Ιωακειμίδης Π Κ

Time past and time present… Πρώτα απ’ όλα, μετά το δυστοπικό 2020, Ευρώπη και Ελλάδα έχουν μια άμεση κύρια προτεραιότητα: να ελέγξουν πλήρως και να εξαφανίσουν, εάν είναι δυνατόν, την πανδημία με τις ολέθριες συνέπειές της σε ανθρώπινες ζωές και όχι μόνο. Και η επίτευξη του στόχου αυτού φαίνεται πιο ρεαλιστική τώρα, μετά την παραγωγή […]

Η Τουρκία επιχειρεί ένα εντυπωσιακό φιλευρωπαϊκό άνοιγμα. Και ανεξάρτητα αν είναι προσχηματικό ή όχι θα πρέπει να αξιοποιηθεί. Αλλά, ενώ τα Συμπεράσματα του τελευταίου Ευρωπαϊκού Συμβουλίου έδειξαν ότι η στρατηγική των κυρώσεων δεν αποδίδει, έχει ήδη αρχίσει να καλλιεργείται ξανά «εις τα καθ’ ήμας» ο μύθος ότι έρχονται σκληρές κυρώσεις τον Μάρτιο (λόγω και των […]

Ο Ι.Κ. Πρετεντέρης μου κάνει συχνά την τιμή να αναφέρεται στις απόψεις μου για τα ελληνοτουρκικά. Τον ευχαριστώ θερμά. Είναι σημαντικό βέβαια οι απόψεις να μην παραποιούνται. Και ενώ είναι προφανές ότι διαφέρουμε μεταξύ μας, πιστεύω ότι ξεκινάμε από μια κοινή αφετηρία: πώς, με ποια στρατηγική, μπορούμε να προστατεύσουμε καλύτερα την ελληνική κυριαρχία και τα […]

Πάντως όχι τα προσδοκώμενα σχετικά με το θέμα των κυρώσεων για την Τουρκία. Και τούτο γιατί, μεταξύ άλλων, η στρατηγική μας για το κρίσιμο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στο θέμα της προκλητικότητας της Τουρκίας υπήρξε κατά την άποψή μου εσφαλμένη. Η ελληνική πλευρά ζητά «να μην ξεγελασθεί» η ηγεσία της Ευρώπης από το φιλοευρωπαϊκό άνοιγμα της Τουρκίας […]

Καθώς πλησιάζει το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο (10-11 Δεκεμβρίου) ένα καίριο ερώτημα είναι πώς χρησιμοποιούμε την Ευρωπαϊκή Ενωση(ΕΕ) και τους Θεσμούς της στη διαδικασία επίλυσης προβλημάτων. Γενικά η εμπειρία δείχνει ότι ανεξάρτητα από τις όποιες ευθύνες των Θεσμών, δεν τους χρησιμοποιούμε πάντοτε ευρηματικά και εύστοχα για την επίλυση προβλημάτων, αλλά μάλλον για το αντίθετο, για τη διαιώνιση, […]

Εν μέσω έκνομων ενεργειών, νέων NAVTEX κ.λπ., ο τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν προχώρησε στην πλέον φιλευρωπαϊκή τοποθέτηση των τελευταίων μηνών δηλώνοντας συγκεκριμένα ότι «τον εαυτό μας δεν τον βλέπουμε κάπου αλλού αλλά μέσα στην Ευρώπη, το μέλλον μας σχεδιάζουμε να το χτίσουμε μαζί με την Ευρώπη» (in.gr, 21/11). Αντιπροσωπεύει η δήλωση αυτή μια ειλικρινή […]

Ανεξάρτητα από το πώς θα διαμορφωθεί η νέα σχέση μεταξύ Ευρώπης και ΗΠΑ ιδιαίτερα στον τομέα της ασφάλειας με τη διακυβέρνηση Μπάιντεν, η Ευρωπαϊκή Ενωση φέρεται αποφασισμένη να ενισχύσει τη «στρατηγική της αυτονομία», κάτι που σημαίνει αυτονομία και από τις Ηνωμένες Πολιτείες. Αλλά αυτονομία με την Ενωση στρατηγικά απούσα από την άμεση περιφέρειά της και […]

