Έντυπη Έκδοση
Το παρόν άρθρο, όπως κι ένα μέρος του περιεχομένου του tanea.gr, είναι διαθέσιμο μόνο σε συνδρομητές.
Αν είστε συνδρομητής μπορείτε να συνδεθείτε από εδώ:
Αν θέλετε να γίνετε συνδρομητής μπορείτε να αποκτήσετε τη συνδρομή σας εδώ:
Εγγραφή μέλους
Οταν, τη Δευτέρα, ρώτησαν τον Τζο Μπάιντεν στο Τόκιο, κατά την κοινή του συνέντευξη Τύπου με τον ιάπωνα πρωθυπουργό Φούμιο Κισίντα, αν οι ΗΠΑ θα ήταν πρόθυμες να επέμβουν στρατιωτικά προκειμένου να υπερασπιστούν την Ταϊβάν από την Κίνα, «αν φτάσουν εκεί τα πράγματα», ο αμερικανός πρόεδρος απάντησε «ναι». Οταν, χθες, τον ρώτησαν, πάλι στο Τόκιο, έπειτα από τη συνάντησή του με τους υπόλοιπους ηγέτες της ομάδας Quad (τον ιάπωνα, τον ινδό καθώς και τον αυστραλό πρωθυπουργό), αν έχει υπάρξει οποιαδήποτε αλλαγή στην αμερικανική πολιτική έναντι της Ταϊβάν, ο Μπάιντεν απάντησε «όχι». Και κάπως έτσι, η στάση της «στρατηγικής αμφισημίας» που κρατά εδώ και χρόνια η Ουάσιγκτον στο θέμα μετατράπηκε σε στρατηγική σύγχυση. Την ένταση στην όλη εξίσωση ήρθε να αναδείξει η «κοινή περιπολία» διάρκειας 13 ωρών που πραγματοποίησαν χθες πάνω από τη Θάλασσα της Ιαπωνίας και την Ανατολική Σινική Θάλασσα, ενώ βρισκόταν σε εξέλιξη η σύνοδος της Quad, κινεζικά και ρωσικά πολεμικά αεροσκάφη φτάνοντας τόσο κοντά στον ιαπωνικό εναέριο χώρο ώστε απογειώθηκαν ιαπωνικά μαχητικά προκειμένου να τα αναχαιτίσουν. Μόλις ένα 24ωρο νωρίτερα, ο ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ είχε διακηρύξει πως «τώρα που η Δύση έλαβε "θέση δικτάτορα"», η Μόσχα θα επικεντρωθεί στην περαιτέρω ανάπτυξη των δεσμών της με την Κίνα.
Ηταν τα πρώτα κοινά στρατιωτικά γυμνάσια της Κίνας και της Ρωσίας αφότου η Μόσχα εισέβαλε στην Ουκρανία στις 24 Φεβρουαρίου - μια απόδειξη, όπως επεσήμανε αμερικανός αξιωματούχος, αφενός πως «η Κίνα δεν απομακρύνεται από τη Ρωσία» αλλά παραμένει «πρόθυμη να ευθυγραμμιστεί στενά μαζί της μέσω και της στρατιωτικής συνεργασίας» και «είναι έτοιμη να βοηθήσει τη Ρωσία να υπερασπιστεί τα ανατολικά της ενώ η Ρωσία πολεμά στα δυτικά της», αφετέρου πως η Ρωσία θα είναι δίπλα στην Κίνα στις εδαφικές διαφορές της με γειτονικές χώρες στην Ανατολική και τη Νότια Σινική Θάλασσα. Ενα πολυσήμαντο μήνυμα, με δυο λόγια, προς τον Τζο Μπάιντεν, ενώ αυτός ολοκλήρωνε χθες την ασιατική του περιοδεία. Στο μεταξύ, όλοι προσπαθούν να αποκρυπτογραφήσουν τις δηλώσεις που έκανε ο αμερικανός πρόεδρος αναφορικά με την Ταϊβάν, εξοργίζοντας την Κίνα.
