Ο Μπάτμαν έγινε… Τζόκερ

Η ταινία «The Batman» (ΗΠΑ, 2022) του Ματ Ριβς, η τελευταία κινηματογραφική εκδοχή του ήρωα της DC Comics, ελάχιστη σχέση έχει – αν έχει και καθόλου – με το… κόμικ. Θα μπορούσες να πεις ότι ο σκηνοθέτης ενδιαφέρεται πέρα από καθετί να κοιτάξει τον Μπάτμαν αιρετικά, να τον παραμορφώσει και να τον αποκαθηλώσει – έτσι ίσως όπως ο Τοντ Φίλιπς κοίταξε τον Τζόκερ στην ομότιτλη αριστουργηματική ταινία του με τον Χοακίν Φίνιξ. Αισθητικά άλλωστε οι δύο ταινίες μοιάζουν· πολύ σκοτεινές, πολύ αργές, πολύ ρεαλιστικές, ακόμα περισσότερο ψυχαναλυτικές και με ελάχιστες σκηνές παραδοσιακής, «κόμικ» δράσης. Ο Μπάτμαν, ή αλλιώς ο δισεκατομμυριούχος Μπρους Γουέιν, που μεταμφιέζεται σε Ανθρωπο – Νυχτερίδα εκδικητή την ημέρα (και υπάρχουν ελάχιστες ημέρες εδώ), προστάτη των αδυνάμων τη νύχτα, θα βρεθεί στη μέση μιας περίπλοκης υπόθεσης που αφορά το παρελθόν του και της οποίας τα νήματα κινεί ο Γρίφος, ένας παρανοϊκός (;) δολοφόνος, του οποίου η ιστορία ίσως τελικά να μην είναι και τόσο διαφορετική από εκείνη του Τζόκερ της ταινίας του Φίλιπς. Το κοινωνικό πλαίσιο της Γκόθαμ Σίτι άλλωστε, με το χάσμα ανάμεσα στους πλούσιους και τους φτωχούς απύθμενο, είναι πολύ έντονο στοιχείο και αυτής της ταινίας. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο ο Ριβς κατασκεύασε ένα ελκυστικό στην όψη νέο νουάρ, με τον Μπάτμαν να θυμίζει περισσότερο ιδιωτικό ντετέκτιβ με σοβαρά ψυχολογικά θέματα, κάτι σαν μια μεταποκαλυπτική εκδοχή του Φίλιπ Μάρλοου ή του Σαμ Σπέιντ. Σε αυτά τα «ψυχολογικά θέματα» είχε εμμείνει πολύ και ο Κρίστοφερ Νόλαν στις δικές του Μπάτμαν ταινίες με τον Κρίστιαν Μπέιλ. Εδώ όμως το «κακό» παραγίνεται. Ως Μπάτμαν, ο Ρόμπερτ Πάτινσον, αδυνατισμένος σαν… βαμπίρ (για να θυμηθούμε και το «Λυκόφως»), μοιάζει το λιγότερο με τοξικομανή που προσπαθεί να αναρρώσει (και δεν μπορεί), παρά με θετικό κόμικ ήρωα. «Νομίζουν ότι κρύβομαι στις σκιές», λέει, «αλλά είμαι οι σκιές». Ο Μπάτμαν/Πάτινσον είναι πραγματικά το flip side του Τζόκερ/Φίνιξ της ταινίας του Φίλιπς και αυτό φυσικά ασκεί μια μυστηριώδη γοητεία στον ήρωα (δεν μπορείς να το αποκαλέσεις χάρη), γιατί δημιουργεί μια πρωτόγνωρη ίντριγκα γύρω από την προσωπικότητά του, ιδίως όταν πηγαίνει στα απόκρυφα σημεία της πόλης, εκεί όπου το έγκλημα τα πίνει με τη δικαιοσύνη – πολύ καλός ο Τζον Τορτούρο σε ρόλο αρχιμαφιόζου και εντελώς αγνώριστος ο Κόλιν Φάρελ που υποδύεται το τσιράκι του, τον Πιγκουίνο.