Η συμφωνία μεταξύ Αρμενίας, Αζερμπαϊτζάν και Ρωσίας με την οποία η Αρμενία ουσιαστικά συνθηκολογεί στην παράδοση των εδαφών (επτά επαρχίες) που κατείχε και ανακατέλαβε το Αζερμπαϊτζάν στις τελευταίες στρατιωτικές επιχειρήσεις προσφέρει (και) ορισμένα ενδιαφέροντα μαθήματα στην Ελλάδα που καλό είναι να μην αγνοηθούν. Πρώτον, η Ρωσία ουσιαστικά εγκατέλειψε την Αρμενία στο έλεος της στρατιωτικής υπεροχής […]

Ο Αλέξις ντε Τοκβίλ στο περίφημο και διαχρονικό έργο του «Η Δημοκρατία στην Αμερική» ανέλυσε από τον δέκατο ένατο αιώνα γιατί η φύση της αμερικανικής κοινωνίας και η λογική του πολιτικού συστήματος οδηγούσε τις μετριότητες στα ύπατα αξιώματα, ακόμη και στον Λευκό Οίκο. Γιατί στην Αμερική, αντίθετα με την Ευρώπη, ο ψηφοφόρος θέλει ο ένοικος […]

Χρειαζόμαστε μια άλλη στρατηγική για την Τουρκία τόσο η Ευρώπη όσο και η Ελλάδα; Η Ευρώπη πάντως δεν φαίνεται να αναζητά μια «άλλη» στρατηγική. Το αντίθετο, παρά την ένταση, η Ευρωπαϊκή Ενωση (και οι 27 χώρες-μέλη της) επιμένει να προσφέρει στην Τουρκία τη θετική ατζέντα για την εξομάλυνση και βελτίωση των σχέσεων, εφόσον βέβαια και […]

Η πρόταση της Ελλάδας για τη συνολική αναστολή της τελωνειακής ένωσης Ευρωπαϊκής Ενωσης – Τουρκίας είναι εντελώς ακατανόητη και οπωσδήποτε μη ρεαλιστική. Η τελωνειακή ένωση δεν μπορεί για νομικούς λόγους να ανασταλεί. Η Απόφαση του Συμβουλίου Σύνδεσης του Μαρτίου 1995 για την εγκαθίδρυση της τελωνειακής ένωσης (τρίτο στάδιο) προβλέπει μηχανισμούς για την αντιμετώπιση παραβιάσεών της […]

Οσοι έχουν ασχοληθεί έστω και ελάχιστα με το περίφημο «δίλημμα του φυλακισμένου» (prisoner’s dilemma) γνωρίζουν ότι η κεντρική προϋπόθεση για τη λύση ενός δύσκολου προβλήματος είναι η ύπαρξη εμπιστοσύνης (trust) μεταξύ των εμπλεκόμενων μερών. Η δυσπιστία (mistrust) συνιστά το κύριο εμπόδιο στη διαδικασία επίλυσης προβλημάτων. Και ακριβώς αυτή είναι η κεντρική αιτία για την αδυναμία […]

Από την εξόχως ενδιαφέρουσα συνέντευξη του Πρωθυπουργού Κ. Μητσοτάκη στον Ι.Κ. Πρετεντέρη στα «ΝΕΑ» προκύπτουν ορισμένα άκρως ενδιαφέροντα συμπεράσματα. Καταγράφω ορισμένα που αφορούν το πεδίο της εξωτερικής πολιτικής – σχέσεις με την Τουρκία: Πρώτον, ο Πρωθυπουργός δεν πιστεύει στην αποτελεσματικότητα της επιβολής κυρώσεων (στην Τουρκία) ως τετελεσμένο γεγονός. «Πιστεύω στην απειλή των κυρώσεων» είπε συγκεκριμένα. […]

Τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της περασμένης εβδομάδας δικαιολογημένα απασχόλησαν τα ελληνικά μέσα επικοινωνίας κυρίως στο σκέλος τους που αφορούν την Ελλάδα και τις προοπτικές στις σχέσεις Ευρωπαϊκής Ενωσης (ΕΕ) – Τουρκίας. Ωστόσο τα συμπεράσματα παρουσιάζουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον και για την Κύπρο. Και το ενδιαφέρον έγκειται τόσο σ’ αυτά που λένε (αναμφίβολα σημαντικά) αλλά και […]

Χωρίς αμφιβολία, τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για την Τουρκία / Ανατολική Μεσόγειο επιχειρούν να συγκεράσουν το μαστίγιο με το καρότο – την απειλή των κυρώσεων για την παραβατική συμπεριφορά της Τουρκίας απέναντι στην Ελλάδα και την Κύπρο αλλά και την ανάγκη για μια νέα σχέση ανάμεσα στην Ευρωπαϊκή Ενωση (ΕΕ) και την Τουρκία. Αλλά η […]

Είχα ενεργά συνδέσει την επαγγελματική μου διαδρομή στο υπουργείο Εξωτερικών (ΥΠΕΞ) με την ένταξη της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ενωση (ΕΕ) και την επίλυση του κυπριακού προβλήματος. Συνεργαζόμενος στενά με τον αείμνηστο Γ. Κρανιδιώτη, τους Θ. Πάγκαλο, Κ. Σημίτη, Ν. Θέμελη. Υπήρξα αυτός που το 1986 έγραψα το πρώτο σημείωμα με τις βασικές ιδέες για την […]

      Η εβδομάδα αυτή θα είναι κρίσιμη για τις σχέσεις Ελλάδας – Τουρκίας αλλά και Ευρωπαϊκής Ενωσης – Τουρκίας. Εάν κάτι δεν πάει εντελώς στραβά, όλα δείχνουν ότι ο διερευνητικός διάλογος μεταξύ των δύο χωρών τελικά θα αρχίσει. Και έτσι το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της Πέμπτης – Παρασκευής (24-25/9) θα έχει μια στρατηγικού τύπου συζήτηση για την […]

Ηταν η ενδέκατη ομιλία για την Κατάσταση της Ενωσης (State  of the Union -SOTEU). Ξεκίνησε το 2010 με τον τότε πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής , Ε. Μπαρόζο. Και η πρώτη από τη νέα πρόεδρο της Επιτροπής,  Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν. Οπως και η πρώτη από μία γυναίκα. Ηταν μια σημαντική, μεγαλειώδης στην ευρωπαϊκότητά της ομιλία […]

Η εθνικιστική και ορθολογική προσέγγιση για τα ελληνοτουρκικά συγκλίνουν σε ένα κοινό σημείο: ότι έχουμε να κάνουμε με μια διαφορετική Τουρκία σε σχέση με αυτή που αντιμετωπίζαμε πριν από δεκαετίες. Η σημερινή Τουρκία του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν θέλει να αναδειχθεί σε περιφερειακή ή και παγκόσμια δύναμη. Ή, όπως γράφει ο S. Cagaptay στο βιβλίο του […]

Ορθώς η Ελλάδα επέλεξε να μην κάνει πόλεμο, να μη συγκρουστεί με την Τουρκία, όπως ήθελαν ορισμένοι, για την παρουσία του «Ορούτς Ρέις» σε περιοχή που ορίζει ως ελληνική υφαλοκρηπίδα, είτε το τουρκικό σκάφος έκανε έρευνες (όπως ισχυρίστηκε ο πρώην σύμβουλος εθνικής ασφάλειας) είτε όχι. Δεν κάνεις πόλεμο τόσο εύκολα όταν το διεθνές δίκαιο επιβάλλει […]

Οπως εξήγγειλε χθες ο Πρωθυπουργός, η Ελλάδα επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα (αιγιαλίτιδα ζώνη) στο Ιόνιο στα δώδεκα ναυτικά μίλια. Είναι η πρώτη φορά μετά το 1936, όταν η Ελλάδα επέκτεινε τα χωρικά της ύδατα στα έξι μίλια από τρία, που η χώρα διευρύνει, διπλασιάζει τα χωρικά της ύδατα στο όριο (12 ν.μ.) που προβλέπει […]

