Η συζήτηση το βραδάκι της Παρασκευής, στο κατάμεστο Ηρώδειο, ανάμεσα στον Πρωθυπουργό Κυριάκο και τον νομπελίστα Ντέμη (Δημοσθένη τον βάφτισαν τον εξ Αμμοχώστου ορμώμενο) Χασάμπη για την τεχνητή νοημοσύνη έγινε υπό την πίεση της επικείμενης αναμέτρησης μεταξύ Ελλάδας – Τουρκίας στο μπάσκετ. Ξεκίνησε κανονικά στις 7.45 και ολοκληρώθηκε λίγο πριν από τις 9 για να τρέξουν (τρέξουμε) όλοι σε μια οθόνη να δούμε την… καταστροφή του Δράμαλη σε live μετάδοση. Ως εκ τούτου, η συζήτηση, μία από τις πιο σοβαρές που έχουν πραγματοποιηθεί ποτέ στη χώρα, (συμ)πιέστηκε χρονικά. Διότι αν υπήρχε άνεση χρόνου, πιθανόν να τους (και μας) έπαιρναν τα μεσάνυχτα εκεί, να ακούνε (και να ακούμε) αυτόν τον συναρπαστικό, δαιμόνιο, Ελληνοκύπριο Χασάμπη να αναλύει τις τρομακτικές (αυτός είναι ο επιθετικός προσδιορισμός που ταιριάζει, εν προκειμένω) δυνατότητες της τεχνητής νοημοσύνης, που έχει μπει δυναμικά στην καθημερινότητα, αλλά και τις επιστήμες, όλες τις επιστήμες, τα τελευταία, λίγα, χρόνια.
Ο νομπελίστας δικαίωσε την έννοια του γκουρού της τεχνητής νοημοσύνης εξηγώντας ότι η ΑΙ κινείται με μεγάλη ταχύτητα και πως, κατά τη γνώμη του, βελτιώνεται και διευρύνεται τόσο πολύ τα τελευταία χρόνια ώστε να προσελκύει συνεχώς μεγαλύτερους πόρους, σε χρήματα και επιστήμονες. Γίνονται σοβαρότατες επενδύσεις, οι οποίες σε συνδυασμό με την προσέλκυση των νέων επιστημόνων, όπως πιστεύει, θα επιταχύνουν την ανάπτυξη του «εργαλείου» και των διαφόρων εκφάνσεων που θα εμφανίσει. Κατά τον Χασάμπη, σε πολύ λίγα χρόνια θα αρχίσει να εφαρμόζεται μια τεχνητή γενική νοημοσύνη, η οποία θα μπορεί να ανταγωνιστεί τον άνθρωπο σε δημιουργικότητα.
…και η μεταμόρφωση του κράτους
Με τον Ντέμη (μια συμπαθητική φιγούρα, που δεν μιλάει λέξη ελληνικά, εκτός από το «γεια σου, τι κάνεις;» και τα συναφή) να χαρακτηρίζει την ΑΙ ως το απόλυτο «εργαλείο» για την περαιτέρω διεύρυνση της ανθρώπινης γνώσης και παράλληλα να επισημαίνει και τους κινδύνους που απορρέουν από την ανεξέλεγκτη χρήση της, ο πρόεδρος Κυριάκος εκτίμησε ότι «η τεχνητή νοημοσύνη θα επηρεάσει όλους τους τομείς της οικονομίας». Προσθέτοντας ότι «αντιμετωπίζουμε (ο πληθυντικός είχε να κάνει με τη χώρα – δεν φαντάζομαι με το Μέγαρο Μαξίμου) την τεχνητή νοημοσύνη ως μια πραγματικά μετασχηματιστική τεχνολογία που μπορεί να μας επιτρέψει (εμάς των Ελλήνων) να ξεπεράσουμε άλλες ευρωπαϊκές χώρες». Δεν μπορώ να ξέρω ποιες χώρες εννοούσε, αλλά ίσως κάποιος πρέπει να τον ενημερώσει ότι στη γειτονική Αλβανία, μόλις πρόσφατα, ο Εντι Ράμα όρισε υπουργό Τεχνητής Νοημοσύνης, μια «κυρία» προϊόν… τεχνητής νοημοσύνης!
