«Ζήσε τον μύθο σου στην Ελλάδα» έλεγε χαρακτηριστικά η προ 20ετίας καμπάνια του ΕΟΤ, η οποία ωστόσο δεν προέβλεπε πως ο «μύθος» ενός τουρίστα στη χώρα μας μπορεί να ξεκινήσει ή να ολοκληρωθεί με τον χειρότερο τρόπο.

Περνώντας, δηλαδή, πολλές ώρες και σε δύσκολες συνθήκες στην ουρά ενός μικρού αεροδρομίου περιμένοντας να κάνει check in για να επιβιβαστεί στο αεροπλάνο που θα τον επιστρέψει στη χώρα του. Μάλιστα, οι εικόνες αναμονής μεγάλου αριθμού επιβατών στις μικρές αίθουσες των περιφερειακών αεροδρομίων των ελληνικών νησιών, κατά κύριο λόγο, κάνουν τον γύρο του Διαδικτύου και καθώς η τουριστική κίνηση ολοένα και αυξάνεται, η ταλαιπωρία που έχει ήδη ξεκινήσει από τις αρχές του καλοκαιριού, δεν προβλέπεται να σταματήσει.

Προς το παρόν, σύμφωνα με στοιχεία του Ευρωπαϊκού Οργανισμού για την Ασφάλεια των Πτήσεων (Eurocontrol), οι καθυστερήσεις διαχείρισης ροής της εναέριας κυκλοφορίας (ATFM) ανά πτήση είναι μειωμένες κατά 8% σε σχέση με το 2022, όμως ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός για την Ασφάλεια της Αεροναυτιλίας προειδοποιεί για επανάληψη των σκηνών χάους που επικράτησαν πέρυσι στα ευρωπαϊκά αεροδρόμια, δίνοντας έμφαση σε δημοφιλείς προορισμούς για το καλοκαίρι, συμπεριλαμβανομένης και της Αθήνας.

Οπως τονίζεται, η εναέρια κίνηση την περασμένη εβδομάδα επανήλθε σε επίπεδα αντίστοιχα με την περίοδο πριν από την επέλαση της πανδημίας και ο υψηλός αριθμός των επιβατών αναμένεται να επιβαρύνει περαιτέρω τις αεροπορικές υπηρεσίες, οι οποίες έχουν δεχτεί ένα πρώτο σημαντικό πλήγμα από την έλλειψη αεροσκαφών αλλά και εργαζομένων. Σαν να μην έφταναν όλα τα παραπάνω, οι απεργιακές κινητοποιήσεις που παραλύουν αεροδρόμια ανά την Ευρώπη συνεχίζονται.

Μία στις δύο πτήσεις καθυστερεί

Πίσω στην Ελλάδα, ενδεικτικά της κατάστασης που επικρατεί στα αεροδρόμια είναι τα στοιχεία του Eurocontrol για την ακρίβεια των αφίξεων και των αναχωρήσεων που εκδόθηκαν μόνο στις 12 Ιουλίου. Σύμφωνα με αυτά, σχεδόν μία στις δύο πτήσεις δεν πετυχαίνει το χρονοδιάγραμμά της.

Πιο συγκεκριμένα, για της αναχωρήσεις σε πανελλαδικό επίπεδο η ακρίβεια στην τήρηση του χρονοδιαγράμματος δεν ξεπερνά το 45,2%, ενώ στις αφίξεις είναι κατά τι αυξημένο και ανέρχεται σε 51,4%.

Την περασμένη Παρασκευή πραγματοποιήθηκαν τουλάχιστον 34.000 πτήσεις και το Eurocontrol αναμένει 33.000 πτήσεις κάθε μέρα μεταξύ Ιουλίου και Αυγούστου σε ολόκληρη την ήπειρο. Παρότι οι επικεφαλής των αεροδρομίων έχουν διαβεβαιώσει επανειλημμένως ότι η λειτουργία θα είναι ομαλή αυτό το καλοκαίρι, οι ελλείψεις σε προσωπικό τούς διαψεύδουν.

Το Eurocontrol αναμένει ότι η κίνηση θα είναι αυξημένη τις περισσότερες μέρες του επόμενου διμήνου σε δημοφιλείς θερινούς προορισμούς, όπως η Αθήνα, η Βουδαπέστη και συνολικά η Γαλλία, ιδίως όμως η Ρενς και η Μασσαλία. Οπως επισημαίνει ο ευρωπαϊκός φορέας, ο υψηλός αριθμός επιβατών στα αεροδρόμια είναι άλλος ένας παράγοντας που ενδέχεται να οδηγήσει σε νέες πολύωρες καθυστερήσεις.

Βέβαια, σύμφωνα με εργαζομένους σε ελληνικά αεροδρόμια, τα νούμερα των πτήσεων δεν δικαιολογούν τις εικόνες συνωστισμού που παρατηρούνται σε νησιά όπως η Σαντορίνη, η Μύκονος και η Ρόδος και τονίζουν πως ο «βασικός υπεύθυνος» για τα προβλήματα και τη δυσφήμηση της χώρας είναι – και εδώ – η έλλειψη προσωπικού.

«Δεν μας ακούει κανείς»

Μιλώντας στα «ΝΕΑ» ο πρόεδρος του Πανελλήνιου Συλλόγου Αερολιμενικών Μανώλης Καμηλάκης επισημαίνει πως το πρόβλημα είναι σύνθετο και πολυπαραγοντικό. «Εμείς τα βλέπουμε, τα έχουμε πει, τα έχουμε καταγγείλει, έχουμε βγάλει και ανακοινώσεις αλλά δεν μας ακούει κανείς» λέει χαρακτηριστικά, κρούοντας τον κώδωνα για την πιθανότητα να δούμε εικόνες χάους κυρίως στα περιφερειακά αεροδρόμια.

