Έντυπη Έκδοση
Το παρόν άρθρο, όπως κι ένα μέρος του περιεχομένου του tanea.gr, είναι διαθέσιμο μόνο σε συνδρομητές.
Αν είστε συνδρομητής μπορείτε να συνδεθείτε από εδώ:
Αν θέλετε να γίνετε συνδρομητής μπορείτε να αποκτήσετε τη συνδρομή σας εδώ:
Εγγραφή μέλους
Εκατό χρόνια συμπληρώνονται φέτος από τη γέννηση της Μαρίας Κάλλας και η Εθνική Λυρική Σκηνή τιμά τη σημαντική αυτή επέτειο με ένα ξεχωριστό αφιέρωμα σε επιμέλεια του καλλιτεχνικού της διευθυντή Γιώργου Κουμεντάκη. Αναγνωρίζοντας την ανεπανάληπτη μουσική κληρονομιά που άφησε πίσω της η κορυφαία υψίφωνος του 20ού αιώνα αλλά και την αδιαμφισβήτητη προσφορά της στη λυρική τέχνη, ο Οργανισμός ρίχνει τους προβολείς του από τον Απρίλιο έως τον Δεκέμβριο σε ένα από τα σπουδαιότερα ιδρυτικά μέλη του με μια σειρά εκδηλώσεων στο πλαίσιο του επετειακού έτους UNESCO Μαρία Κάλλας 2023 του υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού.
«Η Μαρία Κάλλας είναι μια καλλιτέχνιδα που καθόρισε την ιστορία της Εθνικής Λυρικής Σκηνής. Λίγα χρόνια πριν το φαινόμενο Κάλλας φθάσει σε κάθε γωνιά του πλανήτη και γίνει κτήμα όλων των φίλων της λυρικής τέχνης, η Μαρία Καλογεροπούλου ξεκινούσε μια δύσκολη διαδρομή στα χρόνια του πολέμου στην Αθήνα. Ηταν το 1940 όταν ο ιδρυτικός διευθυντής του Οργανισμού μας, ο σπουδαίος Κωστής Μπαστιάς, της πρόσφερε το πρώτο της συμβόλαιο ενώ ήταν ακόμα μαθήτρια στο Ωδείο Αθηνών. Η Κάλλας, με την εκπαίδευση που έλαβε και τη σκηνική εμπειρία που απέκτησε στα χρόνια που έζησε και εργάστηκε στην Ελλάδα, έβαλε ισχυρές βάσεις για την επόμενη φάση της σταδιοδρομίας της που ξεκίνησε το 1947 στη Βερόνα» ανέφερε στο σημείωμά του ο Γιώργος Κουμεντάκης, ο οποίος εξήγησε και τον ρόλο που φιλοδοξεί να παίξει το αφιέρωμα της Λυρικής. «Με το πρόγραμμα που θα παρουσιάσουμε για τα 100 χρόνια της Μαρίας Κάλλας, φιλοδοξούμε αφενός να φωτίσουμε τη σχέση της με τον Οργανισμό μας και αφετέρου να κάνουμε γνωστό τον μύθο της Κάλλας στις νεότερες γενιές, σαν ένα φωτεινό παράδειγμα ταλέντου, σκληρής εργασίας, αφοσίωσης, τελειομανίας, λάμψης» τόνισε ο καλλιτεχνικός διευθυντής του πρώτου λυρικού θεάτρου της χώρας.
Διεθνής «Μήδεια»
Την κεντρική εκδήλωση της Λυρικής για τους εορτασμούς των 100 χρόνων από τη γέννηση της Κάλλας αποτελεί η «Μήδεια» του Λουίτζι Κερουμπίνι, η οποία θα παρουσιαστεί από τις 25 Απριλίου σε μουσική διεύθυνση Φιλίπ Ογκέν και σκηνοθεσία Ντέιβιντ ΜακΒίκαρ. Η συγκεκριμένη παράσταση αποτελεί μεγάλη διεθνή συμπαραγωγή της Λυρικής με τη Μετροπόλιταν Οπερα της Νέας Υόρκης, την Οπερα του Καναδά και τη Λυρική Οπερα του Σικάγου. Είναι μια αναφορά στη «Μήδεια» που ήρθε ξανά στο φως το 1953 στη Φλωρεντία, όταν η Κάλλας ερμήνευσε τον ομώνυμο ρόλο με μεγάλη επιτυχία επανασυστήνοντάς τον στον κοινό, αλλά κυρίως στην ιστορική τραγωδία που παρουσίασε η Λυρική το 1961 στην Επίδαυρο. Στη σύγχρονη προσαρμογή της, τον κεντρικό ρόλο θα ερμηνεύσει για πρώτη φορά η Αννα Πιρότσι, μία από τις σημαντικότερες δραματικές υψιφώνους της εποχής μας.
