Υψηλού ρίσκου το «πακέτο» των 32 δισ. ευρώ

Υπάρχει δικαιολογημένη ανησυχία για το εάν το «πακέτο» των 32 δισ. του Ευρωπαϊκού Ταμείου Ανάκαμψης θα μετατραπεί σε μία ακόμη χαμένη αναπτυξιακή ευκαιρία σαν το ΕΣΠΑ. Η κατάσταση είναι σήμερα πολύ πιο σύνθετη. Η απόφαση των ηγετών των 27 για τη δημιουργία του Ευρωπαϊκού Ταμείου Ανάκαμψης και η επιτυχημένη οικονομική διπλωματία κορυφής του Πρωθυπουργού κ. Μητσοτάκη δημιούργησαν νέες δυνατότητες για την Ελλάδα. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι λύθηκαν τα προβλήματα. Αντίθετα μεγαλώνουν με το πέρασμα του χρόνου.

Πρώτον, η ΕΕ είναι κατώτερη των περιστάσεων το κρίσιμο 2020. Οι οικονομίες υποστηρίζονται κυρίως από τις κυβερνήσεις που έχουν τα δημοσιονομικά περιθώρια. Ο ευρωπαϊκός προϋπολογισμός παρέμεινε μίζερος, οι ευρωπαϊκές διευκολύνσεις έχουν χαρακτήρα δανείων και η εκταμίευση των κονδυλίων καθυστερεί απαράδεκτα.

Δεύτερον, η εξέλιξη της πανδημίας είναι χειρότερη από ό,τι είχε εκτιμηθεί στη Σύνοδο Κορυφής του Ιουλίου. Τώρα είναι φανερό ότι θα υπάρξει δεύτερο κύμα που θα καθυστερήσει κι άλλο την επιστροφή στην οικονομική κανονικότητα. Είναι ελάχιστα πιθανό να δούμε φως πριν από την άνοιξη του 2021.

Τρίτον, το επενδυτικό έλλειμμα είναι τεράστιο. Ανάλογα με τον υπολογισμό 13 - 20 δισ. τον χρόνο. Οι πρόσθετες επενδυτικές απώλειες από την πανδημία είναι της τάξης των 15 δισ. Το «πακέτο» των 32 δισ. πρέπει να δεσμευτεί στη διάρκεια μιας τριετίας και να επενδυθεί στη διάρκεια εξαετίας. 5 δισ. τον χρόνο δεν καλύπτουν το επενδυτικό κενό εκτός εάν λειτουργήσουν σαν καταλύτης για αύξηση των επενδύσεων.

Τέταρτον, η Ελλάδα έχει μπει εξαιτίας της πανδημίας σε νέα φάση δημοσιονομικής και ασφαλιστικής δυσκολίας. Το θέαμα κυβέρνησης - κομμάτων που συγκρούονται για την καταβολή δισεκατομμυρίων αναδρομικών στους συνταξιούχους από χρήματα που δεν υπάρχουν, μας προειδοποιεί για τον κίνδυνο νέου δημοσιονομικού αδιέξοδου.

Πέμπτον, με τις διαχειριστικές τρύπες που έχουν ανοίξει, είναι πολύ δύσκολο έως αδύνατον να προχωρήσει η μείωση των φορολογικών και ασφαλιστικών βαρών. Η ενθάρρυνση των επενδύσεων θα είναι αναγκαστικά στοχευμένη και κλαδική γιατί η γενική βελτίωση του οικονομικού και επιχειρηματικού κλίματος απαιτεί χρόνο που δεν έχουμε.

Εκτον, η μιζέρια των ευρωπαϊκών προϋπολογισμών 2021 - 2027, η οποία καταγγέλλεται από ευρύτατη πλειοψηφία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου δεν βοηθάει  την κατάσταση. Σε βασικά ζητήματα, όπως η πράσινη μετάβαση, έχουμε σκληρές δεσμεύσεις με χαλαρή χρηματοδότηση.

Εβδομον, στις συνθήκες που περιέγραψα χρειάζεται σωστή και αυστηρή επενδυτική στόχευση με συμπληρωματική εθνική χρηματοδότηση. Πού θα βρούμε χρήματα για ένα φιλόδοξο Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων με το δημοσιονομικό έλλειμμα στα ύψη και τα κοινωνικά αιτήματα για κάθε είδους ενισχύσεις να αυξάνονται με το πέρασμα του χρόνου;

Πώς θα πάμε στις ΑΠΕ, την ηλεκτροκίνηση στις αστικές συγκοινωνίες και τα ταξί, στην προωθημένη και πανάκριβη ψηφιακή υποδομή όταν υπάρχουν ισχυρές πιέσεις από μεγάλα και οργανωμένα συμφέροντα για διαφορετικές επιλογές;

Το «πακέτο» των 32 δισ. εξασφαλίζει νέες δυνατότητες αλλά είναι εξαιρετικά υψηλού ρίσκου. Οσο πιο μπερδεμένοι και με μεγαλύτερες διαχειριστικές εκκρεμότητες εμφανιστούμε στη σχετική διαπραγμάτευση τόσο μεγαλύτερες θα είναι οι ευκαιρίες για τους «φειδωλούς» ευρωσκεπτικιστές της ΕΕ να περιορίσουν κι άλλο τα κονδύλια που έχουμε ανάγκη.

Ο Γιώργος Κύρτσος είναι ευρωβουλευτής ΝΔ