Tο συνολικό ποσό των 367,3 εκατ. ευρώ προσδοκά να εισπράξει η κυβέρνηση από τη χορήγηση των νέων αδειών κινητής τηλεφωνίας πέμπτης γενιάς (5G), μέσω  διαγωνισμού που θα ολοκληρωθεί το αργότερο έως τις 20 Δεκεμβρίου.

Ο διαγωνισμός  ανοίγει «παράθυρο» για την είσοδο και τέταρτου παίκτη στην ελληνική αγορά κινητής τηλεφωνίας, ενώ προβλέπει και την αποπληρωμή του τιμήματος των αδειών με δόσεις σε βάθος 15ετίας.

Σύμφωνα με το σχέδιο του τεύχους προκήρυξης του διαγωνισμού, που έθεσε χθες σε διαβούλευση έως τις 4 Αυγούστου η Εθνική Επιτροπή Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων (ΕΕΤΤ), κρίσιμη ημερομηνία θεωρείται η 1η Οκτωβρίου, όπου έχει προγραμματιστεί η κατάθεση των αιτήσεων συμμετοχής.  Εκεί θα φανεί  εάν τελικά θα υπάρξει ενδιαφέρον και από κάποιον τέταρτο παίκτη, πέραν των Cosmote, Vodafone και Wind, που θεωρείται δεδομένη η συμμετοχή τους. Η ανακοίνωση του οριστικού καταλόγου προεπιλογής και η αποστολή των δελτίων συμμετοχής θα γίνει στις 13 Οκτωβρίου, ενώ  παράλληλα θα γνωστοποιηθεί επίσημα στους συμμετέχοντες και η οριστική ημερομηνία εκκίνησης της δημοπρασίας.

Όπως επισημαίνει η ΕΕΤΤ, οι υπηρεσίες που θα παρέχονται μέσω των δικτύων 5G, θα συμβάλουν στον εκσυγχρονισμό των επιχειρήσεων, αναβαθμίζοντας την ανταγωνιστικότητά τους στις νέες αυτές αγορές και καθιστώντας ευκολότερη τη διαχείριση των δεδομένων τους.

Παράλληλα, θα αλλάξουν την καθημερινότητα των καταναλωτών, παρέχοντας απεριόριστες δυνατότητες επιλογών ανάμεσα σε εξαιρετικά καινοτόμες υπηρεσίες. Συγκεκριμένα, το πρότυπο 5G θα παρέχει συνδεσιμότητα σχεδόν παντού, γρήγορη μετάδοση δεδομένων και επεξεργασία πληροφοριών σε πραγματικό χρόνο, πολύ μεγάλη χωρητικότητα και εξαιρετικά αξιόπιστες συνδέσεις. Συνεπώς, θα ανταποκρίνεται επιτυχώς σε πλήθος διαφορετικών συσκευών, με συγκεκριμένες απαιτήσεις συνδεσιμότητας, όπως πολυμεσικές εφαρμογές, Διαδίκτυο των Πραγμάτων (Internet of Things-IoT), βιομηχανικές εφαρμογές, υπηρεσίες εφοδιαστικής αλυσίδας, δίκτυα δεδομένων.

Δεδομένου ότι στη χώρα μας δεν έχει ακόμη συνταχθεί ο εθνικός χάρτης μετάβασης στην κινητή 5ης γενιάς (national 5G plan), οι συχνότητες θα αποδοθούν όλες μαζί. Mάλιστα, όπως προκύπτει από το τεύχος διαβούλευσης που έδωσε χθες η ΕΕΤΤ, η συγκεκριμένη διαδικασία εκτός των συχνοτήτων 5G (700 ΜΗz, 3.400 MHz και 26 GHz), συμπεριλαμβάνει και τα δικαιώματα στη ζώνη συχνοτήτων των 2.000 ΜHz. Πρόκειται για δικαιώματα που λήγουν τον Αύγουστο του 2021 και τα οποία είχαν εκχωρηθεί πριν από 20 χρόνια για την ανάπτυξη της κινητής τηλεφωνίας 3ης γενιάς, η οποία έγινε γνωστή από το ακρωνύμιο UMTS. Για το σύνολο αυτών των συχνοτήτων, το ελάχιστο ποσό που θα εισπράξει το ελληνικό Δημόσιο διαμορφώνεται στα  367,3 εκατ. ευρώ.

Οι τιμές εκκίνησης για τις συχνότητες, συμβαδίζουν με την πρόθεση του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης, ο διαγωνισμός να μην έχει μόνο εισπρακτικό χαρακτήρα αλλά να αφήσει «χώρο” στις εταιρείες να προχωρήσουν με γρήγορους ρυθμούς στις επενδύσεις για την ανάπτυξη του δικτύου 5G.