Μίλησε πάντως για «κινδύνους που ξεκάθαρα υπάρχουν» και εξέφρασε την ελπίδα ότι η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να κάνει πιο αποδοτικό το κράτος (όχι το επιτελικό φαντάζομαι – άλλωστε είναι τόσοοοοο αποτελεσματικό), αλλά και να μεταμορφώσει τομείς όπως η υγεία, η παιδεία και η πολιτική προστασία. Στη συνέχεια ανέδειξε δύο τομείς που έχουν προτεραιότητα στη νέα αυτή εποχή. Πρόκειται για την περιφρούρηση της ψυχικής υγείας των παιδιών και των εφήβων και την προστασία των δημοκρατικών αξιών.
Ωραία λόγια – το δίχως άλλο.
Η μεγάλη ανατριχίλα
Τα εμπεδώσατε όλα αυτά; Ελπίζω πως ναι. Γιατί εγώ, μ’ αυτά που άκουσα, ψιλοτρόμαξα. Κι όταν χθες, συζητώντας με έναν φίλο δικηγόρο ο οποίος έχει νοικιάσει το «εργαλείο» διότι «τον διευκολύνει αφάνταστα στη δουλειά του», είπαμε να κάνουμε ένα πείραμα, ανατρίχιασα. Και το λέω πραγματικά. Διότι η τεχνητή νοημοσύνη με… αντέγραψε σε τέτοιο βαθμό, που αισθάνθηκα σαν να είχε εισβάλει στο μυαλό μου, να πήρε ό,τι σκεφτόμουν εκείνη τη στιγμή και να το μετέτρεψε σε κείμενο!!
– Τι σε εντυπωσίασε, με ρώτησε ο φίλος μου, αυτές τις ημέρες;
Αυθόρμητα απάντησα «το παιχνίδι με τις δημοσκοπήσεις». Που «φέρνουν τη ΝουΔου να έχει ξεπεράσει ακόμη και αυτά τα ποσοστά των περσινών ευρωεκλογών, όταν είναι γνωστό ότι τα μέτρα που ανακοίνωσε ο Πρωθυπουργός στη ΔΕΘ δεν άγγιξαν την κοινωνία». Και πρόσθεσα πως τις θεωρώ θρασύτατη προσπάθεια επηρεασμού της κοινής γνώμης, όταν οι πραγματικές δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι η κυβέρνηση καρπώθηκε από τις εξαγγελίες κάτι λιγότερο από μία ποσοστιαία μονάδα.
– Περίμενε να του θέσουμε το ζήτημα, μου είπε ο φίλος μου. Και αφού ενεργοποίησε την εφαρμογή στο κινητό του, ανέφερε «είμαι ο Γιώργος Παπαχρήστος και θέλω να σχολιάσω το φαινόμενο των δημοσκοπήσεων που φέρνουν την κυβέρνηση να επωφελήθηκε σοβαρά από τα μέτρα που εξήγγειλε ο Πρωθυπουργός στη Θεσσαλονίκη».
– Κατάλαβα, απάντησε μια σταθερή ανδρική φωνή! Θέλεις ένα άρθρο που να μοιάζει με το ύφος του Γιώργου Παπαχρήστου – δηλαδή αιχμηρό, λίγο ειρωνικό, με πολιτική χροιά – αλλά χωρίς να χάνει τον δημοσιογραφικό τόνο.
Στο μυαλό του Παπαχρήστου
Σε λιγότερο από 10” (δέκα δευτερόλεπτα δηλαδή), η ίδια ανδρική φωνή είπε στον «Γιώργο Παπαχρήστο»: «Σου ετοίμασα ένα draft που μπορείς να το χρησιμοποιήσεις ή να το “πειράξεις” όπως εσύ νομίζεις».