Η Ελλάδα (κυβέρνηση και πολιτικές δυνάμεις) και βεβαίως η Κύπρος σταθερά ζητούν από την Ευρωπαϊκή Ενωση (ΕΕ) να επιβάλει αυστηρές κυρώσεις στην Τουρκία για την παραβατική, επιθετική συμπεριφορά της. Η Ενωση επέβαλε κάποιες πλην όμως περιορισμένης εμβέλειας κυρώσεις, οι οποίες δεν έχουν εφαρμοστεί πλήρως. Τώρα όμως, αν και έχει δεσμευθεί να ετοιμάσει έναν νέο κατάλογο […]

Η επιστολογραφία στους «Times» του Λονδίνου έχει μια μακρά και διακεκριμένη πορεία πίσω της (με τα… your obedient servant, κ.λπ.). Και τελευταία φαίνεται να ξαναγνωρίζει νέες δόξες παρά την άνθηση των social media. Εχει και επιρροή. Ιδιαίτερα στην περίοδο της στρατιωτικής δικτατορίας, οι επιστολές υπέρ της επιστροφής της δημοκρατίας στην Ελλάδα είχαν μια ιδιαίτερη βαρύτητα […]

Εάν η Αγκυρα δεν εμμείνει σε οριστική άρνηση (και σε προκλητικές ενέργειες), φαίνεται ότι τελικά θα (επαν)αρχίσει ο διερευνητικός διάλογος μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας με επικεφαλής από ελληνικής πλευράς τον Παύλο Αποστολίδη, πολύπειρο και ικανότατο διπλωμάτη. Η Τουρκία, ρητορικά τουλάχιστον, εμφανίζεται να θέλει τον διάλογο. Ενώ η ελληνική πλευρά σταθερά τονίζει ότι «είναι έτοιμη» γι’ […]

Η Τουρκία προκαλεί βάναυσα και επικίνδυνα στην περιοχή της Αν. Μεσογείου. Δεν υπάρχει καμιά τουρκική υφαλοκρηπίδα στη θαλάσσια περιοχή που βρίσκεται το «Oruc Reis». Αλλά ας πούμε και πέντε «άβολες αλήθειες» που μας αφορούν και που συνήθως δεν λέγονται. Σύντομα: Αλήθεια πρώτη: Ενώ δεν υπάρχει τουρκική υφαλοκρηπίδα/ΑΟΖ, δεν υπάρχει και νόμιμα οριοθετημένη ελληνική υφαλοκρηπίδα/ΑΟΖ στην […]

Η αθάνατη ελληνική γραφειοκρατία δεν καταπολεμάται με τίποτα. Αδυνατεί να λύσει άμεσα και αποτελεσματικά ένα απλό ζήτημα. Χάνεται ανάμεσα στο η και το ου. Διαβάστε τη μικρή  ιστορία τρέλας και γραφειοκρατικού μεγαλείου που έζησα/ζω προσωπικά. Η κόρη μου γύρισε από το Λονδίνο και πήγε στο αστυνομικό τμήμα (Π. Φαλήρου) να ανανεώσει την ταυτότητά της. Αναγραφή […]

Η Τουρκία παραβιάζει κατάφωρα  το διεθνές δίκαιο – δίκαιο της θάλασσας με την αποστολή του ερευνητικού σκάφους «Μπαρμπαρός» στην κυπριακή υφαλοκρηπίδα / ΑΟΖ (Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη). Και η Λευκωσία διαμαρτύρεται ως οφείλει να κάνει. Ζητάει και λαμβάνει την καταδίκη της έκνομης αυτής τουρκικής ενέργειας από την Ευρωπαϊκή Ενωση (ΕΕ), τις ΗΠΑ, τη Ρωσία και διάφορους […]