Έως 15  δόσεις

Για το λόγο αυτό προβλέπεται η αποπληρωμή του τιμήματος των αδειών να γίνει σε βάθος  15 ετών. Συγκεκριμένα, όπως προκύπτει από το τεύχος προκήρυξης που έθεσε χθες σε δημόσια διαβούλευση η ΕΕΤΤ, οι εταιρείες που θα επικρατήσουν στη δημοπρασία για την απόκτηση του φάσματος έχουν τη δυνατότητα να πληρώσουν το τίμημα είτε εφάπαξ είτε σε 10 δόσεις σε βάθος 15ετίας. Στη δεύτερη περίπτωση, καταβάλλουν αρχικά το 30% του τιμήματος ενώ η πρώτη από τις υπόλοιπες εννέα δόσεις πληρώνεται έπειτα από τρία χρόνια και αφορά μόλις το 6% του τιμήματος που προσέφεραν.

Έτσι εκτιμάται ότι οι υφιστάμενοι παίκτες  στην αγορά τηλεπικοινωνιών θα διατηρήσουν ρευστότητα για να προχωρήσουν πιο γρήγορα τις επενδύσεις στην ανάπτυξη των δικτύων 5G.

Ειδικότερα, ο διαγωνισμός θα οδηγήσει στη χορήγηση:

** Έως πέντε δικαιωμάτων χρήσης φάσματος στη φασματική περιοχή 3.600 MHz.

** Έως δώδεκα δικαιωμάτων χρήσης φάσματος εύρους 2×5 MHz στη φασματική περιοχή 2 GHz.

** Έως έξι δικαιωμάτων χρήσης φάσματος εύρους 2×5 MHz στη φασματική περιοχή 700 MHz.

** Έως πέντε δικαιωμάτων χρήσης φάσματος εύρους 200 MHz στη φασματική περιοχή 26 GHz.

Η αρχική τιμή εκκίνησης για κάθε δικαίωμα ποικίλλει και ξεκινάει από τις 640.000 ευρώ για τμήματα ραδιοσυχνοτήτων στη φασματική περιοχή 3.600 MHz, ενώ φτάνει τα 25,03 εκατ. ευρώ για τμήματα ραδιοσυχνοτήτων στις φασματικές περιοχές 2 GHz και 700 MHz.

Η διαδικασία χορήγησης των αδειών πραγματοποιείται σε δύο στάδια.  Στο πρώτο στάδιο, οι συμμετέχοντες με τις αιτήσεις συμμετοχής δηλώνουν τον αριθμό των τμημάτων ραδιοσυχνοτήτων που επιθυμούν να τους χορηγηθούν στις φασματικές περιοχές 700 MHz, 2 GHz και 26 GHz. Με την αίτηση συμμετοχής στη διαδικασία κάθε συμμετέχων δηλώνει το ποσό το οποίο προσφέρει ανά φασματική περιοχή για τις φασματικές περιοχές 700 MHz, 3.600 MHz, 2 GHz και 26 GHz, προκειμένου να επιλέξει πρώτος τη θέση που θα τοποθετήσει τα τμήματα ραδιοσυχνοτήτων που δεσμεύονται γι’ αυτόν.

Στο δεύτερο στάδιο, διενεργείται δημοπρασία πολλαπλών γύρων με αυξανόμενο τίμημα, όπου ο κάθε υπερθεματιστής καταβάλλει την προσφορά που υπέβαλε με δυνατότητα ταυτόχρονης προσφοράς σε τμήματα ραδιοσυχνοτήτων που ανήκουν σε διαφορετικές φασματικές περιοχές. Η διαδικασία αφορά σε όσα τμήματα ραδιοσυχνοτήτων δεν έχουν δεσμευτεί στο πρώτο στάδιο. Η διαδικασία πολλαπλών γύρων διεξάγεται ταυτόχρονα για όλες τις φασματικές περιοχές.

Οι υποχρεώσεις των εταιρειών

Όπως αναφέρεται στο τεύχος της προκήρυξης, οι εταιρείες που θα πάρουν φάσμα για τα δίκτυα 5ης  γενιάς αναλαμβάνουν την υποχρέωση παροχής υπηρεσιών φωνής και δεδομένων, χρησιμοποιώντας το σύνολο των ζωνών ραδιοσυχνοτήτων επί των οποίων κατέχει δικαίωμα, εντός τριών ετών από την έναρξη ισχύος του δικαιώματος για την κάλυψη τουλάχιστον του 99% του πληθυσμού σε όλη την επικράτεια και του 95% του πληθυσμού κάθε περιφερειακής ενότητας της χώρας, την κάλυψη του 95% της συνολικής χερσαίας έκτασης της χώρας, την κάλυψη του 95% του θαλάσσιου χώρου, την κάλυψη του 95% των αυτοκινητόδρομων, του 90% των ευρωπαϊκών οδών, των εθνικών οδών και του 95% του σιδηροδρομικού δικτύου: Αθήνα – Πάτρα και Αθήνα – Θεσσαλονίκη.

