Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν βρίσκεται μπροστά σε μια από τις πιο κρίσιμες διπλωματικές πρωτοβουλίες της θητείας του, επιδιώκοντας τη Δευτέρα να συγκεντρώσει σημαντικό αριθμό δυτικών χωρών προκειμένου να προχωρήσουν στην αναγνώριση ενός παλαιστινιακού κράτους. Η κίνηση αυτή θέτει το Παρίσι στο επίκεντρο της παγκόσμιας πολιτικής σκηνής, με στόχο να διαμορφώσει ένα νέο ισορροπημένο πλαίσιο γύρω από τον αιματηρό πόλεμο στη Γάζα.
Η Σύνθεση της δυτικής συμμαχίας: Ποιοι συμμετέχουν και ποιοι απουσιάζουν
Η πρωτοβουλία περιλαμβάνει χώρες όπως η Γαλλία, το Ηνωμένο Βασίλειο, το Βέλγιο, την Πορτογαλία, το Λουξεμβούργο, τη Μάλτα, την Ανδόρα, την Αυστραλία και τον Καναδά. Αυτή η ομάδα, αν και σημαντική, δεν περιλαμβάνει μερικούς από τους πιο ισχυρούς παίκτες της Ευρώπης. Η απουσία της Γερμανίας, της Ιταλίας, της Ελλάδας και των Κάτω Χωρών είναι ενδεικτική των βαθιών διχασμών που υπάρχουν.
Ενώ η Γερμανία στέλνει στη Νέα Υόρκη μόνο τον υπουργό Εξωτερικών, ο καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς δεν θα παρευρεθεί, δικαιολογώντας την απουσία του με εσωτερικά θέματα. Παράλληλα, η Ιταλίδα πρωθυπουργός Τζιόρτζια Μελόνι δηλώνει ξεκάθαρα την αντίθεσή της στην πρόωρη αναγνώριση παλαιστινιακού κράτους.
Αυτές οι απουσίες υπογραμμίζουν τη δυσκολία της Ευρώπης να διαμορφώσει μια ενιαία πολιτική, καθώς πολλές χώρες φοβούνται τις συνέπειες μιας μονομερούς κίνησης και προτιμούν μια πιο συγκρατημένη στάση.
Εσωτερική πολιτική πίεση και Το κύμα οργής στην ευρώπη
Ένας ισχυρός παράγοντας που ωθεί τον Μακρόν στην πρωτοβουλία αυτή είναι η έντονη πίεση που ασκείται από τη δημόσια γνώμη. Το ανθρώπινο δράμα στη Γάζα, με τον συνεχώς αυξανόμενο αριθμό νεκρών και τον καταστροφικό πόλεμο, έχει προκαλέσει κύμα οργής και αποδοκιμασίας σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες.
Σύμφωνα με δημοσκοπήσεις της YouGov, η υποστήριξη προς το Ισραήλ στη Δυτική Ευρώπη έχει φτάσει σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα, αναγκάζοντας τους πολιτικούς ηγέτες να επανεξετάσουν τις σχέσεις τους και να αναζητήσουν νέα διπλωματικά εργαλεία.
Για τον Μακρόν, η πρωτοβουλία αυτή είναι και μια ευκαιρία να καταδείξει ότι η Ευρώπη μπορεί να λειτουργήσει ως αντίβαρο στην πολιτική των ΗΠΑ, ιδίως υπό τον πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος εκφράζει την υποστήριξη του στο Ισραήλ.
Οι Περιορισμοί της επιρροής Μακρόν
Παρά τις φιλοδοξίες, πολλοί παρατηρητές και ακόμη και Γάλλοι αξιωματούχοι παραδέχονται ότι η πρωτοβουλία δεν θα έχει άμεσο αντίκτυπο στην ανθρωπιστική κρίση στη Γάζα. Τα ισραηλινά άρματα μάχης συνεχίζουν την επίθεση και οι ΗΠΑ παραμένουν αμετακίνητες στην υποστήριξή τους προς το Ισραήλ.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες επιταχύνουν μάλιστα την πολιτική τους προσάρτησης εδαφών στη Δυτική Όχθη, αψηφώντας τις διεθνείς πιέσεις. Αυτό σημαίνει πως η προσπάθεια του Μακρόν περιορίζεται περισσότερο στη διπλωματική σκηνή παρά στο πεδίο της πραγματικής αλλαγής.
Οι διχασμοί της δυτικής Ευρώπης και η Δυσκολία συνεννόησης
Η πρωτοβουλία Μακρόν αποκαλύπτει τον μεγάλο διχασμό εντός της Δυτικής Ευρώπης. Η ιστορία, οι πολιτικές ισορροπίες, αλλά και οι εξωτερικές συμμαχίες διαμορφώνουν διαφορετικές απόψεις για το πώς πρέπει να προχωρήσει η Ευρώπη.
Η Γερμανία, με το ιστορικό της βάρος από το Ολοκαύτωμα, παραμένει διστακτική στην αναγνώριση του παλαιστινιακού κράτους, θεωρώντας το ένα τελικό βήμα στη διαδικασία επίλυσης της διένεξης και όχι την αρχή. Η Ιταλία απορρίπτει την πρόωρη αναγνώριση ως «απολύτως άχρηστη».
Ιστορικές Αναλογίες: Η στάση της Γαλλίας το 2003 και η πρόκληση της σημερινής κατάστασης
Οι παραλληλισμοί με τη στάση της Γαλλίας κατά του πολέμου στο Ιράκ το 2003 είναι αναπόφευκτοι. Τότε, η Γαλλία, παρότι πολιτικά και οικονομικά πιο αποδυναμωμένη, κατάφερε να εκφράσει τη θέση της πλειοψηφίας των κρατών στον ΟΗΕ, αντιστεκόμενη στην εισβολή.
Ωστόσο, το αποτέλεσμα ήταν ότι ο πόλεμος ξεκίνησε και οδήγησε σε χρόνια αναταραχής στην περιοχή. Ορισμένοι διπλωμάτες φοβούνται ότι και η σημερινή πρωτοβουλία μπορεί να αποδειχθεί «χάσιμο χρόνου», χωρίς ουσιαστικές αλλαγές.
Όπως αναφέρουν δύο διπλωμάτες στις Βρυξέλλες, σε περίπτωση που το Ισραήλ προχωρήσει σε μέτρα όπως η προσάρτηση νέων εδαφών μετά τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, οι ευρωπαϊκές χώρες που μέχρι σήμερα αρνούνται να επιβάλουν κυρώσεις, με την Γερμανία να πρωτοστατεί, ενδέχεται να αναθεωρήσουν τη στάση τους.
Παρόλα αυτά, η ουσιαστική ισχύς παραμένει στα χέρια των σταθερών συμμάχων του Ισραήλ στην Ουάσιγκτον. Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Μάρκο Ρούμπιο, δεν έκρυψε την αντίθεσή του στο «απερίσκεπτο» όπως το χαρακτήρισε σχέδιο του Γάλλου προέδρου, επισημαίνοντας πως κάτι τέτοιο θα αποτελούσε «ένα χαστούκι στα θύματα της 7ης Οκτωβρίου».
Με πληροφορίες από Politico
