Ανάπτυξη 4,1% το 2021 και 6% το 2022 προβλέπει για την Ελλάδα η Κομισιόν στις εαρινές προβλέψεις, από ανάκαμψη 3,5% και 5% αντίστοιχα που εκτιμούσε στην χειμερινή έκθεσή της, ενώ το έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης θα παραμείνει υψηλό το 2021 (10%) πριν μειωθεί στο 3,2% το 2022.

Όπως τονίζεται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η πανδημία και τα μέτρα περιορισμού ώθησε την οικονομία της Ελλάδας σε μια βαθιά ύφεση το 2020, όπου ο τουρισμός και γενικότερα οι υπηρεσίες χτυπήθηκαν ιδιαίτερα.

Ωστόσο, όπως επισημαίνει η Κομισιόν, τα έγκαιρα μέτρα που έλαβε η ελληνική κυβέρνηση κατάφεραν να μετριάσουν την ύφεση στηρίζοντας την απασχόληση και τη ρευστότητα των επιχειρήσεων.

Υπογραμμίζει ότι η δημοσιονομική ευελιξία, σε συνδυασμό με το σχέδιο ανάκαμψης και ανθεκτικότητας, αναμένεται να βοηθήσουν την επανεκκίνηση της οικονομίας. Σύμφωνα με τις προβλέψεις της Κομισιόν, οι επενδύσεις θα αυξηθούν στο 12,9% το 2021 και στο 15,1% το 2022.

Η αβεβαιότητα παραμένει υψηλή, ιδιαίτερα σε σχέση στον τουριστικό τομέα και τη χαλάρωση των ταξιδιών περιορισμών. Πρόσθετοι κίνδυνοι, σύμφωνα με την Επιτροπή, προέρχονται από τον αντίκτυπο της κρίσης που αφορά την φερεγγυότητα των επιχειρήσεων μόλις λήξουν τα μέτρα στήριξης.

Για την αγορά εργασίας οι εξελίξεις θα εξαρτηθούν καθοριστικά από το ρυθμό των οποίων τα μέτρα στήριξης της εργασίας θα καταργούνται, ενώ η Κομισιόν αναφέρει τους εξωτερικούς γεωπολιτικούς παράγοντες, οι οποίοι παραμένουν πηγή αβεβαιότητας.

Οι παράγοντες της ανάκαμψης

Από την Κομισιόν, τονίζεται πως η συνεχιζόμενη διάθεση της εκστρατείας εμβολιασμού θα επιτρέψει τη σταδιακή χαλάρωση των μέτρων περιορισμού, τα οποία εξακολουθούσαν να ισχύουν κατά το πρώτο τρίμηνο του έτους.

Αυτό, σύμφωνα με την Επιτροπή, θα επιτρέψει την αύξηση της ιδιωτικής κατανάλωσης, ειδικά το 2022, όπου τα νοικοκυριά  επίσης σημείωσαν αύξηση στις αποταμιεύσεις, κατά τη διάρκεια της πανδημίας.

Η οικονομική δραστηριότητα, στο δεύτερο εξάμηνο του τρέχοντος έτους, αναμένεται επίσης να υποστηριχθεί από την έναρξη των έργων του εθνικού σχεδίου για Ταμείο Ανάκαμψης. Το σταδιακό άνοιγμα του τουριστικού τομέα θα υποστηρίξει τις καθαρές εξαγωγές, μια τάση η οποία είχε διακοπεί από την πανδημία.

Ο αντίκτυπος στις συνολικές επενδύσεις,  ήταν σχετικά μικρός, χάρη στην αύξηση των δημοσίων επενδύσεων, ενώ τα μέτρα στήριξης της απασχόλησης κατάφεραν να αποτρέψουν απολύσεις μεγάλης κλίμακας, διατηρώντας την ανεργία ποσοστό στο 16,3%, ενώ η απασχόληση μειώθηκε λόγω των περιορισμένων προσλήψεων στον τομέα του τουρισμού.

Συνέχιση των μέτρων στήριξης – Μικρή μείωση της ανεργίας το 2022

Η πρόβλεψη για την ανάκαμψη το 2021, προϋποθέτει, σύμφωνα με την Κομισιόν, ότι ο αντίκτυπος της πανδημίας θα απορροφηθεί από την υποστήριξη των μέτρων πολιτικής. Συγκεκριμένα, αναμένεται να συνεχιστούν τα μέτρα στήριξης της εργασίας και η διευκόλυνση της επιστροφής των εργαζομένων, των οποίων οι συμβάσεις έχουν ανασταλεί και θα συμβάλλουν στη διατήρηση της ανεργίας στο ποσοστό 16,3% το 2021, αμετάβλητο από το 2020.

Η δημιουργία θέσεων εργασίας, ωστόσο, προβλέπεται να ανακάμψει με πιο αργούς ρυθμούς και να μειώσει την ανεργία το 2022 στο 16,1%. Παρά την πρόσφατη αύξηση των τιμών της ενέργειας, ο πληθωρισμός είναι πιθανό να παραμείνει ελαφρώς αρνητικός το 2021, σε μεγάλο βαθμό λόγω της χαμηλής ζήτησης βιομηχανικών αγαθών και υπηρεσιών προτού ανακάμψει σταδιακά το 2022.

Υψηλό το έλλειμμα και το 2021- Ποιοι οι κίνδυνοι

Το έλλειμμα της Ελλάδας άγγιξε το 9,7% του ΑΕΠ το 2020, το οποίο κυρίως αποδίδεται στο κόστος των μέτρων για να μετριαστεί ο κοινωνικός και οικονομικός αντίκτυπος της κρίσης (6,3% του ΑΕΠ). Το έλλειμμα στο ισοζύγιο της γενικής κυβέρνησης το 2021 αναμένεται να παραμείνει υψηλό (10,0% του ΑΕΠ).

Εκτός από το κόστος της παράτασης των μέτρων στήριξης που εγκρίθηκαν το 2020, η πρόβλεψη λαμβάνει υπόψη τα νέα μέτρα που εγκρίθηκαν για να υποστηρίξουν την ανάκαμψη.

Σύμφωνα με την Επιτροπή το πιο σημαντικό είναι η μείωση των εισφορών κοινωνικής ασφάλισης και της προσωρινής κατάργησης του φόρου κοινωνικής αλληλεγγύης για τον ιδιωτικό τομέα.

Η πρόβλεψη λαμβάνει υπόψιν επίσης τη μείωση των προκαταβολών για το φόρο εισοδήματος.

Καθώς η οικονομία συνεχίζει να ανακάμπτει και τα έκτακτα δημοσιονομικά μέτρα σταδιακά μειώνονται, το γενικό έλλειμμα αναμένεται να μειωθεί στο 3,2% του ΑΕΠ το 2022. Οι δημοσιονομικοί κίνδυνοι παραμένουν και σχετίζονται με τις κρατικές εγγυήσεις που εκδόθηκαν ως μέρος των έκτακτων μέτρων στήριξης το 2020. Υπάρχουν επίσης κίνδυνοι από υποθέσεις εναντίον της δημόσιας εταιρείας ακινήτων ΕΤΑΔ.

Μετά από μια απότομη αύξηση του χρέους το 2020 -που συνδέεται με την πανδημία- το δημόσιο χρέος αναμένεται στο 209% του ΑΕΠ το 2021,  πριν μειωθεί σε περίπου 202% το 2022.

Πηγή: ΟΤ