Αναζήτηση
Χρονιά ορόσημο για την πόλη της Αθήνας και τον Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών, ως προς την εξέλιξη της τουριστικής κίνησης, αποτέλεσε το 2023.
Συγκεκριμένα, μέσω του αεροδρομίου «Ελευθέριος Βενιζέλος» καταγράφηκαν περισσότερες από 7 εκατ. διεθνείς αφίξεις κατοίκων εξωτερικού, έναντι 6,4 εκατ. το 2019 (+10%) το οποίο ήταν και το προηγούμενο έτος αναφοράς.
Ειδικότερα, ο μεγαλύτερος αριθμός επισκεπτών προήλθε από τις παραδοσιακές αγορές (ΗΠΑ, Ηνωμένο Βασίλειο, Γερμανία, Γαλλία, Ιταλία), ενώ σημαντικό στοιχείο αποτελεί το γεγονός ότι σταθερά θετική πορεία παρουσίασαν και αγορές, όπως οι: Ελβετία, Ολλανδία, Βέλγιο, Τουρκία και Ρουμανία, οι οποίες προπανδημικά θεωρούνταν ως μη κύριες – παραδοσιακές.
Παράλληλα, υπερπόντιες αγορές, όπως η Αυστραλία και η Κίνα, κλειστές το 2022 λόγω των περιορισμών της πανδημίας, ανέκαμψαν με ταχείς ρυθμούς.
Σε ό,τι αφορά τη διάρκεια της τουριστικής περιόδου, παρατηρήθηκε αυξημένη επισκεψιμότητα και κατά τους μήνες εκτός αιχμής. Τα στοιχεία αυτά προέκυψαν από την «Ετήσια Έρευνα Ικανοποίησης Επισκεπτών» που έκανε η Ένωση Ξενοδόχων Αθηνών – Αττικής και Αργοσαρωνικού (ΕΞΑΑΑ) σε συνεργασία με τον Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών (ΔΑΑ) και την GBR Consulting .
Ειδικότερα, σε ό,τι αφορά την εξέλιξη της επιβατικής κίνησης το 2023, η Αθήνα κατατάσσεται στις κορυφαίες θέσεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο σε σχέση με το 2019, εμφανίζοντας αναπτυξιακή πορεία, τη στιγμή που ο κλάδος των ευρωπαϊκών αεροδρομίων βρίσκεται ακόμα σε στάδιο ανάκαμψης.
Η αύξηση της τουριστικής κίνησης στην Αθήνα δεν έχει επηρεάσει αρνητικά την συνολική εμπειρία των τουριστών. Αντίθετα, η ικανοποίηση των τουριστών έχει αυξηθεί τα τελευταία 10 χρόνια από τη χαμηλότερη βαθμολογία 7,7 το 2017, σε 8,4 το 2022 και το 2023.
Οι αρχαιολογικοί χώροι της Αθήνας με κύριο αξιοθέατο την Ακρόπολη – με επίπεδα ρεκόρ επισκεπτών το 2023 – και ο πολιτισμός της, την καθιστούν έναν προορισμό που όλοι «πρέπει» να επισκεφθούν.
Η Αθήνα τα έχει όλα και έχει γίνει μια ελκυστική πόλη για κάθε τύπο ταξιδιώτη: Αρχαιόφιλους, φιλότεχνους, νυχτόβιους, καλοφαγάδες, θαλασσινούς, επαγγελματίες, αλλά και σε όσους επιθυμούν απλά να την επισκεφθούν.
Τα ξενοδοχεία, τα εστιατόρια, τα μπαρ και οι εμπορικές εγκαταστάσεις συγκεντρώνουν πλέον υψηλή βαθμολογία, ενώ η εμπειρία εμπλουτίζεται περαιτέρω με τη συμμετοχή σε δραστηριότητες, όπως διάφορες μορφές οργανωμένων περιηγήσεων στα αξιοθέατα, τη νυχτερινή ζωή, τις επισκέψεις σε μουσεία, σε διάφορες γειτονιές, στις παραλίες, αλλά και στα …νησιά της Αθήνας, που έχουν ενισχυθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια, όσον αφορά την αναγνώριση και την επισκεψιμότητα.
Κατά τον προγραμματισμό του ταξιδιού στην Αθήνα, το 43% των επισκεπτών δεν λαμβάνουν υπόψη τα θέματα αειφορίας.
Περίπου το 34% των ερωτηθέντων επισκεπτών σχεδιάζει με βάση την αειφορία, αλλά με την προϋπόθεση ότι δεν του δημιουργεί κάποια δυσκολία. Μόνο το 23%, δηλαδή 1 στους 4, λαμβάνει σοβαρά υπόψη περιβαλλοντικά θέματα και τη βιωσιμότητα.
