Τι είναι αυτό που χωράει σε δύο συνεδριάσεις στο zoom (και όχι μόνον), αποποιείται την ιδιότητα εσωκομματικής τάσης, δηλώνει κοντά στον πρόεδρο του κόμματος και ετοιμάζεται για πόλεμο με πρόφαση… την ειρήνη; Οι προεδρικοί του ΣΥΡΙΖΑ είναι η απάντηση του κουίζ. Και πάμε λίγο πίσω. Κυριακή απόγευμα, πριν από μέρες. Και στο zoom δύο μεγάλες πολιτικές ομάδες συνεδριάζουν ξεχωριστά. Η Κίνηση μελών.

Και η ΡΕΝΕ (Ριζοσπαστική Εναλλακτική Ενότητα). Ανήκουν στο ίδιο κόμμα, μέχρι πρότινος ήταν παρέα με μια ευρεία έννοια σε μαζέματα στο Κάραβελ, σήμερα όμως είναι διακριτά απέναντι και μάλιστα με τα δικά τους αυτόνομα χαρακτηριστικά. Ο παλιός καλός φραξιονισμός της Αριστεράς, σε καιρό πανδημίας έχει δώσει τη θέση του στον ιντερνετικό φραξιονισμό. Και οι παλιές καλές τάσεις και μετά συνιστώσες που ταλαιπωρούσαν τον ΣΥΡΙΖΑ, έχουν οι ίδιες μετονομαστεί σε ρεύματα ιδεών.

Κι εδώ είναι το πρώτο κοινό χαρακτηριστικό των δύο ομάδων που συνεδρίασαν στο zoom και ζυμώθηκαν πριν από μέρες. Η προσπάθειά τους να δείξουν πως δεν αποτελούν μηχανισμούς καταγραφής προσκείμενων μελών ενόψει της μάχης των νέων νομαρχιακών οργανώσεων. Πως δεν είναι μεγάλες φράξιες που παλεύουν για τον νέο εσωτερικό συσχετισμό ενόψει του 3ου τακτικού συνεδρίου του κόμματος. Πως δεν είναι πάνω από όλα μηχανές αναπαραγωγής εσωστρέφειας και τροφοδότησης δημοσιευμάτων που θα εντείνουν την εικόνα αμηχανίας και καθήλωσης που ταλαιπωρεί το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης.

Γι’ αυτό και δεν υπήρξαν επίσημα κείμενα μετά τις συνεδριάσεις τους. Μόνον ένα λιτό non paper από τη μεριά της Κίνησης Μελών που διανεμήθηκε σε λίγους. «Υπήρξε γενική διαπίστωση ότι το κόμμα δεν έχει ανάγκη από κείμενα τάσεων αλλά από την εφαρμογή των ομόφωνων αποφάσεων για τη διεύρυνση, την ανασυγκρότηση και τον μετασχηματισμό του κόμματος, σε ένα σύγχρονο κόμμα της αριστερής και προοδευτικής παράταξης που στρατεύει ανθρώπους από το προοδευτικό κέντρο μέχρι τη ριζοσπαστική αριστερά», αναφέρει σε μια αποστροφή του το εν λόγω κείμενο. Από την άλλη μεριά η ΡΕΝΕ δεν εξέδωσε καν κείμενο.

Είχε προηγηθεί το ιδρυτικό της που πάντως δημοσιεύθηκε στον Τύπο (Αυγή). «Επιλέγουμε να λειτουργήσουμε ως ένα σύγχρονο ρεύμα ιδεών προκειμένου όχι απλώς να παρακολουθούμε αλλά και να συμβάλουμε ενεργά στο εγχείρημα διαμόρφωσης της ευρωπαϊκής κυβερνητικής Αριστεράς ως κορμού της μεγάλης προοδευτικής παράταξης», σημείωναν εδώ τα μέλη της που επίσης όπως βλέπετε ξορκίζουν κάθε έννοια τάσης και φιλοδοξούν να καταγράφονται πλέον ως συνδιαμορφωτικό ρεύμα ιδεών.

Το ίδιο θα λέγαμε ισχύει και για την τρίτη μεγάλη τάση, τη διατασική Ομπρέλα που βρίσκεται βέβαια στον αντίποδα των εν λόγω προαναφερόμενων προεδρικών ομάδων. Καθόλου τυχαία, όλοι οι παραπάνω συναντήθηκαν με τον Τσίπρα πριν καταθέσουν τις πλατφόρμες τους, ακριβώς σε μια κατεύθυνση να οριοθετήσουν βελούδινα τις συμβολές – κείμενά τους (και η Ομπρέλα έχει καταθέσει κείμενο εννιά χιλιάδων λέξεων). Οι πιο υποψιασμένοι βέβαια μιλούν για μάχη χαρακωμάτων εντός του κόμματος που θα κλιμακωθεί το επόμενο διάστημα. Μάχη για τον χαρακτήρα του ΣΥΡΙΖΑ, το άνοιγμά του, τη λειτουργία του, τις συμμαχίες του και το είδος αντιπολίτευσης. Οι της ΡΕΝΕ αποσχίσθηκαν από την Κίνηση Μελών, με τη μουρμούρα πως η τελευταία είχε αρχίσει να μετατρέπεται σε μηχανισμό.