Οπως τονίζει, έχει πλέον καταργηθεί ο ελεγκτικός μηχανισμός για θέματα που άπτονται της λειτουργίας των αεροδρομίων. «Υπάρχουν προβλήματα ελέγχων, και αυτό που προκύπτει είναι ότι τελικά δεν γίνεται κανένας έλεγχος. Από τη στιγμή που δεν υπάρχει ελεγκτικός μηχανισμός στα αεροδρόμια που παραχωρήθηκαν – τον κατήργησαν επειδή δεν άρεσε σε κάποιους μέσα στα αεροδρόμια – ως εκ τούτου λειτουργούν ανεξέλεγκτα» περιγράφει.

Σύμφωνα με τον ίδιο, «προκειμένου να υπάρχει κέρδος, οι υπεύθυνοι προσπαθούν να έχουν όσο το δυνατόν λιγότερα έξοδα, άρα και μειωμένο προσωπικό».

«Οταν έχεις το λιγότερο δυνατό προσωπικό, και εκεί που πρέπει να έχεις 15 ανθρώπους να ανεβάζουν βαλίτσες, εσύ έχεις τρεις ή τέσσερις, δεν υπάρχει περίπτωση να μην υπάρχουν προβλήματα και καθυστερήσεις.

Είναι ανεξέλεγκτοι, όλα είναι θέμα χρήματος. Φανταστείτε ότι δεν μπορώ να ελέγξω πόσοι εργαζόμενοι είναι σε κάθε αεροδρόμιο. Δεν υπάρχει ένα όργανο για την επάρκεια του προσωπικού. Κάθε καλοκαίρι θα βλέπουμε αυτές τις σκηνές και χειρότερα» επισημαίνει ο πρόεδρος του Πανελλήνιου Συλλόγου Αερολιμενικών.

Ευρωπαϊκό deja vu από πέρυσι

Την ίδια εικόνα σε ό,τι αφορά τις κραυγαλέες ελλείψεις εργαζομένων παρουσιάζει και ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Συλλόγων Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας (ΟΣΥΠΑ) Κωνσταντίνος Τριανταφύλλου. Οπως περιγράφει από την πλευρά του, οι καθυστερήσεις έγκειται και στους handlers των αεροδρομίων: «Από εκεί που ξεκινάει το αεροπλάνο και μετά από εκεί που ξαναφεύγει. Αν ένα αεροπλάνο ξεκινήσει για παράδειγμα από τη Γερμανία με καθυστέρηση, αυτό στη συνέχεια γεννά και άλλες καθυστερήσεις. Είναι λογικό».

Κατά τον πρόεδρο της ΟΣΥΠΑ, η χώρα βιώνει ένα ευρωπαϊκό… deja vu του αλαλούμ της περασμένης χρονιάς. «Αυτό που γινόταν πέρυσι σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες σε σχέση με τους υπαλλήλους, το έχουμε φέτος και στην Ελλάδα.

Οι πληροφορίες μας λένε ότι αν στο «Ελ. Βενιζέλος» μια βάρδια χρειάζεται 110 άτομα προσωπικό, τώρα έχουμε 55 άτομα και αυτό μετακυλίεται. Εμείς σαν ΥΠΑ αντιμετωπίζουμε επίσης έλλειψη προσωπικού. Μάλιστα, υπάρχουν και περιπτώσεις κατά τις οποίες αν αρρωστήσει ένας άνθρωπος μπορεί να… κλείσει το αεροδρόμιο. Φτάνουμε στο σημείο να συζητάμε για το αν μπορεί να αρρωστήσει κάποιος το καλοκαίρι, αλλά σε αυτές τις καταστάσεις δεν μπορείς να κλείσεις ραντεβού» σημειώνει ο Κωνσταντίνος Τριανταφύλλου, καταγράφοντας τραγελαφικές καταστάσεις.

Στο πλαίσιο αυτό, υπογραμμίζει την ανάγκη να προχωρήσουν άμεσα προσλήψεις και να καταρτιστεί ένα κοινό σχέδιο για τη λειτουργία των αεροδρομίων ολόκληρης της χώρας «Χρειαζόμαστε άμεσες προσλήψεις, διότι υπολειπόμαστε των οργανικών θέσεων γύρω στα 550 άτομα.

Και όλα αυτά τη στιγμή που έχει ανέβει η τουριστική κίνηση. Οι ελλείψεις είναι σε κρίσιμες θέσεις, σε κρίσιμες ειδικότητες. Χρειάζεται χρηματοδότηση, πρέπει να υπάρχει σχέδιο ανάπτυξης».

Μιλώντας για τη Fraport, ο πρόεδρος της ΟΣΥΠΑ αναφέρει ότι και αυτή δεν μπορεί να βρει τον απαιτούμενο αριθμό εργαζομένων.

«Και πώς να βρεις όταν έχεις εργαζομένους μέσα στους 45 βαθμούς Κελσίου και ταυτόχρονα κακοπληρωμένους; Δεν πάει ο κόσμος να δουλέψει» υπογραμμίζει. Από την άλλη πλευρά τονίζει κατηγορηματικά πως δεν τίθεται θέμα ασφάλειας της εναέριας κυκλοφορίας.

«Δεν μπορούμε να λέμε ελαφρά τη καρδία ότι τίθεται ζήτημα ασφάλειας πτήσεων και αεροδρομίων. Πρέπει να υπηρετήσουμε και το τουριστικό προϊόν» υπογραμμίζει ο Κωνσταντίνος Τριανταφύλλου.