Εχοντας από καιρό ενισχυθεί από άφθονη ρευστότητα, οι χρηματοπιστωτικές αγορές εισέρχονται στο τελευταίο τρίμηνο του 2020 εν μέσω μιας ολοένα και πιο προσωρινής παγκόσμιας οικονομικής ανάκαμψης, ασυνήθιστων πολιτικών αβεβαιοτήτων και καθυστερημένων μέτρων στη δημοσιονομική και διαρθρωτική πολιτική. Και αυτές οι αντιξοότητες έρχονται επιπλέον της κρίσης COVID-19, η οποία έχει κάνει τις περισσότερες χώρες που αγωνίζονται να επιτύχουν μια ισορροπία μεταξύ της προστασίας της δημόσιας υγείας, της επίτευξης μιας επιστροφής σε ένα ημι-φυσιολογικό επίπεδο οικονομικής δραστηριότητας και του περιορισμού των παραβιάσεων στις ατομικές ελευθερίες.
Σε αυτό το πλαίσιο, η ελπίδα είναι ότι οι σημερινές γενναιόδωρες συνθήκες ρευστότητας, που υποστηρίζονται από τις κεντρικές τράπεζες, θα συνεχίσουν να παρέχουν μια γέφυρα για ένα καλύτερο 2021, όχι μόνο αντιστρέφοντας την οικονομική και κοινωνική ζημιά, αλλά και προσφέροντας περαιτέρω κέρδη στους επενδυτές. Θα είναι όμως η προσπάθεια αυτή αρκετή για να αντισταθμίσει άλλα προβλήματα και θα είναι αρκετή για να ξεπεράσει ένα ολοένα και πιο περίπλοκο κοκτέιλ πανδημίας; Πρόσφατα οικονομικά στοιχεία δείχνουν ότι, εκτός της Κίνας και λίγων άλλων χωρών, η οικονομική ανάκαμψη παραμένει άνιση και αβέβαιη.
Ταξίδια, φιλοξενία και άλλες δραστηριότητες στον τομέα των υπηρεσιών συνεχίζουν να αντιμετωπίζουν σημαντικές προκλήσεις, περιπλέκοντας τη συνολική εικόνα της απασχόλησης. Επιπλέον, ένας αυξανόμενος αριθμός εταιρειών σε άλλους τομείς προχωρούν σε αναδιοργάνωση που πιθανόν να οδηγήσει σε λιγότερες προσλήψεις ή ακόμη και σε κύματα απολύσεων. Αυτές τις οικονομικές προκλήσεις επιδεινώνουν οι πολιτικές αβεβαιότητες, ειδικά στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Δεν είμαι σε θέση να προβλέψω το αποτέλεσμα των εκλογών ή τις προοπτικές βελτίωσης των συνθηκών δημόσιας υγείας. Ομως ο συγχρονισμός είναι σημαντικός. Οσο μεγαλύτερη είναι η καθυστέρηση στη λήψη μέτρων, τόσο μεγαλύτερα είναι τα προβλήματα που θα πρέπει να αντιμετωπίσει κάθε μελλοντικό πακέτο και τόσο πιο δύσκολα θα είναι ο σχεδιασμός και η εφαρμογή.
Τα τελευταία χρόνια οι επενδυτές τείνουν να επιβραβεύονται πλούσια από τις άφθονες και προβλέψιμες ενέσεις ρευστότητας στην αγορά. Αλλά οι επόμενοι μήνες πιθανότατα θα είναι ένα μεγαλύτερο τεστ για αυτό το στοίχημα. Η Wall Street έχει αποσυνδεθεί από την υπόλοιπη αγορά με τρόπο που λίγοι περίμεναν. Θα ήταν λάθος να συνεχίσουμε να κάνουμε προβολές χωρίς να σταματήσουμε να ρωτάμε για την αυξανόμενη παράπλευρη ζημιά και τις ακούσιες συνέπειες.
* Ο Μοχάμεντ ελ Εριάν είναι επικεφαλής οικονομικός σύμβουλος της Allianz, της μητρικής της PIMCO, όπου διετέλεσε διευθύνων σύμβουλος. Ηταν πρόεδρος του Global Development Council του Μπαράκ Ομπάμα. Είναι πρόεδρος του Queens’ College (Cambridge University) και υψηλόβαθμος σύμβουλος της Gramercy.
