Περικυκλωμένοι από τον γαλλικό στρατό, ανήσυχοι ότι θα χάσουν την πρωτοβουλία των κινήσεων από μεταρρυθμιστές μουσουλμάνους πολιτικούς που επιδίωκαν λύση μέσω διαπραγματεύσεων, οι αντάρτες του Εθνικοαπελευθερωτικού Μετώπου της Αλγερίας εξαπέλυσαν τον Αύγουστο του 1955 μια τρομακτική επίθεση στο κέντρο και τα περίχωρα της Φιλιπβίλ. Αγρότες οπλισμένοι με χειροβομβίδες, μαχαίρια, ρόπαλα, τσεκούρια και τσουγκράνες ξεκοίλιασαν 123 ανθρώπους, κυρίως Ευρωπαίους αλλά και Μουσουλμάνους. Για τους Γάλλους, η επίθεση ήταν απρόκλητη. Για τους Αλγερινούς, ήταν η εκδίκηση για τον φόνο δεκάδων χιλιάδων Μουσουλμάνων από τον γαλλικό στρατό και τους Πιε-νουάρ μετά τις ταραχές του 1945. Σε αντίποινα, ο γάλλος κυβερνήτης ξεκίνησε μια εκστρατεία άγριας καταστολής που προκάλεσε τον θάνατο άνω των 10.000 Αλγερινών και έριξε τον πληθυσμό στην αγκαλιά των ανταρτών. Οπως θα αναγνώριζε αργότερα, συνέβαλε στη διάνοιξη μιας τάφρου μέσω της οποίας έτρεξε ένας ποταμός αίματος.

Απ’ όλες τις ιστορικές αναλογίες που έχουν επιχειρηθεί για τη σφαγή που προκάλεσε η Χαμάς, γράφει στο London Review of Books ο διευθυντής της αμερικανικής έκδοσης Ανταμ Σατζ, η πιο ενδεικτική είναι αυτό το ξεχασμένο επεισόδιο του Πολέμου για την Ανεξαρτησία της Αλγερίας. Το Ισραήλ έχασε φυσικά την 7η Οκτωβρίου πάνω από δέκα φορές περισσότερους ανθρώπους. Και ο φόβος είναι ότι η αντίδρασή του δεν θα ανοίξει απλώς μια τάφρο αίματος, αλλά θα τινάξει στον αέρα ό,τι έχει επιτευχθεί στην περιοχή τον τελευταίο μισό αιώνα. Και θα προκαλέσει μια παγκόσμια ανάφλεξη.

Με άλλα λόγια, το μεγάλο πρόβλημα των ημερών δεν είναι τα διλήμματα πολυτελείας που απασχολούν τον ευρωπαϊκό Τύπο ή τα αμερικανικά Πανεπιστήμια: αν θα αποκαλέσουμε τους άνδρες της Χαμάς «τρομοκράτες» ή αν είναι σωστό η καταδίκη των εγκλημάτων της οργάνωσης να συνοδεύεται από την υπενθύμιση ότι η βία δεν θα σταματήσει αν δεν δημιουργηθεί παλαιστινιακό κράτος. Το πρόβλημα είναι ότι ίσως να μετράμε μέρες μέχρι να εκτοξεύσει το Ισραήλ έναν πύραυλο κατά της Τεχεράνης. Και τότε θα πάρει φωτιά ο πλανήτης.

Ο Τόμας Φρίντμαν είναι ένας έμπειρος και ψύχραιμος δημοσιογράφος που ξέρει απ’ έξω τη Μέση Ανατολή. Και όπως γράφει στην τελευταία του στήλη στους New York Times, δεν ήταν ποτέ πιο ανήσυχος. Ενας ανώτατος αμερικανός αξιωματούχος τού είπε ότι η ομάδα του Τζο Μπάιντεν έφυγε από την Ιερουσαλήμ με την αίσθηση ότι οι στρατιωτικοί ηγέτες του Ισραήλ είναι πιο «σκληροί» από τον Νετανιάχου. Και ότι ενώ ο τελευταίος αντιλαμβάνεται πως μια υπερβολική αντίδραση στη Γάζα μπορεί να προκαλέσει μια παγκόσμια κόλαση, οι ακροδεξιοί εταίροι του στην κυβέρνηση κάνουν τα πάντα για να ανατινάξουν τη Δυτική Οχθη.

Το Ισραήλ έχει εναλλακτική λύση: να συνεχίσει τις στοχευμένες αεροπορικές επιδρομές και να χρησιμοποιήσει ειδικές δυνάμεις για να συντρίψει τη Χαμάς, όχι τους άμαχους Παλαιστίνιους. Αλλά αυτές τις ημέρες η λογική υποχωρεί ατάκτως.