Θύμα στερεοτυπικών αντιλήψεων πέφτει συχνά η νεαρή Ρέιτσελ Γκίλμουρ, η οποία σύμφωνα με διάφορα μέσα ενημέρωσης είναι «η νεότερη πιλότος αεροπορικής εταιρείας στον κόσμο», ωστόσο ακόμα και σήμερα πολλοί επιβάτες την μπερδεύουν με αεροσυνοδό.
Κάτι τέτοιο είναι αρκετά δύσκολο να επαληθευτεί, αλλά σίγουρα έχει ισοφαρίσει το ρεκόρ της Κέιτ ΜακΓουίλιαμς, η οποία έγινε η νεότερη κυβερνήτης εμπορικής αεροπορικής εταιρείας στον κόσμο το 2019 – όταν ήταν επίσης 26 ετών.
Με αεροσυνοδό συγχέουν νεαρή πιλότο
«Ξέρετε πώς είναι», αναφέρει η Ρέιτσελ στην Telegraph Travel, «ο κόσμος λέει αρκετά πράγματα – αλλά είμαι σίγουρα μία από τις νεότερες γυναίκες κυβερνήτριες στον κόσμο, πιστεύω».
Το φύλο της και η νεανική της εμφάνιση είναι γνωστό ότι προκαλούν σύγχυση στους επιβάτες των πτήσεών της με τη σκωτσέζικη αεροπορική εταιρεία Loganair, οι οποίοι μερικές φορές τη μπερδεύουν με το πλήρωμα καμπίνας. «Ειδικά τον χειμώνα, όταν φοράω το πουλόβερ μου, τίποτα δεν λέει ότι είμαι πιλότος», λέει. «Νομίζω ότι αυτό συμβαίνει επειδή δεν φοράω τις ρίγες μου. Είναι απλά στερεότυπα φύλου, τα οποία θα συμβαίνουν πάντα, καθώς είμαι μια νεαρή γυναίκα. Αλλά υπάρχει μια μικρή αμηχανία [όταν το ανακαλύπτουν] ίσως; Ναι. Προσπαθώ να ανοίξω το δρόμο και να δείξω ότι το φύλο και η ηλικία δεν έχουν σημασία».
Το πλήρωμα, λέει, είναι λιγότερο σεξιστικό – ακούσια ή όχι. «Έχω υποστηριχθεί από την ομάδα και τους συναδέλφους μου και δεν μου έχει ειπωθεί ποτέ τίποτα [υποτιμητικό]. Πιθανόν να υπάρχουν ακόμα πολλά τέτοια, αλλά δεν τα έχω βιώσει προσωπικά».
Οι γυναίκες πιλότοι είναι λιγότερο σπάνιες από ό,τι παλαιότερα. Η ΜακΓουίλιαμς, πιλότος της Easyjet, έγινε πρωτοσέλιδο το 2019 όταν έγινε η νεότερη γυναίκα κυβερνήτης σε εμπορική αεροπορική εταιρεία – ενώ, μεταξύ 2019 και 2023, υπήρξε 26% αύξηση των αδειών πιλότου που εκδόθηκαν σε γυναίκες στο Ηνωμένο Βασίλειο σύμφωνα με την Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας. Παρόλα αυτά, οι γυναίκες εξακολουθούν να αποτελούν μόνο το 6% των πιλότων παγκοσμίως, οπότε η Γκίλμουρ θέλει να αποτελέσει πρότυπο για τα κορίτσια που επιθυμούν να μπουν στον κλάδο.
Ο ελιτισμός είναι ένα άλλο πρόβλημα. Η Γκίλμουρ λέει ότι μια διετής εκπαίδευση πιλότου μπορεί να περιλαμβάνει ένα κόστος 100.000 λιρών. Η ίδια ακολούθησε μια άλλη διαδρομή, ξεκινώντας από την απόκτηση της άδειας ιδιωτικού πιλότου στην Tayside Aviation και στη συνέχεια έδωσε περισσότερες εξετάσεις, ενώ μάθαινε στη δουλειά.
«Πρέπει να είσαι αποφασισμένος», λέει. «Οι εξετάσεις ήταν αρκετά δύσκολες, αλλά, μετά από αυτό, όλα έχουν να κάνουν με τις πτήσεις».
Η αποφασιστικότητά της απέδωσε καρπούς, καθώς στα 26 της χρόνια – μόλις πέντε χρόνια πάνω από την ελάχιστη νόμιμη ηλικία για να γίνει επαγγελματίας πιλότος – η Γκίλμουρ έγινε κυβερνήτρια.
