Είναι μια προειδοποίηση που γίνεται όλο και πιο συχνά τα τελευταία καλοκαίρια και συνήθως επαληθεύεται: ο συνδυασμός υψηλών θερμοκρασιών και ισχυρών ανέμων αυξάνει σημαντικά τον κίνδυνο πυρκαγιών. Το διαβάζουμε ή το ακούμε όταν ανοίγουμε τα μάτια μας, αναρωτιόμαστε αν θα εκμεταλλευθούν τις συνθήκες οι εμπρηστές, τρέμουμε με το τι θα κάνουν οι ανόητοι, σκεφτόμαστε τους πυροσβέστες, ελπίζουμε να μην κινδυνεύσουν ούτε άνθρωποι ούτε ζώα, προσευχόμαστε να περάσει κι αυτή η μέρα χωρίς καταστροφές. Κι αν περάσει, βγάζουμε έναν στεναγμό ανακούφισης.
Κάπως έτσι πρέπει να ένιωσε και ο Πρωθυπουργός. Αποτράπηκαν τα χειρότερα και προφυλάχθηκαν ανθρώπινες ζωές, έγραψε στη χθεσινή ανάρτησή του, αναφερόμενος στον τιτάνιο αγώνα που έδωσε ο κρατικός μηχανισμός απέναντι σ’ έναν από τους «νέους, εξίσου υπαρξιακούς κινδύνους που δοκιμάζουν κράτη και κοινωνίες παντού» – την εντεινόμενη περιβαλλοντική κρίση – και δεσμευόμενος ότι το κράτος θα είναι δίπλα σε όσους «είδαν τις περιουσίες τους να καταστρέφονται από το μένος της πυρκαγιάς». Είναι αρκετό όμως αυτό; Περιγράφονται σωστά οι φωτιές με ουδέτερες λέξεις όπως «υπαρξιακοί κίνδυνοι», «περιβαλλοντική κρίση», «μένος της πυρκαγιάς»;
Το ΚΚΕ χαρακτήρισε «πρόκληση» την πρωθυπουργική ανάρτηση, κατηγορώντας την πολιτεία ότι δεν μερίμνησε ούτε για τον καθαρισμό των δασών και άλλων δημόσιων εκτάσεων ούτε για την επαρκή στελέχωση της πυροσβεστικής και των δασικών υπηρεσιών. Για απουσία πολιτικών πρόληψης έγραψε και ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ Σωκράτης Φάμελλος, χαρακτηρίζοντας ανεπίτρεπτο το ότι δεν έχουν πλήρως ενταχθεί στο μόνιμο δυναμικό τα στελέχη της 5ετούς υποχρέωσης και οι συμβασιούχοι.
Δεν είναι σαφές αν αυτά τα δύο στοιχεία συνέβαλαν στην έκταση των δεκάδων φωτιών που εκδηλώθηκαν το Σαββατοκύριακο. Θα ήταν ενδιαφέρον πάντως αν, μαζί με τις διαπιστώσεις για τους «υπαρξιακούς κινδύνους», έκανε ο Κυριάκος Μητσοτάκης και έναν απολογισμό των όσων δεν πήγαν καλά. Σε ποιον βαθμό καθαρίστηκαν οι δημόσιες και ιδιωτικές εκτάσεις; Το ότι ζητήσαμε βοήθεια από το εξωτερικό ήταν αποτέλεσμα των αυξημένων πυρκαγιών ή των δικών μας ελλείψεων; Με δεδομένο ότι τα ακραία καιρικά φαινόμενα «θα είναι πλέον επαναλαμβανόμενα», είναι επαρκώς στελεχωμένος ο κρατικός μηχανισμός για να τα αντιμετωπίσει; Μετά τις φωτιές έρχονται πάντα οι καταιγίδες και οι πλημμύρες: έχουν γίνει τα αναγκαία αντιπλημμυρικά έργα;
Η πρόληψη είναι μια πονεμένη λέξη. Είναι όμως και το κλειδί για την πραγματική θωράκιση της χώρας. Τον Νοέμβριο του 2021, ο τότε υπουργός Πολιτικής Προστασίας Χρήστος Στυλιανίδης έλεγε στα «ΝΕΑ» ότι ίσως να πρέπει να γκρεμιστούν ακόμη και πολυκατοικίες στην Αττική που είναι χτισμένες στα ρέματα προκειμένου να σωθούν ζωές. Τρία ινστιτούτα επισήμαιναν τον περασμένο Μάιο ότι δεν έχουν προχωρήσει επαρκώς ούτε η ιεράρχηση των ευάλωτων δασικών οικοσυστημάτων ούτε η διαχείρισή τους μέσω της δασοπονίας, της γεωργίας και της κτηνοτροφίας, προκειμένου να ενισχυθεί η ανθεκτικότητά τους.
Μα είναι δυνατόν να κάηκε το 20% των Κυθήρων;
