Δύο «φιλαράκια» στο Κρεμλίνο

Το αεροσκάφος που μετέφερε τον Σι Τζινπίνγκ προσγειώθηκε στο αεροδρόμιο Βνούκοβο της Μόσχας στις 12.59 χθες το μεσημέρι, για την πρώτη επίσκεψη του προέδρου της Κίνας στο εξωτερικό μετά την εκλογή του για τρίτη συνεχόμενη θητεία από τη Λαϊκή Εθνοσυνέλευση - και ταυτόχρονα, για την πρώτη διά ζώσης συνάντησή του με τον Βλαντίμιρ Πούτιν μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, στις 24 Φεβρουαρίου 2022. Οι δύο πρόεδροι είχαν χθες άτυπη συνάντηση στο Κρεμλίνο - ξεκίνησε κατά τις 3 μ.μ. και διήρκεσε τεσσερισήμισι ώρες. Για σήμερα δε έχουν προγραμματιστεί οι επίσημες διμερείς συνομιλίες, με τη συμμετοχή και άλλων παραγόντων.

«Γνωρίζετε ότι είμαστε πάντοτε έτοιμοι για διαπραγματεύσεις και θα συζητήσουμε όλα τα ερωτήματα που υπάρχουν, συμπεριλαμβανομένων των προτάσεών σας», είπε ο Πούτιν κατά την έναρξη της συνάντησης, αναφερόμενος στο κινεζικό σχέδιο των 12 σημείων για το Ουκρανικό - ενώ παράλληλα απένειμε τα εύσημα στον ομόλογό του για την τεράστια πρόοδο που έχει συντελεστεί στην Κίνα. Από τη δική του πλευρά, ο Σι αποκάλεσε εκ νέου «αγαπητό φίλο» τον Πούτιν, ενώ εξέφρασε τη βεβαιότητα ότι στις προεδρικές εκλογές που θα διεξαχθούν το 2024, «οι ρώσοι πολίτες θα σας στηρίξουν σθεναρά στις καλές σας προσπάθειες». Με τον τρόπο αυτόν, πρακτικά, υιοθέτησε την πολιτική του στα βασικά μέτωπα, συμπεριλαμβανομένου του πολέμου - εξάλλου, φρόντισε να ξεκαθαρίσει ότι «οι χώρες μας μοιράζονται τους ίδιους ή παρόμοιους στόχους». Υπενθυμίζεται ότι οι πρόεδροι Κίνας και Ρωσίας είχαν συναντηθεί για τελευταία φορά τρεις εβδομάδες πριν αρχίσουν να ηχούν τα όπλα και τα κανόνια, κάνοντας λόγο για μια «συμμαχία δίχως όρια».

Τι, πραγματικά, επιδιώκει το Πεκίνο;

Το σίγουρο είναι ότι στους 13 μήνες που έχουν μεσολαβήσει μέχρι σήμερα, πολλά έχουν αλλάξει, ενώ κάποιες φορές οι Κινέζοι φάνηκε να παίρνουν αποστάσεις από τις επιλογές της ρωσικής ηγεσίας, τασσόμενοι υπέρ της εκεχειρίας και καταδικάζοντας κάθε σενάριο χρήσης πυρηνικών όπλων. Δικαίως, λοιπόν, οι πάντες - με πρώτους από όλους τις ΗΠΑ, την ΕΕ και το ΝΑΤΟ, που «υποψιάζονται» πως το Πεκίνο όχι απλώς βοηθά τη Μόσχα να παρακάμψει τις κυρώσεις, αλλά ετοιμάζεται και να την εξοπλίσει - περιμένουν να διαπιστώσουν κατά πόσο εκείνη η διακήρυξη εξακολουθεί να ισχύει. Ή, αντιθέτως, εάν η Κίνα είναι διατεθειμένη να τηρήσει μια πιο «ισορροπημένη» στάση και να συμβάλει ουσιαστικά στον τερματισμό του πολέμου και με ποιον τρόπο, κάτι που αφορά άμεσα και το Κίεβο, καθώς παραμένει ανεπιβεβαίωτη η διαρροή περί τηλεδιάσκεψης του Σι με τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι.

Τα περισσότερα δυτικά ΜΜΕ, πάντως, θεωρούν ουσιαστικά πως η «δίκαιη στάση» την οποία επικαλείται ο Σι είναι προσχηματική. Οπως χαρακτηριστικά σημειώνουν οι «New York Times, «Κίνα και Ρωσία είναι σήμερα πιο κοντά παρά ποτέ», υπενθυμίζοντας ότι ο κινέζος πρόεδρος έχει επανειλημμένως χαρακτηρίσει τον Πούτιν ως τον καλύτερο φίλο του. Το «Politico», μάλιστα, επιχειρεί να αποδείξει «γιατί ο Σι Τζινπίνγκ εξακολουθεί να είναι ο καλύτερος φίλος του Βλαντίμιρ Πούτιν», υπογραμμίζοντας πως «είναι σημαντικό να συνυπολογιστεί όχι μόνο το όραμα του Πεκίνου για το μέλλον, αλλά και την κοινή ιστορία που έχουν». Επικαλείται δε τον Αλεξάντερ Γκαμπούεφ, συνεργάτη του Carnegie Endowment for International Peace, ο οποίος διαπιστώνει ότι «αμφότεροι μοιάζουν αφενός με αυτοκράτορα και αφετέρου με τσάρο». Μιλώντας αργά χθες, ο εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου Τζον Κίρμπι εξέφρασε ανησυχία πως η Κίνα θα επαναλάβει τις εκκλήσεις για μία εκεχειρία που θα άφηνε τα ρωσικά στρατεύματα εντός της ουκρανικής κυρίαρχης επικράτειας.

Σε κάθε περίπτωση, όπως επίσης έχουν επισημάνει πολλοί αναλυτές, η σχέση Κίνας και Ρωσίας, άρα και η αντίστοιχη ανάμεσα στους ηγέτες τους, δεν μπορεί πλέον να είναι ισότιμη. Οι εξελίξεις που δρομολόγησε ο πόλεμος στην Ουκρανία έχουν φέρει την πρώτη στη θέση του ισχυρού σε αυτή τη σχέση, η οποία πλέον διαμορφώνεται ολοένα πιο φανερά με βάση τις ανάγκες και τις προτεραιότητες του Πεκίνου, μιας και η Μόσχα εμφανίζεται αποδυναμωμένη σε όλα τα επίπεδα.