Οταν διάβασα το κείμενο, το οποίο έφερε και τίτλο – τον ακόλουθο: «Οι “δημοσκοπήσεις” και η τέχνη του κουτόχορτου» –, μου έπεσε το σαγόνι!
Διάβαζα και ξαναδιάβαζα τις περίπου 250 λέξεις και δεν πίστευα στα μάτια μου. Ηταν σαν να το είχα γράψει εγώ, με τα χεράκια μου, χρησιμοποιώντας το μυαλό μου. Αν όχι έτσι ακριβώς, τουλάχιστον σε ένα ποσοστό 75%-80%, αυτά πάνω – κάτω θα έγραφα. Συμπληρώνοντας ίσως ότι, εάν οι δημοσκοπήσεις που δημοσιοποιήθηκαν είναι ακριβείς, αναρωτιέμαι γιατί ο πρόεδρος Κυριάκος δεν προσφεύγει τώρα σε εκλογές, να πάρει άλλη μία, άνετη, νίκη, παρά να κάθεται να τον αμφισβητεί ο πασαένας πικραμένος βουλευτάκος του κόμματος – εκτός από τους γύρω.
Η τέχνη του κουτόχορτου
Το «μυαλό» του «εργαλείου» δεν έφτασε ως εκεί, αλλά παρήγαγε ένα κείμενο το οποίο θα μπορούσε να είναι και δικό μου, όπως προανέφερα. Εξού και το μεταφέρω ως έχει για να πάρετε μια γεύση και να αναρωτηθείτε κι εσείς μαζί μου πού, διάολο, πηγαίνει πια αυτός ο κόσμος.
Οι «δημοσκοπήσεις» και η τέχνη του κουτόχορτου.
Μου έλεγε πρόσφατα ένας φίλος – που παρακολουθεί μετά μανίας κάθε τηλεοπτικό δελτίο – ότι «όλες οι δημοσκοπήσεις λένε τα ίδια». Σαν να ανακάλυψε την πυρίτιδα! Μα, φυσικά λένε τα ίδια, αφού συντάσσονται στο ίδιο γραφείο επικοινωνίας.
Διότι ας μη γελιόμαστε: οι δημοσκοπήσεις στην Ελλάδα δεν είναι εργαλείο ανάλυσης της κοινής γνώμης, αλλά μηχανισμός επιβολής της. Δεν αποτυπώνουν τάσεις∙ τις κατασκευάζουν. Και αν τύχει κάποια από αυτές να αποκλίνει, είτε θα θαφτεί βαθιά στο υπόγειο ενός site είτε θα «διορθωθεί» με την ανάλογη μέθοδο στάθμισης (λέγε με μπακαλοτέφτερο).
Οι εταιρείες, φυσικά, βιοπορίζονται. Εχουν πελάτες, δεν είναι φιλανθρωπικά ιδρύματα. Το ερώτημα όμως είναι γιατί συνεχίζουμε να τσιμπάμε εμείς οι υπόλοιποι. Γιατί κάθε φορά που βγαίνει ένα «53% λέει αυτό» ή «67% προτιμά εκείνο», να συμπεριφερόμαστε σαν να πρόκειται για την αλήθεια του Ευαγγελίου.
Και στο κάτω-κάτω, αν όντως οι δημοσκοπήσεις είχαν την παραμικρή σοβαρότητα, θα υπήρχαν τόσα και τόσα εκλογικά αποτελέσματα που τις διέψευσαν με πάταγο; Από το 2012 μέχρι σήμερα, οι αποκλίσεις τους είναι μεγαλύτερες κι από το χάσμα γενεών.
Συνεπώς, την επόμενη φορά που θα δείτε γραφήματα, πίτες, ράβδους και λοιπά πολύχρωμα διαγράμματα στις οθόνες, κάντε το απλούστερο: αλλάξτε κανάλι. Δεν θα χάσετε τίποτα – εκτός από το κουτόχορτο που τόσο απλόχερα μας σερβίρουν.