Ηταν μια (νέα) γκάφα; Ή μήπως άλλαξε πράγματι το αμερικανικό δόγμα που έλεγε πως η Ουάσιγκτον αναγνωρίζει διπλωματικά μόνο την ηπειρωτική Κίνα και δεσμεύεται να προσφέρει στην Ταϊβάν τα στρατιωτικά μέσα που χρειάζεται για την άμυνά της, χωρίς ωστόσο να υπόσχεται ξεκάθαρα να παρέμβει (ή και να μην παρέμβει) σε περίπτωση που η αυτόνομη αυτή νήσος δεχθεί εισβολή από την Κίνα; Οπως σημειώνει η «Washington Post», μία από τις απλούστερες εξηγήσεις είναι πως, δηλώνοντας πρόθυμος να παρέμβει στρατιωτικά προκειμένου να υπερασπιστεί την Ταϊβάν, ο Μπάιντεν έκανε μια γκάφα. Θα ήταν άλλωστε κατανοητό το λάθος. Η αμερικανική πολιτική έναντι της Ταϊβάν είναι περίπλοκη, καλυμμένη με ένα πέπλο τεχνικής ορολογίας που συχνά μόνο όσοι παρακολουθούν στενά το ζήτημα μοιάζει να καταλαβαίνουν. Ο Λευκός Οίκος είχε σπεύσει από τη Δευτέρα να επισημάνει πως το αμερικανικό δόγμα δεν έχει αλλάξει, το ίδιο είπε και ο αμερικανός πρόεδρος χθες.
Είναι όμως η τρίτη φορά τους τελευταίους εννέα μήνες που ο Μπάιντεν λέει πως οι ΗΠΑ θα υπερασπιστούν την Ταϊβάν σε περίπτωση εισβολής. Σε μια συνέντευξή του τον περασμένο Αύγουστο, φάνηκε να βάζει την Ταϊβάν στην ίδια κατηγορία με χώρες όπως η Ιαπωνία και η Νότια Κορέα, έναντι των οποίων οι ΗΠΑ έχουν ξεκάθαρες αμυντικές δεσμεύσεις. Σε μια άλλη συνέντευξή του, τον Οκτώβριο, δήλωσε σαφώς πως οι ΗΠΑ έχουν «δεσμευτεί» να προστατεύσουν την Ταϊβάν - ενώ ο σχετικός νόμος του 1979 τις δεσμεύει απλώς να της παρέχουν τα απαραίτητα στρατιωτικά μέσα για την άμυνά της. «Στρατηγική αμφισημία, τέλος. Ηρθε η στρατηγική σαφήνεια. Είναι η τρίτη φορά που το λέει αυτό ο Μπάιντεν. Τέλεια. Η Κίνα θα έπρεπε να το καλοδεχθεί αυτό. Η Ουάσιγκτον βοηθάει το Πεκίνο να μην κάνει κάποιον εσφαλμένο υπολογισμό», σχολίασε χαρακτηριστικά στο Twitter ο Μάθιου Κρένινγκ, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Τζόρτζταουν.
Τόσο ο Λευκός Οίκος όσο και ο ίδιος ο αμερικανός πρόεδρος, ωστόσο, επιμένουν πως το αμερικανικό δόγμα δεν έχει αλλάξει. Ισως λοιπόν η πιο πειστική ερμηνεία των δηλώσεων του Μπάιντεν να είναι πως πρόκειται για μια νέα εκδοχή της «στρατηγικής αμφισημίας». Παρά τις πιέσεις που άσκησε μια διακομματική πλειοψηφία 52 αμερικανών γερουσιαστών, δεν προσφέρθηκε στην Ταϊβάν θέση στο Οικονομικό Πλαίσιο για την περιοχή Ινδικού - Ειρηνικού, τη νέα οικονομική σύμπραξη 13 χωρών που ανακοίνωσε ο Μπάιντεν, σε αντιστάθμισμα της Κίνας. Παράλληλα, ωστόσο, ο αμερικανός πρόεδρος θέλησε να υπενθυμίσει στο Πεκίνο ότι «φλερτάρει με τον κίνδυνο» και ότι η απειλή μιας αμερικανικής στρατιωτικής επέμβασης θα μπορούσε να είναι αληθινή. «Εξακολουθεί», όπως επεσήμανε η «Washington Post», «να είναι μια πολιτική βασισμένη στην αμφισημία, απλά με λίγο περισσότερη στρατηγική να τη στηρίζει».
