Από τότε που άρχισε ο βομβαρδισμός του Ιράν, πριν από 13 ημέρες, απέφευγα τις ειδήσεις και όλα τα αιτήματα για συνεντεύξεις. Ενιωθα πολύ λυπημένη. Ενώ όμως καθόμουν στο γραφείο μου, είδα την είδηση για τις φυλακές Εβίν να εμφανίζεται στην οθόνη μου. Τα χέρια μου πάγωσαν και ένιωσα ένα ρίγος στη ραχοκοκαλιά μου, όπως ακριβώς όταν έφταναν άσχημα νέα τότε που με κρατούσαν. Επειτα από μερικά λεπτά, επικοινώνησα με πρώην συγκρατούμενούς μου στην Εβίν που είναι τώρα έξω για να δω αν ήξεραν κάτι. Ηταν το ίδιο τρομοκρατημένοι και φοβισμένοι με εμένα.
Προσπαθήσαμε να έρθουμε σε επαφή με όποιες από τις οικογένειες των κρατουμένων μπορούσαμε να βρούμε, για να επιβεβαιώσουμε ότι είναι ασφαλείς, αλλά ήταν αδύνατο. Το ταβάνι είχε καταρρεύσει, υπήρχαν αναφορές για τραυματισμούς και υπήρχαν οικογένειες που φώναζαν έξω από τους τοίχους. Το Ηνωμένο Βασίλειο δεν γνωρίζει καν πόσοι βρετανοί πολίτες κρατούνται στην Εβίν ή πού έχουν μεταφερθεί. Εν τω μεταξύ, το Ιράν έχει ξεκινήσει μια αυστηρότερη καταστολή κατά των πολιτών, με διακοπές του Διαδικτύου και περισσότερες συλλήψεις.
Οταν ήμουν στη φυλακή, ζήσαμε σεισμούς, δύο φορές. Το αποτέλεσμα ήταν να υπάρξει διακοπή ρεύματος και να μείνουμε στο σκοτάδι. Τα κεριά δεν επιτρέπονταν και οι γεννήτριες σπάνια λειτουργούσαν. Ηταν φρικτό. Κάποιες γυναίκες κάθονταν μαζί και προσεύχονταν, κάποιες άλλες κάθονταν σε νοσηρή σιωπή. Ηταν σαν να είχαμε πεθάνει και να προσευχόμασταν για τον ίδιο μας τον θάνατο. Οι κρατούμενοι δεν αποτελούν προτεραιότητα για τον έξω κόσμο όταν έρχονται καταστροφές, αλλά η ζωή τους έχει σημασία για τους αγαπημένους τους.
Το να βλέπω τις πόρτες των φυλακών να ανατινάζονται ήταν σουρεαλιστικό. Εχω μπει και βγει από αυτή την πύλη τόσο πολλές φορές, όταν με πήγαιναν στο δικαστήριο ή στο νοσοκομείο, και πάντα ονειρευόμουν τη μέρα που επιτέλους θα ανοίξουν και όλοι οι κρατούμενοι θα απελευθερωθούν από αυτόν τον τόπο καταπίεσης. Μπορεί λοιπόν το γκρέμισμα αυτών των πυλών να φάνηκε σαν μια συμβολική πράξη για τα μακρινά μέσα ενημέρωσης. Αλλά δεν νομίζω ότι έκανε κανέναν ασφαλή μέσα σε αυτές. Αν μη τι άλλο, αφαίρεσε ζωές.
Ο ιρανικός λαός έχει υποστεί δεκαετίες εγκλημάτων από την Ισλαμική Δημοκρατία, η οποία έχει καταπατήσει τα βασικά ανθρώπινα δικαιώματά του, έχει φυλακίσει χιλιάδες ανθρώπους και έχει εκτελέσει πολλούς επειδή υπερασπίστηκαν τον εαυτό τους. Πολλοί από τους επιζώντες βρίσκονται στην Εβίν.
Αν η Εβίν μού δίδαξε κάτι, ήταν ότι η ελευθερία δεν έρχεται από τις βόμβες και τη βαρβαρότητα, ούτε από έξυπνα κόλπα για τις κάμερες. Εγκειται στην ανθρώπινη σύνδεση και την ενσυναίσθηση. Οι άνθρωποι στο Ιράν, οι άνθρωποι σε όλη τη Μέση Ανατολή – στις φυλακές και έξω από αυτές – θα μπορούσαν να έχουν λίγο περισσότερο από αυτό τώρα.
H Ναζανίν Ζαγκάρι-Ράτκλιφ, που διαθέτει διπλή – βρετανική και ιρανική – υπηκοότητα, πέρασε πέντε χρόνια στις φυλακές Εβίν.
