Η τρίτη κρίση

Στα είκοσι χρόνια του νεαρού αιώνα μας, ο κόσμος έχει γνωρίσει τρεις μεγάλες κρίσεις: μια γεωπολιτική σε συνέχεια του χτυπήματος στους Δίδυμους Πύργους, μια οικονομική, με το κραχ του 2009 – 2010 και την παρατεταμένη ύφεση που ακόμα δεν έχει πλήρως ξεπεραστεί, και, τώρα, μια μείζονα υγειονομική, που είναι μαζί και γεωπολιτική και οικονομική. Η πυκνότητα, η σοβαρότητα και το αλληλένδετο αυτών των εξελίξεων, σε μια στιγμή μάλιστα της ανθρώπινης Ιστορίας που υποτίθεται ότι θα ήταν αφιερωμένη στην πρόοδο, τη συνεργασία και την επιδίωξη πιο μοιρασμένης ευημερίας, ασφαλώς κάτι δείχνουν. Η σύγκριση, έστω απλουστευτική, με τον ξέχειλο «μεγάλης Ιστορίας» 20ό αιώνα μάς θυμίζει ότι τα λεγόμενα «κοσμοϊστορικά» γεγονότα δεν είναι κομμάτι της Ιστορίας, αλλά η ίδια η Ιστορία: δύο Παγκόσμιοι Πόλεμοι, δύο ολοκληρωτισμοί, μια ένοπλη επανάσταση – η ρωσική – και δύο ειρηνικές – η Ενωμένη Ευρώπη και η τεχνολογική -, καθώς και ένας Ψυχρός Πόλεμος που διάρκεσε πάνω από 40 χρόνια. Ολα αυτά σε μια διαρκή ακολουθία συγκρούσεων και ανατροπών, σε βαθμό που να έρχονται, εκ των υστέρων, σε δεύτερη μοίρα και το οικονομικό κραχ του 1929, που άνοιξε τον δρόμο στον φασισμό και τον ναζισμό, άρα στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, και η πανδημία της ισπανικής γρίπης, το 1918, που στοίχισε, στο τελείωμα του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου και στις απαρχές της επικράτησης των μπολσεβίκων, τη ζωή σε 100 εκατομμύρια ανθρώπους.