Την παράταση των μονοπωλιακών συνθηκών στον κλάδο της διαχείρισης των λιμενικών αποβλήτων, που οδηγεί, ουσιαστικά, σε περαιτέρω ενδυνάμωση της θέσης συγκεκριμένων εταιρειών, επιδιώκει το υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής.   

Με διατάξεις στο νομοσχέδιο  «Ολοκληρωμένη θαλάσσια πολιτική στον νησιωτικό χώρο» που κατέθεσε στη Βουλή ο υπουργός Γιάννης Πλακιωτάκης δίνεται το δικαίωμα στους «φορείς διαχείρισης λιμένων» για… «λόγους δημόσιας υγείας και ασφάλειας» να ανανεώνουν τις «συμβάσεις λιμενικών υπηρεσιών παραλαβής και διαχείρισης αποβλήτων πλοίων κι καταλοίπων φορτίου που έχουν λήξει, κατά την έναρξη ισχύος του παρόντος (σ.σ. νόμου), έως τις 31 Δεκεμβρίου του 2021».

Η ρύθμιση αυτή έρχεται κόντρα στον Ευρωπαϊκό Κανονισμό (ΕΕ 2017/35) και τη δεσμευτική οδηγία της Ρυθμιστικής Αρχής Λιμένων που δημοσιεύτηκε στις 4 Νοεμβρίου στο ΦΕΚ (Β’ 4834/4-11-2020) που προβλέπουν την ανάπτυξη ανταγωνισμού με περισσότερες εταιρείες παροχής των προαναφερόμενων υπηρεσιών. Η οδηγία προβλέπει την εφαρμογή του Ευρωπαϊκού Κανονισμού με τον οποίο «εισάγεται ειδικό σύστημα αδειοδότησης για την παροχή των συγκεκριμένων λιμενικών υπηρεσιών. Οι όροι για την παροχή των υπηρεσιών αναγράφονται σε σύμβαση που συντάσσει ο διαχειριστικός φορέας και στην οποία προσχωρεί κάθε πάροχος που επιθυμεί να παρέχει την υπηρεσία και διαθέτει τα απαιτούμενα προσόντα».

Ωστόσο στο νομοσχέδιο ορίζεται ότι «Για λόγους δημόσιας υγείας και ασφάλειας, οι φορείς διαχείρισης λιμένων, των οποίων οι συμβάσεις λιμενικών υπηρεσιών παραλαβής και διαχείρισης αποβλήτων πλοίων και καταλοίπων φορτίου έχουν λήξει κατά την έναρξη ισχύος του παρόντος, δύνανται με απόφαση του αρμόδιου οργάνου τους, κατά παρέκκλιση κάθε εθνικής διάταξης, να προβούν σε ανανέωση έως τις 31.12.2021, υπό την προϋπόθεση έως τις 31.03.2021 να έχουν εκκινήσει οι προβλεπόμενες στον Ευρωπαϊκό Κανονισμό (ΕΕ) 2017/352 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 15ης Φεβρουαρίου 2017 και στην εθνική νομοθεσία διαδικασίες για την παροχή της εν λόγω υπηρεσίας».

Με τη συγκεκριμένη διάταξη συντηρείται το σημερινό καθεστώς όπου σε κάθε λιμάνι υπάρχει μόνο ένας πάροχος για τα υγρά κι ένας για τα στερεά απόβλητα. Το μεγαλύτερο μέρος της αγοράς αυτής φέρονται να ελέγχουν η εταιρεία HEC A.E. (υγρά απόβλητα) συμφερόντων Δημήτρη Μελισσανίδη και η εταιρεία Antipollution ΑΕ (στερεά απόβλητα) των αδελφών Βασιλειάδη.

Με βάση τον ευρωπαϊκό κανονισμό, προβλέπονται περισσότεροι πάροχοι εάν διαθέτουν τα απαραίτητα προσόντα. Πιο συγκεκριμένα το συγκεκριμένο θεσμικό πλαίσιο της ΕΕ επιτρέπει περιορισμούς ως προς τον αριθμό ή να τίθενται ελάχιστες προϋποθέσεις, όμως όλα αυτά πρέπει να είναι αιτιολογημένα και με συγκεκριμένες διαδικασίες διαβούλευσης και αιτιολόγησης. Ωστόσο γίνεται σαφές ότι σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να θίγεται ο ελεύθερος ανταγωνισμός.