«Ο επαναστατικός Ρήγας με σύγχρονες αναλογίες»

«Σχολείον των ντελικάτων εραστών: ήτοι βιβλίον ηθικόν περιέχον τα περίεργα συμβεβηκότα των ωραιοτέρων γυναικών του Παρισίου, ακμαζουσών κατά τον παρόντα Αιώνα. / Εκ της Γαλλικής Διαλέκτου νυν πρώτον μεταφρασθέν παρά του Ρήγα Βελεστινλή Θετταλού. Εν Βιέννη της Αουστρίας: Εκ της Τυπογραφίας Ιωσήπου Βαουμεϊστέρου, 1790». Ετσι προλόγιζε ο Ρήγας Φεραίος το πρώτο του βιβλίο που έγραψε πριν από τα επαναστατικά του κείμενα και το «Φυσικής Απάνθισμα», το οποίο ολοκλήρωσε όταν έφτασε στη Βιέννη ως γραμματέας και διερμηνέας του Χριστόφορου Κορλιάνου. Κανείς δεν ξέρει αν η άποψη που υποστηρίζει ότι τον τίτλο «Σχολείον των ντελικάτων εραστών» τον εμπνεύστηκε από τις κωμικές όπερες του Μότσαρτ που παίζονταν τότε στη Βιέννη και είχαν τον τίτλο «Cosi fan tutte, ossi le skola delli amanti» («Ετσι κάνουν όλες, ήτοι το σχολείο των εραστών»). Το βέβαιο είναι ότι οι έξι ιστορίες που άντλησε από τη διηγηματογραφική συλλογή του Retif de la Bretonne «Les Contemporaines», της οποίας οι πρώτοι 17 τόμοι έφεραν τον υπότιτλο «οu aventures des plus joiles femmes de l age present» («Οι μοντέρνες: ακόμα περισσότερες περιπέτειες όμορφων γυναικών της σημερινής εποχής»), έδωσαν ένα τολμηρό έργο που έγινε την εποχή του πολύ δημοφιλές. Ενα τυχαίο απόσπασμα από το βιβλίο αποκαλύπτει τον ιδιαίτερο τρόπο με τον οποίο προσαρμόζει τη μετάφραση των κειμένων για να γίνουν ελκυστικά – για όσους βεβαίως γνώριζαν ανάγνωση εκείνη την εποχή: «[…] Μη με θεατρίσετε αυθέντη μου για όνομα του Θεού, διότι αν μάθει ο κόσμος τα άσεμνα κινήματά μου, εγώ είμαι χαμένη η κακορίζικη για πάντα […]». Το έργο αυτό ενέπνευσε τους δημιουργούς της παράστασης «Το σχολείο των ντελικάτων εραστών ζητά έναν ντελικάτο αναγνώστη» που θα παρουσιαστεί αύριο στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών.