Η ιδέα για τον τίτλο αυτού του θέματος μπορεί να είναι «κλεμμένη» από μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα ανάλυση του Politico, αντικατοπτρίζει όμως πλήρως την πραγματικότητα: Οι «27» της Ευρωπαϊκής Ένωσης βρίσκονται αντιμέτωποι με μια εξαιρετικά δυσάρεστη (γι’ αυτούς) κατάσταση: Στα μεγάλα ανοιχτά γεωπολιτικά μέτωπα ουδείς υπολογίζει πρακτικά τη γνώμη τους, όπως έχουν επανειλημμένως διαπιστώσει τους τελευταίους μήνες.
Το πιο πρόσφατο παράδειγμα (αν και σίγουρα όχι το τελευταίο…) έχει να κάνει με το Ιράν. Κι αυτό διότι είναι προφανές ότι τόσο οι – προσχηματικές, όπως αποδείχθηκε – διαπραγματεύσεις ανάμεσα σε Ουάσιγκτον και Τεχεράνη όσο και οι επιθέσεις που εξαπέλυσαν οι Ηνωμένες Πολιτείες στις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν έγιναν όχι απλώς χωρίς να ζητηθεί η γνώμη των Ευρωπαίων, αλλά χωρίς καν να ενημερωθούν.
Η απαξίωση έφτασε σε τέτοιο βαθμό, μάλιστα, που έκανε το Politico να χαρακτηρίσει «γεωπολιτικά δολώματα» την ΕΕ και τα ισχυρότερα κράτη-μέλη της, με την έννοια ότι ο Ντόναλντ Τραμπ και η κυβέρνησή του τους αξιοποίησαν προκειμένου να παραπλανήσουν τους Ιρανούς. Το έκαναν δε παρά το γεγονός ότι Βρετανία, Γερμανία και Γαλλία, μαζί φυσικά και η ΕΕ, είχαν υπογράψει τη συμφωνία του 2015 για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν και θεωρούνταν κάτι σαν «εγγυήτριες δυνάμεις».
Ιράν, Παλαιστινιακό, Ουκρανία
«Το Ιράν δεν θέλει να μιλήσει με την Ευρώπη, θέλει να μιλήσει με εμάς. Κατά συνέπεια, η Ευρώπη δεν θα είναι σε θέση να βοηθήσει σε αυτό το θέμα», είχε πει πριν μία περίπου εβδομάδα ο ίδιος ο Τραμπ, μιλώντας σε δημοσιογράφους.
Αποκαλύπτοντας, με τον τρόπο αυτό, ότι δεν είναι μόνο οι ΗΠΑ και το Ισραήλ, αλλά και το Ιράν που έχει γραμμένη την ΕΕ – στη συγκεκριμένη τουλάχιστον συγκυρία – στα παλαιότερα των υποδημάτων του, συνειδητοποιώντας ότι η όποια συμφωνία για το μέλλον του δεν περνά μέσα από τη δική της συναίνεση ή άρνηση.
Κάτι ανάλογο συμβαίνει και στην περίπτωση του Παλαιστινιακού, όπως επίσης είναι φανερό. Και σε αυτό το μέτωπο, εδώ και αρκετό καιρό, Τραμπ και Νετανιάχου επεξεργάζονται και θέτουν σε εφαρμογή τα σχέδιά τους χωρίς να λαμβάνουν καν υπόψη τις απόψεις, τις ενστάσεις ή και τις διαμαρτυρίες των Ευρωπαίων – με άλλα λόγια, τις γράφουν στα παλαιότερα των υποδημάτων τους. Έτσι, η σφαγή στη Λωρίδα της Γάζας συνεχίζεται, έχοντας πάρει πλέον διαστάσεις γενοκτονίας, ενώ η προοπτική μαζικού εκτοπισμού του πληθυσμού της και μετατροπής της περιοχής σε «Ριβιέρα της Μέσης Ανατολής» παραμένει στο τραπέζι.
Τα ίδια και στην περίπτωση της Ουκρανίας. Ποιος δεν θυμάται, άραγε, ότι αμέσως μετά την εκλογή του, ο Τραμπ ξεκίνησε να διαπραγματεύεται παράλληλα με τους δύο Βλαδίμηρους, Πούτιν και Ζελένσκι, δηλώνοντας ευθέως ότι η Ευρώπη τού είναι άχρηστη, αν όχι «βαρίδι». Κι αυτό, παρ’ ότι οι ΗΠΑ έχουν περιορίσει δραματικά την αποστολή οπλικών συστημάτων και πυρομαχικών προς το Κίεβο, με το μεγάλο βάρος να έχουν πλέον επωμιστεί οι εταίροι της ΕΕ.
Θα περίμενε κανείς, λοιπόν, ότι με βάση όλα τα παραπάνω, σε συνδυασμό και με το γεγονός ότι ο Αμερικανός πρόεδρος απειλεί με βαρύτατους δασμούς την Ευρώπη (πρακτικά τους έχει επιβάλει, αλλά για την ώρα τους έχει «παγώσει», Βρυξέλες, Βερολίνο, Παρίσι και οι υπόλοιποι θα αντιδρούσαν. Αντ’ αυτού, στην πρόσφατη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ, του έκαναν όλα τα χατίρια και δεσμεύτηκαν να βάλουν ακόμη πιο βαθιά το χέρι στην τσέπη, όπως ο ίδιος απαιτούσε επιτακτικά, προτού ακόμη κερδίσει τις εκλογές και επιστρέψει στον Λευκό Οίκο.
Ένας «ξένος» νέος κόσμος
«Η κατεύθυνση προς την οποία κινείται ο κόσμος είναι, έτσι κι αλλιώς, ελάχιστα ευνοϊκή για την ΕΕ (…) Ο κόσμος των θεσμών και των κανόνων, εντός του οποίου η ΕΕ αισθάνεται και κινείται άνετα, καταρρέει.
Τη θέση του παίρνει ένας κόσμος της ωμής βίας και υπάρχουν πολλά στοιχεία που συνηγορούν στο συμπέρασμα πως πρόκειται για μια πολύ δύσκολη μάχη για μια Ευρώπη η οποία στερείται τόσο των πραγματικών και λειτουργικών στρατιωτικών δυνατοτήτων όσο και μιας ηγετικής θέσης στις τεχνολογίες-κλειδιά», σημειώνει χαρακτηριστικά ανάλυση που δημοσιεύτηκε στην ισπανική el Pais, αναφορικά με τους νικητές και τους χαμένους των μεγάλων ανακατατάξεων που συντελούνται στην περιοχή μας και σε όλο τον πλανήτη. Αναδεικνύοντας – με… ευγενικό τρόπο είναι αλήθεια – τη δύσκολη θέση στην οποία έχει περιέλθει σήμερα η Ευρώπη.
Τι σκέφτονται, λοιπόν, οι ηγέτες των «27» ή, έστω, εκείνων που διαμορφώνουν και τη γραμμή της ΕΕ; Θα μπορούσε κανείς να πει ότι, αν μη τι άλλο, έχουν συνειδητοποιήσει τις τεράστιες αδυναμίες τους και έχουν πάρει απόφαση να τις ξεπεράσουν, επιδιδόμενοι σε ένα οικονομικό, πολιτικό, γεωπολιτικό και στρατιωτικό «ντεμαράζ». Με όπλο τους την «πολεμική οικονομία», το σφίξιμο των λουριών σε κάθε κατεύθυνση και την προσπάθεια να εμφανιστούν ενιαία στα σημαντικά.
Ειδικά το τελευταίο, πάντως, δεν το έχουν καταφέρει ακόμη και δύσκολα θα το καταφέρουν πολύ σύντομα. Μόνο που ο χρόνος κυλά και, γι’ αυτό, δεν είναι λίγοι εκείνοι που πιστεύουν πως το σημείο χωρίς επιστροφή για την Ευρώπη έχει πια περάσει. Με άλλα λόγια, ότι είναι πολύ αργά…
