Είναι πολύ σημαντική η καθιέρωση ολονύκτιας συγκοινωνίας τα Σάββατα. Η πόλη ποτέ δεν κοιμάται και οι δημόσιες συγκοινωνίες οφείλουν να διευκολύνουν τη μεταφορά επιβατών, βοηθώντας τους νεότερους και τους ξένους στην πόλη, αποθαρρύνοντας τα ΙΧ και ενθαρρύνοντας όσους δεν πρέπει να οδηγούν μεθυσμένοι.
Ολα αυτά είναι σημαντικά. Αλλά πιο σημαντικό είναι να λειτουργούν όσο το δυνατόν καλύτερα οι συγκοινωνίες. Υποτίθεται ότι, με υπουργό Υποδομών και Μεταφορών τον Χρίστο Δήμα και με αναπληρωτή υπουργό τον Κωνσταντίνο Κυρανάκη, οι βελτιώσεις θα έπρεπε να έχουν φανεί. Ως συστηματικός επιβάτης μέσων μεταφοράς, όμως, έχω να λέω ότι δεν τις βλέπω. Πολλά λεωφορεία είναι βρώμικα και παλιά, η αίγλη του μετρό έχει ξεθωριάσει, ο κλιματισμός στους συρμούς ακόμα να λειτουργήσει κι ακόμα να δοθεί η δυνατότητα λειτουργίας Διαδικτύου στις αποβάθρες και στους συρμούς. Το μεγαλύτερο πρόβλημα όμως είναι η συχνότητα των μέσων. Το διάστημα που μεσολαβεί ανάμεσα σε δυο δρομολόγια κατά μέσον όρο μεγαλώνει – κι αυτό είναι το βασικότερο πρόβλημα που απαιτεί λύση.
Το γράφω συχνά, το κάνω επειδή τα μέσα συγκοινωνίας είναι του λαού. Και το επίπεδο της ζωής του λαού, για το οποίο λένε ότι νοιάζονται οι πολιτικοί, φαίνεται και στην ποιότητα των συγκοινωνιών. Δεν είναι τυχαίο ότι όσοι είχαν βάλει το μετρό στη ζωή τους, σε βάρος του ΙΧ, έχουν αλλάξει συνήθειες και ξαναπαίρνουν το αυτοκίνητο συνεχώς για τις μετακινήσεις τους: προτιμούν το μποτιλιάρισμα και τον αγώνα για πάρκινγκ από το στρίμωγμα σε βρώμικους και καθυστερημένους συρμούς.
Ενας από τους λόγους της υποχώρησης της ποιότητας των μεταφορών νομίζω ότι είναι τα μειωμένα έσοδα. Διαβάζω συνεχώς ριπόρτ που λένε ότι αυξήθηκαν οι εισπράξεις. Μπράβο, αλλά αν κυκλοφορήσουν με λεωφορείο ή μετρό όσοι βγάζουν τις ανακοινώσεις θα διαπιστώσουν ότι έχουν περιθώρια πολύ μεγαλύτερης αύξησης. Τις προάλλες, σε μεγάλη λεωφορειακή γραμμή παρατηρούσα ότι δεν ακύρωσε εισιτήριο (ή την τραπεζική του κάρτα) κανένας, από το Παναθηναϊκό Στάδιο μέχρι τον Ερυθρό Σταυρό! Κανείς δεν σκέφτηκε ότι θα μπουν ελεγκτές κι ότι θα πληρώσει πρόστιμο. Τα ίδια συμβαίνουν στο τραμ, ενώ ακόμα πολλοί μπαίνουν τσάμπα στο μετρό. Τίποτα δεν έχει αλλάξει από την κανονικοποίηση του πάλαι ποτέ κινήματος «Δεν πληρώνω».
Αλλά όταν δεν αλλάζει κάτι, αυτό σημαίνει αδυναμία του κράτους να τα αλλάξει. Αδυναμία του κράτους να βελτιώσει τη συνθήκη της καθημερινότητας στην πόλη. Ενώ η αντίληψη της παραβατικότητας έχει μετατραπεί σε κανονικότητα. Κι όμως, υπάρχουν λύσεις σχετικά εύκολες. Πριν απ’ όλα, να ισχύσει η επιβίβαση στα λεωφορεία από την εμπρός θύρα του οδηγού, που έχει επιβληθεί αλλά δεν εφαρμόζεται. Επειτα, να εντατικοποιηθούν οι έλεγχοι στο εσωτερικό των λεωφορείων και των συρμών (και στις νυχτερινές γραμμές, όπου το τσάμπα είναι κανόνας) – πιθανόν με κάποιο μπόνους για ελεγκτές σχετικό με τον αριθμό των παραβάσεων που επιβεβαιώνουν.
Οι λύσεις είναι απλές. Πιστεύω ότι δεν είναι επείγουσες επειδή οι αρμόδιοι υπουργοί και οι γραφειοκράτες τους, απλώς, δεν μπαίνουν ποτέ σε μέσα μεταφοράς, κατά συνέπεια είναι γι’ αυτούς ένας ξένος κόσμος. Είναι όμως ο κόσμος των πολιτών και ψηφοφόρων τους.