Οι δύσκολες αποφάσεις και οι καιρικές συνθήκες
«Στο θάλαμο διακυβέρνησης, έχεις ένα αριστερό και ένα δεξί κάθισμα», εξηγεί στην Telegraph. «Η αριστερή θέση είναι για τον κυβερνήτη και η δεξιά για τον πρώτο αξιωματικό. Ο πρώτος αξιωματικός είναι ο δεύτερος στην ιεραρχία και ο κυβερνήτης είναι υπεύθυνος. Είναι αρκετά μεγάλο άλμα στην ευθύνη. Δουλεύουμε ως ομάδα καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας, μαζί με το πλήρωμα καμπίνας, αλλά ο κυβερνήτης έχει να πάρει τις δύσκολες αποφάσεις».
Αυτά απαιτούν μια ελάχιστη ωριμότητα – ειδικά όταν τα πράγματα γίνονται δύσκολα. «Έχω βιώσει μερικές φορές, κατά τη διάρκεια αρκετά κακών καιρικών συνθηκών, όταν δεν ήμασταν σίγουροι αν θα έπρεπε να κρατηθούμε πάνω από το αεροδρόμιο και να περιμένουμε», θυμάται η Γκίλμουρ. «Είχα μέρες όπου οι καιρικές συνθήκες ήταν πραγματικά δύσκολες και έπρεπε να συγκεντρωθείς πραγματικά στο έργο που έχεις αναλάβει. Απλώς αποκλείεις όλα τα άλλα και σκέφτεσαι: «Εντάξει, η δουλειά μου είναι να προσγειώσω αυτό το αεροσκάφος σε αυτόν τον διάδρομο και θα το κάνω τέλεια». Μου έχουν πει ότι είμαι ήρεμη σε μια κρίση».
Αν και μπορεί να περιλαμβάνουν καταιγίδες και ισχυρούς ανέμους, τα δρομολόγιά της από τη Γλασκώβη προς μερικούς από τους πιο απομακρυσμένους προορισμούς της Σκωτίας δεν βαριούνται ποτέ, με το ταξίδι στο Στόρνογουεϊ πάνω από τη μελανή θάλασσα προς τις άδειες Εξωτερικές Εβρίδες να παραμένει ένα από τα αγαπημένα της. «Είναι η πιο γραφική και όμορφη διαδρομή», λέει. «Όταν έχεις μια ωραία, καθαρή, ηλιόλουστη μέρα, δεν υπάρχει απολύτως τίποτα παρόμοιο.
«Οι άνθρωποι λένε, «βαριέστε ποτέ να κάνετε το ίδιο πράγμα κάθε μέρα;». Αλλά εγώ πάντα λέω, «καμία μέρα δεν είναι ίδια». Ακόμα και αν πηγαίνεις στο ίδιο αεροδρόμιο, ο καιρός είναι πάντα διαφορετικός. Υπάρχουν διαφορετικές προκλήσεις και επιχειρησιακές ανάγκες, οπότε αυτό το κρατάει ζωντανό».
Ένα όνειρο από παλιά
Θέλοντας να μοιραστεί την εμπειρία με τους γονείς της, τους πήρε μαζί της στη διαδρομή του Στόρνογουεϊ κατά την Boxing Day. «Ταξίδεψαν και δοκίμασαν λίγη από τη διάσημη μαύρη πουτίγκα. Και μετά ανέβηκαν ξανά [στο αεροσκάφος] και τους πήγα πίσω στο σπίτι. Όσο κι αν μπορείς να πεις στους ανθρώπους τι κάνεις, μέχρι να δουν τι πραγματικά είναι αυτό, νιώθω ότι δεν καταλαβαίνουν πλήρως. Θα ήθελα πολύ να πάρω όλους όσους ξέρω να πετάξουν».
«Πάντα ήθελα να γίνω πιλότος», λέει η νεαρή κυβερνήτρια. «Πραγματικά άρχισα να σχεδιάζω το πλάνο μου όταν ήμουν στο τελευταίο έτος του σχολείου μου. Βρίσκεσαι σε μια φάση όπου είτε θα πας στο πανεπιστήμιο είτε θα αποφασίσεις τι άλλο θέλεις να κάνεις. Απλώς δεν ένιωθα ότι το πανεπιστήμιο ήταν η καλύτερη πορεία για μένα. Σκέφτηκα ότι θα μου άρεσε μια αρκετά δυναμική δουλειά. Λατρεύω τα ταξίδια. Λατρεύω τις μετακινήσεις με αεροπλάνο.»