Εκθέσεις
Το αφιέρωμα θα συνεχιστεί με την πολυμορφική εγκατάσταση «Unboxing Callas: Από την Κάλλας στη Μήδεια, εγκατάσταση σε τρεις πράξεις» που θα εγκαινιαστεί στις 4 Μαΐου. Πρόκειται για ένα εικαστικό πρόγραμμα το οποίο αντλεί έμπνευση από τη δημοφιλή στις ψηφιακές κοινότητες τελετουργία του unboxing και λειτουργεί σαν ένα πολυμορφικό εικαστικό πείραμα. Ο Βασίλης Ζηδιανάκης συνεργάζεται με τον Πάνο Προφήτη για να δημιουργήσουν το ανάγλυφο προφίλ της Κάλλας στο φουαγέ της Λυρικής. Το δεύτερο μέρος του συγκεκριμένου προγράμματος θα παρουσιαστεί με τη μορφή έκθεσης με τίτλο «Μια αρχειακή εξερεύνηση στη συλλογή Πυρομάλλη και το αρχείο της ΕΛΣ» από τις 26 Νοεμβρίου. Στον δεύτερο όροφο της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Ελλάδας θα ζωντανέψει ένας συλλογικός καλλιτεχνικός απολογισμός της πορείας της Κάλλας μέσα από τις προσωπικές της ιστορίες, μνήμες και αρχειακά αντικείμενά της μαζί με πρωτότυπες δημιουργίες σύγχρονων εικαστικών εμπνευσμένων από τη συλλογή με σπάνιους δίσκους βινυλίου του Δημήτρη Πυρομάλλη
Γκαλά όπερας
Τον Σεπτέμβριο στο Ηρώδειο, το Ωδείο που έχει ταυτιστεί με την ελληνική σταδιοδρομία της υψιφώνου, προγραμματίζεται το επετειακό γκαλά όπερας «Η Κάλλας στο Ηρώδειο». Τέσσερις διεθνώς αναγνωρισμένες πρωταγωνίστριες της λυρικής μουσικής θα ερμηνεύσουν άριες από όπερες των Καλομοίρη, Μπετόβεν, Βάγκνερ, Βέρντι, Ντονιτσέτι και Τομά, αναδεικνύοντας το ίδιο ρεπερτόριο που είχε τραγουδήσει και η Κάλλας στον ίδιο χώρο στο ιστορικό ρεσιτάλ του 1957.
Ντοκιμαντέρ και βίντεο
Στις 2 Δεκεμβρίου, την ημέρα που συμπληρώνονται τα 100 χρόνια από τη γέννηση της μεγάλης λυρικής τραγουδίστριας, θα κάνει πρεμιέρα το νέο ντοκιμαντέρ «Μαίρη, Μαριάνα, Μαρία - Τα άγνωστα ελληνικά χρόνια της Κάλλας» του Βασίλη Λούρα. Το φιλμ εστιάζει στα χρόνια κατά τα οποία η Κάλλας έλαβε την καλλιτεχνική της μόρφωση και ερμήνευσε τους πρώτους της ρόλους στη Λυρική, καθώς και στις τρεις μεταγενέστερες εμφανίσεις της στο Ηρώδειο το 1957 και στην Επίδαυρο το 1960 και το 1961 με τον Οργανισμό. Μέσα από αρχειακό υλικό, συνεντεύξεις συναδέλφων της, ανθρώπων που έζησαν τα γεγονότα αλλά και συνεντεύξεις της ίδιας της υψιφώνου, το ντοκιμαντέρ επιχειρεί να φωτίσει την πιο άγνωστη αλλά και ταυτόχρονα καθοριστική για τη μετέπειτα πορεία της περίοδο της ζωής της.
Από τον Δεκέμβριο θα είναι διαθέσιμο στο GNO TV, την ψηφιακή πλατφόρμα της Λυρικής, το βίντεο-ρεσιτάλ «Η Μαρία Κάλλας στην Ελλάδα, 1937-1945. Το ρεπερτόριο που ποτέ δεν ακούσαμε…». Σπουδαίες άριες του ρεπερτορίου, όπερες που δεν ξανατραγούδησε ποτέ όπως η «Τόσκα» και η «Καβαλερία ρουστικάνα» στα ελληνικά, τραγούδια ελλήνων συνθετών αλλά και δημοφιλείς «ελαφρές» επιτυχίες της εποχής της, όλα τους έργα που ερμήνευσε η Μαρία Καλογεροπούλου από το 1937 έως το 1945 στην Αθήνα, ακούγονται σε αυτό το βίντεο, το οποίο θα προβληθεί δωρεάν.
Εκπαιδευτικό εργαστήριο
Το αφιέρωμα θα ολοκληρωθεί με το εκπαιδευτικό εργαστήριο «Visualizing the voice of Maria Kallas», μια συνεργασία της Λυρικής και του Digital Media Lab του Πολυτεχνείου της Κρήτης. Από τον Σεπτέμβριο έως τον Δεκέμβριο, το εργαστήριο θα εστιάσει στην περαιτέρω διερεύνηση της σχέσης της αρχιτεκτονικής με τη μουσική, του χώρου με τον ήχο, ενώ μέσω νέων ψηφιακών εργαλείων θα στοχεύσει στην πειραματική οπτικοποίηση του ήχου της Μαρίας Κάλλας.
Παράλληλα με τις εκδηλώσεις του αφιερώματος, θα κυκλοφορήσει επίσης και μια πρωτότυπη σειρά προϊόντων εμπνευσμένων κυρίως από τις εμφανίσεις της Κάλλας στην Ελλάδα, όπως ημερολόγιο, αφίσες, πλέξιγκλας φωτογραφιών και συλλεκτικό κερί, τα οποία θα είναι διαθέσιμα στο ηλεκτρονικό και φυσικό κατάστημα του Κέντρου Πολιτισμού Ιδρυμα Σταύρος Νιάρχος.
