Η κατάρρευση της τουρκικής λίρας και το ξήλωμα του πουλόβερ της τουρκικής οικονομίας ξεκίνησε τον Αύγουστο έπειτα από τα μέτρα που ανακοίνωσε ο Τραμπ για τον διπλασιασμό των δασμών στις εισαγωγές αλουμινίου και χάλυβα από την Τουρκία ως αντίδραση στην παράνομη κράτηση του αμερικανού πάστορα Μπράνσον από το καθεστώς Ερντογάν. Το πλήγμα για την τουρκική οικονομία ήταν ισχυρό και η αντίδραση των αγορών άμεση. Οι σχέσεις των δύο χωρών άλλωστε ήταν τεταμένες εδώ και καιρό λόγω και των διαφορετικών συμφερόντων τους στη γύρω περιοχή της Μέσης Ανατολής, αλλά και των αμερικανικών αντιρρήσεων στις προθέσεις της Αγκυρας να αγοράσει αμυντικά συστήματα από τη Ρωσία.
Οπως όμως εκτιμούν αναλυτές, η νομισματική κρίση στην Τουρκία ήταν κάθε άλλο παρά αναπάντεχη, αφού τα προβλήματα συσσωρεύονταν εδώ και μήνες. Εχοντας την απόλυτη εξουσία στα χέρια του ο Ερντογάν επέλεξε να κυβερνά ως ο απόλυτος κυρίαρχος και στην οικονομία. Η ένταση στις σχέσεις με τις ΗΠΑ έβγαλε στην επιφάνεια σε μεγάλο βαθμό το γεγονός ότι ο πανίσχυρος τούρκος πρόεδρος παραβλέπει τον τρόπο που λειτουργούν οι αγορές και παρότι η χώρα βρίσκεται στη μεγαλύτερη οικονομική κρίση που αντιμετωπίζει μετά το 2001 επιμένει να κάνει πολιτικούς χειρισμούς για ίδιον όφελος.
Ο ΔΑΝΕΙΣΜΟΣ. Η τουρκική λίρα έχει ήδη χάσει το 40% της αξίας της από την αρχή του έτους, ο πληθωρισμός καλπάζει με 18% και οι τουρκικές τράπεζες που έχουν δανεισθεί σε ξένο νόμισμα αδυνατούν να αναχρηματοδοτήσουν το βραχυπρόθεσμο χρέος τους, ενώ μεγάλες επιχειρήσεις (όπως η Turk Telekom) καταρρέουν για τον ίδιο ακριβώς λόγο. Οι δεσμεύσεις της κεντρικής τράπεζας της Τουρκίας για αύξηση των επιτοκίων και οι δηλώσεις του τούρκου υπουργού Οικονομικών Μπεράτ Αλμπαϊράκ στο Reuters ότι η κεντρική τράπεζα της Τουρκίας είναι ανεξάρτητη από την κυβέρνηση και θα λάβει όλα τα απαραίτητα μέτρα δεν φαίνεται να επηρεάζουν και πολύ την επενδυτική κοινότητα και μάλιστα την ίδια ώρα που ο Ερντογάν στηρίζει τη ρητορική του στο εσωτερικό της χώρας κατηγορώντας τις ΗΠΑ για «οικονομικό πόλεμο» κατά της Τουρκίας. Οσο ο τούρκος πρόεδρος θα ακυρώνει με τις αποφάσεις του την ανεξαρτησία της κεντρικής τράπεζας της χώρας του να χαράσσει νομισματική πολιτική, τόσο οι αγορές θα γυρίζουν την πλάτη στην τουρκική λίρα.
Αργεντινή
Ενισχύει τη λιτότητα με τη σφραγίδα του ΔΝΤ
Μία δεκαετία έπειτα από την τελευταία οικονομική κατάρρευση της Αργεντινής, που σημαδεύτηκε με τη χρεοκοπία ύψους 100 δισ. δολαρίων το 2001, η χώρα βρίσκεται και πάλι στη δίνη της οικονομικής κρίσης, με τους επενδυτές να αναζητούν την έξοδο.
Η Αργεντινή, η οποία την τελευταία διετία είχε αναδειχθεί σε ελκυστική επενδυτική επιλογή όταν ανέλαβε την εξουσία ο Μαουρίτσιο Μάκρι, καθώς η αγορά ανέμενε ουσιαστικές μεταρρυθμίσεις και ανάκαμψη, σήμερα βρίσκεται αντιμέτωπη με τα αποτελέσματα μιας κακής και αναποτελεσματικής πολιτικής. Η χώρα έμεινε απροστάτευτη τον περασμένο Μάιο όταν η αύξηση των επιτοκίων στις ΗΠΑ στέρησε σημαντικά κεφάλαια από τις αναπτυσσόμενες αγορές με αρνητικό αντίκτυπο στο αργεντίνικο πέσο. Η βουτιά του νομίσματος ήταν μεγάλη ενώ οι εκτιμήσεις θέλουν την ισοτιμία πέσος – δολαρίου να φτάνει τα 41 δολάρια έως το τέλος του έτους. Η εκρηκτική κατάσταση στην οικονομία συμπληρώνεται με την εκτόξευση του πληθωρισμού στα ύψη και τις προβλέψεις να κάνουν λόγο για ρυθμούς στα επίπεδα 40% έως το τέλος του έτους.
ΝΕΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ. Αν και η Κεντρική Τράπεζα της Αργεντινής προσπάθησε μέσω της αύξησης των επιτοκίων να συγκρατήσει την άνοδο του πληθωρισμού, η κίνησή της αυτή δεν είχε αποτέλεσμα. Το ΔΝΤ μπήκε ξανά στη χώρα αλλά την περασμένη Τετάρτη ο πρόεδρος της Αργεντινής Μαουρίτσιο Μάκρι ανακοίνωσε σε συμφωνία με το Ταμείο ένα νέο πρόγραμμα λιτότητας, που περιλαμβάνει την κατάργηση υπουργείων και τη μεγαλύτερη φορολόγηση των εξαγωγών, με στόχο τη μείωση του δημοσιονομικού ελλείμματος και τη σταθεροποίηση της οικονομίας.
Στόχος είναι η κυβέρνηση να μπορέσει να επιτύχει από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο επιτάχυνση της χορήγησης του προγράμματος βοήθειας ύψους 50 δισ. δολαρίων, η πρώτη δόση του οποίου, ύψους 15 δισ. δολαρίων, ήδη εκταμιεύθηκε και εν μέρει δαπανήθηκε. Ωστόσο η κατάσταση για την ευάλωτη αργεντίνικη οικονομία συνεχίζει να επιδεινώνεται καθώς οι αγορές δεν δείχνουν να ηρεμούν παρά το γεγονός ότι υπάρχει κλίμα αισιοδοξίας για την επίτευξη της συμφωνίας με το ΔΝΤ.