Παραγωγική αντιπολίτευση

Η Κίνηση Μελών από την άλλη επιμένει πως κοιτάει και δρα «από μέσα προς τα έξω» και σε πεδία παραγωγικής αντιπολίτευσης στην κυβέρνηση Μητσοτάκη. Εξάλλου η Κίνηση λειτούργησε στο πρόσφατο zoom της εντελώς συντεταγμένα, με ξεχωριστές εισηγήσεις από τους άτυπους επικεφαλής της Νίκο Παππά, Γιάννης Μπαλάφα και Χρήστο Σπίρτζη. Τόσο που κάνει σήμερα τους αντιπάλους της να μιλούν για ξεχωριστό «μηχανισμό» αλλά και για έντονη φραξιονιστική δράση στις οργανώσεις του κόμματος.

Η τριάδα πάλι της ΡΕΝΕ (Νίκος Σκορίνης, Πάνος Ρήγας, Αντώνης Κοτσακάς) θέλουν – όπως λένε – να σταθούν υπερβατικά σε κάθε χροιά εσωστρέφειας και να μιλήσουν για τα νέα επίδικα της εποχής. Η ΡΕΝΕ λέει πως έχει μαζί της πολύπειρα στελέχη (Τζουμάκας), καλά μυαλά της νέας γενιάς (Τεμπονέρας, Σακελάρης), ανθρώπους των πανεπιστημίων (Μυλόπουλος). Μόνον ενδεικτικά οι παραπάνω.

Η Κίνηση Μελών έχει σκληρό πυρήνα προεδρικών, όπως τον Γιώργο Τσίπρα, τη Ζανέτ Τσίπρα (που εσχάτως δραστηριοποιείται έντονα). Νέους με μαζική – όπως λένε – απεύθυνση, σαν τον Μιχάλη Νικηφόρο της άλλοτε ΠΑΣΠ ΑΣΟΕΕ. Αλλά και πολλά μέλη της ΚΕΑ του κόμματος και της Κοινοβουλευτικής Ομάδας και τέως υπουργούς σαν τον Τρύφωνα Αλεξιάδη.

Η πιο βαθιά ανάγνωση της νέας γεωγραφίας του ΣΥΡΙΖΑ, θέλει νικητή και αφ’ υψηλού των τάσεων τον ίδιο τον Τσίπρα. Εξάλλου όπως διαρρέουν στελέχη και της ΡΕΝΕ και της Κίνησης, απλώς ερμηνεύουν καλύτερα και ειδικότερα τις αποφάσεις του κόμματος και του προέδρου. Αλλοι πάλι, πιο καχύποπτοι θεωρούν πως το σχίσμα των προεδρικών είναι απάντηση στην επιτροπεία που θα επιχειρήοσυν να θέσουν τον πρόεδρο τα μέλη της Ομπρέλας (που επίσης πια είναι μια ανασύνθεση ομάδων με κορμό τους 53 αλλά και κλασικούς ανανεωτικούς σαν τον πολύπειρο Παπαδημούλη).

Το πιο επικαιρικό πάλι ρεπορτάζ θέλει τον πρόεδρο… μακριά από τους προεδρικούς. Για την ακρίβεια, τον θέλει συνομιλητή καθημερινό με τους στενούς του συνεργάτες (Μιχάλης Καλογήρου) και τομεάρχες όπως ο Αλέξης Χαρίτσης, η Εφη Αχτσιόγλου, ο Ανδρέας Ξανθός (λόγω και της επικαιρότητας της πανδημίας) αλλά και με το σκιώδες ΚΥΣΕΑ του (Αποστολάκης κ.λπ.) ή τον διπλωματικό του εξ απορρήτων Βαγγέλη Καλπαδάκη και τον τέως ΥΠΕΞ Γιώργο Κατρούγκαλο για τα εθνικά θέματα που επίσης τον ενδιαφέρουν πολύ. Μια άτυπη νέα ομάδα συν μια ομάδα πιο ειδικών συμβούλων (π.χ. τον Τάκη Κορκολή) για τα πεδία των οικονομικών, μακριά οι περισσότεροι από τη νέα εσωτερική διαπάλη.

Ψηφιακές διαδικασίες

Στον βαθμό βέβαια που πλησιάζουν οι νέες διεργασίες στο κόμμα, το πρόγραμμα, η συνδιάσκεψη αλλά και το μετέωρο συνέδριο, τα δύο προεδρικά ρεύματα θα κάνουν την πιο ζωηρή τους εμφάνιση και θα παίρνουν θέση για ζητήματα όπως οι συμμαχίες και το πώς βλέπουν το κόμμα. Υπέρ των ψηφιακών διαδικασιών η Κίνηση και των μαζικών εγγραφών με συγχρωτισμό με την κοινωνία. Σε μια πιο σύγχρονη αναζήτηση για την κομματική δομή (όχι πια τύπου πυραμίδας ή κόμματος νέου τύπου), η ΡΕΝΕ.

Το βέβαιο είναι πως οι πλατφόρμες θα δοκιμασθούν στον κόσμο του κόμματος. Και οι ακόμη πιο καχύποπτοι θέτουν το ερώτημα: Η ΡΕΝΕ θα βρει δίαυλο με την Ομπρέλα; Ολοι μαζί θα επιτύχουν μια νέα σύνθεση που θα τους καθιστά πόλο στο πολιτικό σκηνικό μαζικό και σοβαρό έναντι της πλειοψηφούσας ΝΔ; Το βέβαιο είναι πως δεν θα πλήξουμε.