώπη, το σύνολο των αξιών της. Πρέπει να υπερασπιστούμε το δημοκρατικό κεκτημένο μας χωρίς να χρησιμοποιήσουμε τα μέσα των εχθρών της Δημοκρατίας. Πρέπει να μιλήσουμε στο μυαλό των ανθρώπων που έχουν επαναπαυτεί στη θαλπωρή των ψεύτικων υποσχέσεων. Πρέπει να δυναμώσουμε τον σεβασμό στους θεσμούς.
Το ποιες είναι αυτές οι αξίες που πρέπει να υπερασπιστούμε το έχει περιγράψει ο Αλμπέρ Καμί:
«Η Ευρώπη έχει ζήσει μέσα από τις αντιφάσεις της, έχει ευδοκιμήσει μέσω των διαφορών της, και, συνεχώς υπερβαίνοντάς τες με αυτόν τον τρόπο, έχει δημιουργήσει έναν πολιτισμό από τον οποίο ολόκληρος ο κόσμος εξαρτάται ακόμη και όταν τον απορρίπτει. Για αυτό δεν πιστεύω σε μια Ευρώπη ενωμένη υπό το βάρος μιας ιδεολογίας ή μιας τεχνοκρατίας που αγνοεί αυτές τις διαφορές».
Χρειαζόμαστε μια Ευρώπη ανεκτική, πολυφωνική, πατριωτική, έτοιμη να αντιμετωπίσει τους εχθρούς της ακόμα και με τη δύναμη των όπλων.
Ακριβώς για αυτόν τον λόγο η δημιουργία του ευρωπαϊκού στρατού είναι σήμερα περισσότερο από ποτέ αναγκαία.
Υ.Γ.
Σκόπιμα δεν έγραψα τίποτα για την κατάσταση στην Ελλάδα. Το ενδεχόμενο 10 ή 11 κομμάτων στην επόμενη Βουλή με αναγκάζει σε αλαλία.
Ο Πέτρος Παπασαραντόπουλος είναι διδάκτωρ Βαλκανικών Σπουδών, εκδότης και συγγραφέας.
