Στις 11/23 Αυγούστου του 1864 γεννήθηκε στο χωριό Μουρνιές Χανίων ένας από τους εμβληματικότερους έλληνες πολιτικούς, ο Ελευθέριος Βενιζέλος.

Τον Μάιο του 1934, τα «ΑΘΗΝΑΪΚΑ ΝΕΑ» δημοσιεύουν τη βιογραφία του κρητικού πολιτικού ηγέτη από έναν σπουδαίο, παγκοσμίου φήμης, βιογράφο τον Εμίλ Λούντβιχ.

«ΤΑ ΝΕΑ», 24.5.1934, Ιστορικό Αρχείο, «ΤΟ ΒΗΜΑ» & «ΤΑ ΝΕΑ»

Στο φύλλο της  24ης Μαΐου δημοσιεύεται η αφήγηση του Λούντβιχ για τους προγόνους και τα πρώτα χρόνια του Ελευθερίου Βενιζέλου.

«Οι πρόγονοι του Βενιζέλου κατέφυγον ύστερον από μίαν στάσιν του 1770 (σ.σ. Ορλοφικά) από την Πελοπόννησον εις την Κρήτην. (…)

Πρόσφυγας στη Σύρο

»Έναν αιώνα βραδύτερον ο πατήρ του Βενιζέλου, ένας άνθρωπος χωρίς σπίτι και χωρίς χρήματα, ο οποίος είχεν αναμιχθή εις μίαν νέαν εξέγερσιν των Κρητών, ηγαγκάσθη να εγκαταλείψη την νήσον και να μεταβή μετά της συζύγου του και του μικρού του υιού, του μόνου όστις του είχεν απομείνη μετά τον πρόωρον θάνατον τριών άλλων εις την Σύρον.

»Κατ’ αυτόν τον τρόπον, το αγόρι αυτό εγνώρισε διά πρώτην φοράν, εις ηλικίαν 3 ετών τον τρόμον και το πάθος του πρόσφυγος και την περιπέτειαν αυτήν θα την επαναλάβη συχνά εις το μέλλον. (…)

Επιστροφή στην Κρήτη

»Μόνον όταν έγινεν 8 ετών επέστρεψε με τους δικούς του εις την πατρίδα του. (…) Εν τω μεταξύ οι παιδοπόλεμοι διεξήγοντο στην αρχήν ως παιγνίδια και ύστερα και σοβαρά κατά των Τούρκων.

»Κατά τους πολέμους αυτούς, όχι μόνον ο Έλλην, αλλά και ο χριστιανός εμάνθανε να μισή τον ξένον ως άπιστον. Ο πατήρ του μάλιστα τον εβάπτισε με το όνομα του αγίου της ελευθερίας, ονομάσας αυτόν Ελευθέριον. (…)

Τα πρώτα δείγματα

»Με την εξυπνάδα των 14 του ετών, έμαθε τας αποφάσεις του συνεδρίου του Βερολίνου, το οποίον εφήρμοσεν επί της Κρήτης εν είδος Εθνικής Συνελεύσεως με την πρόσοψιν φιλελευθέρων μεταρρυθμίσεων.

»Το όνομα και το παράδειγμα του Bismack, ιδίως δε του Cavour, μου έλεγε βραδύτερα, ηρέθισαν ενωρίς την φιλοδοξίαν του φλογερού νεανίου. Βραδύτερον εγνώρισεν ως φοιτητής εις τας Αθήνας, ένα νέον μεγαλείτερον  κόσμον.

Τα νεανικά χρόνια

«Μόλις επέστρεψεν εις την πατρίδα του ως νέος δικηγόρος, γενόμενος έπειτα και βουλευτής, ως πριν ο πατήρ του, ανεμίχθη αμέσως εις κίνημα και ηναγκάσθη εκ δευτέρου να εκπατρισθή την φοράν αυτήν εις τας Αθήνας.

»Εν έτος βραδύτερον επιστρέφων, εις ηλικίαν 26 ετών, αρχηγός κόμματος επί της νήσου, αρχίζει αγώνα κατά των Τούρκων (…) αγώνα τον οποίον επί μίαν δεκαπενταετίαν θα συνεχίση και ενίσχυση.  (…) Εις το εξής ήτο βουλευτής μες εις το μικρόν κοινοβόυλιον των Χανίων, συνάμα όμως και επαναστατικός ηγέτης κατά τας επαναστάσεις (…).

» “Kάθε τρία χρόνια είχαμεν επανάστασιν”, μου διηγείτο και ομίλεί ευχαρίστως διά τα έτη αυτά της νεότητός του. “Τότε ήμουν επί μήνας ολοκλήρους εις τα βουνά, μίαν φοράν σχεδόν δύο χρόνια, μίαν άλλην 15 μήνας. Είμεθα πάντα ωπλισμένοι. Εκάμαμε τον ιδιαίτερό μας πόλεμο κατά των Τούρκων. Εις τα βουνά έμαθα αγγλικά διά να διαπραγματεύωμαι με τον εχθρόν».

(…)

»Το όνομα αυτού του τοπικού πολιτικού ηγέτου περί του οποίου επληροφόρουν οι πρόξενοι, ηκούσθη πολύ ενωρίς εις τα ανακτοβούλια των μεγάλων δυνάμεων και όταν εις μέγας φιλέλλην, όστις είχεν έλθη εις Κρήτην, ένεκα των ανασκαφών, επέστρεψεν εις Παρισίους έλεγεν εις τους φίλους του ότι δεν ήτο το ανάκτορον του Μίνωος το οποίον του επροξένησε την μεγαλειτέραν εντύπωσιν, αλλ’ εις κομματικός ηγέτης τον οποίον είχε γνωρίση εκεί.

»“Πώς ωνομάζετο; Βενεζουέλος ή κάτι όμοιον”». Ο ανήρ αυτός με το βλέμμα της τίγρεως ήτο ο Γεώργιος Κλεμανσώ».

Κωνσταντίνος Φούμης, Ελευθέριος Βενιζέλος, Κωνσταντίνος Μάνος οι ηγέτες της Επανάστασης του Θερίσου