Τέλος στη δόμηση σε οικόπεδα κάτω των τεσσάρων στρεμμάτων βάζει οριστικά το υπουργείο Περιβάλλοντος με το νομοσχέδιο για τον εκσυγχρονισμό της χωροταξικής και πολεοδομικής νομοθεσίας που κατατέθηκε στη Βουλή. Βάσει αυτού, οι ιδιοκτήτες που διαθέτουν οικόπεδα των 750, 1.200 και 2.000 τετραγωνικών μέτρων δεν θα μπορούν να βγάζουν οικοδομική άδεια έπειτα από δύο χρόνια από την ψήφιση του νόμου.

Ωστόσο, δίνεται η δυνατότητα στους ιδιοκτήτες να προχωρήσουν στην έκδοση της οικοδομικής άδειας χωρίς να μετράει ο χρόνος που χρειάζεται για τις άδειες του Δασαρχείου ή της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας. Επιπλέον, η οικοδομική άδεια ισχύει για τέσσερα ακόμη χρόνια, ενώ δεν αλλάζει τίποτα για την εκτός σχεδίου δόμηση στα τέσσερα στρέμματα. Την ίδια ώρα, μειώνονται κατά 10% οι συντελεστές δόμησης στις εκτός σχεδίου περιοχές. Ακόμη, κτίρια που κατασκευάζονται με υψηλές προδιαγραφές ενεργειακής απόδοσης θα δικαιούνται επιπλέον συντελεστή δόμησης, ενώ ένα ποσοστό 5% του κόστους κάθε οικοδομικής άδειας σε εκτός σχεδίου περιοχές θα καταβάλλεται στο Πράσινο Ταμείο.

Οι νέες προβλέψεις

Με το νέο καθεστώς που διαμορφώνεται, ο περιορισμός της εκτός σχεδίου δόμησης συνδυάζεται με την ενίσχυση του σχεδιασμού και της οργανωμένης οριοθέτησης. Και σε αυτό το πλαίσιο αυξάνονται – σημαντικά – οι συντελεστές δόμησης για τους οργανωμένους υποδοχείς και τα επιχειρηματικά πάρκα. Παράλληλα, μειώνονται οι γενικές χρήσεις γης με στόχο τη διευκόλυνση των μεικτών χρήσεων γης, ενώ καθιερώνεται η Εθνική Ονοματολογία Χρήσεων Γης που θα εφαρμόζεται με ενιαίο τρόπο σε όλα τα είδη σχεδίων χρήσεων γης.

Ακόμη, σε μια προσπάθεια ενίσχυσης της οικοδομικής δραστηριότητας, στον υπολογισμό της επιτρεπόμενης κάλυψης του οικοπέδου δεν προσμετρώνται ηλιακά αίθρια, κατακόρυφα φρεάτια (στην περίπτωση που ξεκινούν κάτω ή από τη στάθμη του οριστικά διαμορφωμένου εδάφους). Και στον υπολογισμό της επιτρεπόμενης κατ’ όγκον εκμετάλλευσης δεν προσμετρώνται χώροι του υπογείου κάτω από την οριστική στάθμη του εδάφους και πάνω, αλλά και ο όγκος των ασκεπών κατασκευών για την υποδοχή του νερού.

Μεταφορά συντελεστή δόμησης

Στο πλαίσιο αυτό, όπως λένε από το υπουργείο Περιβάλλοντος, προσδιορίζονται οι προϋποθέσεις για τη χωροθέτηση των Ζωνών Υποδοχής Συντελεστή (ΖΥΣ). Κι αυτό διότι η μεταφορά του συντελεστή δόμησης θα γίνεται μόνο σε συγκεκριμένες περιοχές. Επίσης δημιουργείται ο μηχανισμός της Ψηφιακής Τράπεζας Γης, που θα δίνει τη δυνατότητα της αποδοχής και προσφοράς του συντελεστή δόμησης ψηφιακά, γρήγορα και απρόσωπα, ενώ υλοποιείται η δυνατότητα αποζημίωσης των ιδιοκτητών διατηρητέων κτιρίων μέσω της μεταφοράς του συντελεστή δόμησης. Σημειώνεται πως όποιος αγοράζει συντελεστή δόμησης θα οφείλει να καταβάλει στον Δήμο ένα επιπλέον 5% που θα προορίζεται για τη δημιουργία κοινόχρηστων χώρων.

Πλέον, το σύνολο των οικοδομικών αδειών θα εκδίδεται αυτόματα ύστερα από την ηλεκτρονική υποβολή του φακέλου με τα απαιτούμενα δικαιολογητικά και εγκρίσεις. Ειδικότερα, στην περίπτωση των οικοδομικών αδειών της κατηγορίας 1 και 2 θεσμοθετείται ελαφρά διαδικασία υποχρεωτικής προέγκρισης. Ετσι, κατά τη διαδικασία αυτή, ελέγχονται τα βασικά στοιχεία της άδειας και στη συνέχεια αυτή εκδίδεται (με ευθύνη του μηχανικού) με πάτημα ενός κουμπιού.

Στους ιδιοκτήτες παρέχονται επίσης κίνητρα για «απόσυρση» κτιρίων προκειμένου να ανανεωθεί το κτιριακό δυναμικό και το κράτος αποκτά τη δυνατότητα απαλλοτρίωσης ορόφων, ενώ για την απαλλοτρίωση θα προβλέπεται αποζημίωση και θα γίνεται σε εξαιρετικές περιπτώσεις. Παράλληλα, παρέχονται κίνητρα για την ενίσχυση της προσβασιμότητας των κτιρίων για ανθρώπους με κινητικά προβλήματα. Στο πλαίσιο αυτό, προβλέπεται, μεταξύ άλλων, η δυνατότητα εγκατάστασης κατασκευών, όπως ειδικές ράμπες εκτός της ρυμοτομικής γραμμής, αλλά και η προσθήκη ανελκυστήρων στα κτίρια, όπου δεν υπήρχε σχετική πρόβλεψη.

Αυθαίρετα – Κτηματολόγιο

Οπως έγινε γνωστό, εντάσσονται στην κατηγορία 4 και εξαιρούνται οριστικά της κατεδάφισης, μεταξύ άλλων: αυθαίρετες κατασκευές σε ακίνητα που διαθέτουν οικοδομική άδεια, ανεξαρτήτως του ποσοστού υπέρβασης της κάλυψης ή της δόμησης, όταν αυτές δεν ξεπερνούν τα 50 τετραγωνικά σε συνολική δόμηση, κατασκευές που έγιναν βάσει οικοδομικής άδειας – όταν σημειώθηκαν επί ακινήτου που κατόπιν κατατμήθηκε – και υπερβαίνουν την προβλεπόμενη δόμηση και κάλυψη, όπως αυτή υπολογίζεται επί του ακινήτου που διαμορφώθηκε μετά την κατάτμηση.

Επιπλέον, αναστέλλονται οι κυρώσεις για αυθαίρετες κατασκευές και αλλαγές χρήσης της κατηγορίας 5 για ακίνητα που βρίσκονται σε περιοχές οι οποίες κηρύχθηκαν εντός του 2020 σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης, για ακίνητα που αποκτώνται μέσω αναγκαστικού πλειστηριασμού, κληρονομιάς και εκμισθώνονται με leasing.

Σε ό,τι αφορά το Κτηματολόγιο, τα πρόστιμα θα αρχίσουν να εφαρμόζονται έπειτα από έξι μήνες, ενώ δίνεται παράταση για ένα έτος στις οριστικές εγγραφές του Κτηματολογίου.