Μάλλον δεν διαβάζουμε και τόσο σωστά την Ευρωπαϊκή Ενωση σε σχέση με την Τουρκία. Γιατί εάν τη διαβάζαμε θα κατανοούσαμε π.χ. ότι δεν υπήρχε περίπτωση η Αγκυρα να κλιμακώσει την πρόσφατη αντιπαράθεση στην περιοχή του Καστελλόριζου στο όριο της σύγκρουσης, τη στιγμή που είναι σε διάλογο με το Βερολίνο. Γενικά τείνουμε να πιστεύουμε ότι η […]

Η Αθήνα με κάποια καθυστέρηση φαίνεται ότι ανακάλυψε το άρθρο 42 της Συνθήκης της Λισαβόνας ως μέσο για την αντιμετώπιση (ενδεχόμενης) τουρκικής επίθεσης και παραβίασης των ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων. Τι ακριβώς όμως είναι και τι σημαίνει η ενδεχόμενη επίκληση του εν λόγω άρθρου; Πρώτα απ’ όλα το άρθρο 42 και ειδικότερα η παράγραφος επτά (7) […]

Μπορεί να χαρακτηριστεί και ως «ιστορική συμφωνία», όπως την ονόμασαν ορισμένοι ευρωπαίοι ηγέτες (π.χ. ο πρωθυπουργός Ισπανίας, Π. Σάντσεθ). Πάντως είναι οπωσδήποτε μια σημαντική συμφωνία. Τέσσερις ημέρες διαπραγματεύσεων σε επίπεδο Ευρωπαϊκού Συμβουλίου δεν πήγαν χαμένες.       Το κύριο θετικό σημείο της συμφωνίας: Η θέσπιση του Ταμείου Ανάκαμψης / Διευκόλυνσης στο αρχικό του ύψος των 750 δισ. […]

Η διαπραγμάτευση για το πακέτο της «Ευρώπης της Νέας Γενιάς» – το Ταμείο Ανάκαμψης και νέος πολυετής προϋπολογισμός (Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο/ΠΔΠ, 2021-2027) της ΕΕ αποδείχτηκε τελικά πολύ πιο δύσκολη άσκηση απ’ ό,τι περίμεναν πάρα πολλοί. Οι τεράστιες συνέπειες της πανδημίας δεν οδήγησαν στις συγκλίσεις απόψεων που θα έκαναν τη διαπραγμάτευση πιο εύκολη. Το ερώτημα είναι […]

Η «μητέρα όλων των διαπραγματεύσεων» ξεκινά σήμερα στις Βρυξέλλες με τη σύγκληση του πρώτου διά ζώσης Ευρωπαϊκού Συμβουλίου μετά την εκδήλωση της πανδημίας. Είναι η διαπραγμάτευση πάνω στην «Ευρώπη της Νέας Γενιάς» (New Generation Europe), πάνω δηλαδή στον πολυετή προϋπολογισμό – Δημοσιονομικό Πλαίσιο (ΠΔΠ 2024-2027) της Ευρωπαϊκής Ενωσης και το Ταμείο Ανάκαμψης (ή Διευκόλυνσης) για […]

Ημετατροπή της Αγίας Σοφίας σε ισλαμικό τέμενος (τζαμί) από τον τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν αποτελεί μια βέβηλη πράξη, πρόκληση για όλη την πολιτισμένη ανθρωπότητα. Το μνημείο του Ιουστινιανού (537) έχει αναδειχθεί σε οικουμενικό σύμβολο αξιών, θρησκευτικής ελευθερίας και συνεννόησης. Η ενέργεια αυτή του τούρκου προέδρου εγγράφεται – στην εσωτερική της πτυχή – στην προσπάθεια […]

«Εθνικόν είναι το αληθές». Δ. Σολωμός Πώς διεξάγεται ο διάλογος πάνω στα μείζονος σημασίας θέματα εξωτερικής πολιτικής και ειδικότερα τα ελληνοτουρκικά; Οι απόψεις που διατύπωσε πρόσφατα ο καθηγητής Χρ. Ροζάκης προκάλεσαν την ιερή αγανάκτηση, την ακραία τοξική αντίδραση μερίδας του «εθνικιστικού» λεγόμενου χώρου για τα μείζονος σημασίας θέματα εξωτερικής πολιτικής («εθνικά θέματα»). Ο Χρ. Ροζάκης […]