Σχετικά με τα θέματα της ασφάλειας και της δημόσιας καθαριότητας, η ικανοποίηση των τουριστών έχει μειωθεί με βαθμολογίες 7,4 και 6,4 αντίστοιχα, ενώ η αξιολόγηση σχετικά με την κατάσταση στις πλατείες και τα πεζοδρόμια παρέμεινε σταθερή στο 6,9.
Ωστόσο, αυτές οι αξιολογήσεις είναι ένας μέσος όρος και εξαρτώνται σε ένα πολύ μεγάλο βαθμό από τις τοποθεσίες των ξενοδοχείων. Από την έρευνα προκύπτει ότι ορισμένες περιοχές στο κέντρο της Αθήνας έχουν σοβαρά προβλήματα και χρειάζονται άμεσες δράσεις για τη βελτίωση της ασφάλειας, της καθαριότητας και των πεζοδρομίων.
Κατά τη διάρκεια της τελευταίας δεκαετίας, ο αριθμός των ξενοδοχείων και των δωματίων ξενοδοχείων στην Αττική αυξήθηκε κατά 5% και 9% αντίστοιχα, ενώ, με βάση τα στοιχεία του ΞΕΕ/ΙΤΕΠ έως τον Οκτώβριο 2023, σημαντική ανάπτυξη σημείωσε ο Κεντρικός Τομέας Αθηνών με 26% και 21% αντίστοιχα.
Οι μεγαλύτερες αυξήσεις καταγράφηκαν στις κατηγορίες 4 και 5 αστέρων, ενώ το ξενοδοχειακό δυναμικό των 3 αστέρων αυξήθηκε σε μονάδες, αλλά παρέμεινε σχετικά σταθερό σε αριθμό δωματίων. Το μερίδιο των ξενοδοχείων κατηγορίας 1 και 2 αστέρων μειώθηκε.
Οι ξενοδόχοι της Αθήνας επενδύουν και αναβαθμίζουν τις μονάδες τους, νέα concepts εισέρχονται στην αγορά, τοπικές και εθνικές αλυσίδες επεκτείνονται και διεθνείς επενδυτές μπαίνουν στον κλάδο, συχνά σε συνδυασμό με διεθνή ξενοδοχειακά brands.
Παράλληλα, η αγορά βραχυχρόνιας μίσθωσης έχει αυξηθεί την τελευταία δεκαετία σε 14.000 ενεργές μονάδες το 2023 -μόνο στο κέντρο- σε σύγκριση με τα 18.000 δωμάτια ξενοδοχείων στην ίδια περιοχή.
Αυτό είχε ως αποτέλεσμα, η πληρότητα των καταλυμάτων το 2023 να μην ανακάμψει πλήρως στα επίπεδα του 2019, καθώς σημειώθηκε μείωση 1,5% στο συγκριτικό διάστημα 2023/19. Οι τιμές των δωματίων (ADR) βελτιώθηκαν σημαντικά κατά 29% και έτσι το έσοδο ανά διαθέσιμο δωμάτιο (RevPAR) βελτιώθηκε κατά 27,1% το 2023 σε σύγκριση με το 2019.
Παρόμοια αποτελέσματα παρατηρήθηκαν και στις ανταγωνιστικές μεσογειακές πόλεις: Μαδρίτη, Βαρκελώνη, Ρώμη και Κωνσταντινούπολη με μείωση πληρότητας και σημαντικές αυξήσεις στο ADR. Όσον αφορά την μέση τιμή, η απόδοση της Ρώμης σημείωσε το 2023/19 αύξηση 59% κυρίως λόγω της εισόδου νέων πολυτελών ξενοδοχειακών brands.
Σύμφωνα με την έρευνα, η Αθήνα έχει γίνει πλέον ένας δημοφιλής και ελκυστικός προορισμός και έχει πολλές δυνατότητες να αναπτυχθεί περαιτέρω, γνωρίζοντας ότι η ελληνική πρωτεύουσα δεν έχει φτάσει τα επίπεδα επισκεψιμότητας του ανταγωνισμού, όπως η Ρώμη και η Βαρκελώνη.
Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια η Βαρκελώνη αντιμετωπίζει μορφές υπερτουρισμού όπου οι κάτοικοι δηλώνουν όλο και περισσότερο ότι ο τουριστικός τομέας βλάπτει την πόλη. Η Αθήνα σίγουρα δεν έχει φτάσει σε αυτό το επίπεδο, αλλά για να αποτραπεί μια τέτοια εξέλιξη χρειάζεται σχεδιασμός και στρατηγική και σίγουρα όχι ανεξέλεγκτη ανάπτυξη.