Επιπλέον αναλαμβάνουν την υποχρέωση παροχής ευρυζωνικών υπηρεσιών, χρησιμοποιώντας το σύνολο των ζωνών ραδιοσυχνοτήτων επί των οποίων κατέχουν δικαίωμα, με ονομαστικό ρυθμό μετάδοσης τουλάχιστον 100 Mbps στην καθοδική ζεύξη (download) ως εξής:

** Σε πρώτο στάδιο και εντός τριών ετών από την έναρξη ισχύος του δικαιώματος για την κάλυψη των γεωγραφικών περιοχών όπου κατοικεί τουλάχιστον το 60% του πληθυσμού της χώρας, για την κάλυψη του 60% των εθνικών οδών, των αυτοκινητόδρομων και του σιδηροδρομικού δικτύου: Αθήνα – Πάτρα και Αθήνα – Θεσσαλονίκη, για την κάλυψη, με μέγιστη καθυστέρηση (one-way latency), μεταξύ τερματικού και αντίστοιχου σταθμού βάσης, δέκα χιλιοστών του δευτερολέπτου (10 ms), του 95% των παρακάτω αυτοκινητόδρομων: Αυτοκινητόδρομος Αθήνα – Θεσ/νίκη – Εύζωνοι, Αυτοκινητόδρομος Κεντρικής Πελοποννήσου (Μορέας), Ολυμπία Οδός, Ιόνια Οδός Εγνατία Οδός, Αξονας Κεντρικής Ελλάδος, Αττική Οδός, Βόρειος Οδικός Άξονας Κρήτης.

** Σε δεύτερο στάδιο και εντός έξι ετών από την έναρξη ισχύος του Δικαιώματος για την κάλυψη των γεωγραφικών περιοχών όπου κατοικεί τουλάχιστον το 90% του πληθυσμού της χώρας, για την κάλυψη του 90% των εθνικών οδών, των αυτοκινητόδρομων και του σιδηροδρομικού δικτύου: Αθήνα – Πάτρα και Αθήνα – Θεσσαλονίκη.

Στην περίπτωση που ο κάτοχος του Δικαιώματος είναι νεοεισερχόμενος πάροχος, αναλαμβάνει την υποχρέωση παροχής υπηρεσιών φωνής και δεδομένων για την κάλυψη των γεωγραφικών περιοχών όπου κατοικεί τουλάχιστον το 80% του πληθυσμού της χώρας, εντός πέντε ετών από την έναρξη ισχύος του δικαιώματος.

Στο τεύχος προκήρυξης περιλαμβάνονται και συγκεκριμένα ποιοτικά χαρακτηριστικά του δικτύου 5G, προβλέψεις ώστε να επιτρέπεται η είσοδος «εικονικών παρόχων» (MVNO) καθώς και εταιρειών που δραστηριοποιούνται στην παροχή υπηρεσιών σε κάθετες αγορές (π.χ. υπηρεσίες υγείας, κ.α.).

Για την κοινή χρήση υποδομών μεταξύ τηλεπικοινωνιακών παρόχων, προβλέπεται πως οι εταιρείες έχουν το δικαίωμα να συνάπτουν σχετικές εμπορικές συμφωνίες ως εξής:

α) Χρήση παθητικής υποδομής, με υποχρέωση απλής γνωστοποίησης στην ΕΕΤΤ,

β) Χρήση ενεργούς υποδομής, συμπεριλαμβανομένου του ενεργού εξοπλισμού ραδιοδικτύου σε αγροτικές περιοχές με υποχρέωση κοινοποίησης της σχετικής σύμβασης εντός είκοσι ημερών από την υπογραφή της στην ΕΕΤΤ η οποία δύναται να παρέμβει στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων της. Για αστικές και ημιαστικές περιοχές η κοινή χρήση ενεργού υποδομής, συμπεριλαμβανομένου του ενεργού εξοπλισμού ραδιοδικτύου, υπόκειται σε προηγούμενη έγκριση της ΕΕΤΤ, κατόπιν υποβολής σχετικού αιτήματος.

Επίσης, η ΕΕΤΤ, εάν διαπιστώσει ότι «σε κάποια περιοχή η καθοδηγούμενη από την αγορά ανάπτυξη υποδομών, υπόκειται σε ανυπέρβλητα οικονομικά ή υλικά εμπόδια και επομένως η πρόσβαση των τελικών χρηστών είναι ιδιαιτέρως ελλιπής ή απούσα, δύναται να επιβάλλει στον Κάτοχο του Δικαιώματος Χρήσης Ραδιοσυχνοτήτων υποχρεώσεις σχετικά με την κοινή χρήση παθητικών υποδομών. Επίσης, μπορεί να επιβάλει υποχρεώσεις για τη σύναψη συμφωνιών τοπικής πρόσβασης σε περιαγωγή ή υποχρεώσεις κοινής χρήσης ενεργών υποδομών, εφόσον κρίνει ότι αυτές είναι άμεσα αναγκαίες για την τοπική παροχή υπηρεσιών και υπό την προϋπόθεση ότι κανένα βιώσιμο και παρεμφερές εναλλακτικό μέσο πρόσβασης για τους τελικούς χρήστες δεν καθίσταται διαθέσιμο σε καμία επιχείρηση βάσει δίκαιων και εύλογων όρων και προϋποθέσεων.

Ακόμα, οι εταιρείες έχουν την υποχρέωση να συνάπτουν συμφωνίες για κοινή χρήση υποδομών κατόπιν αιτήματος άλλου Κατόχου Δικαιωμάτων Χρήσης Ραδιοσυχνοτήτων σε περιοχές ιδιαίτερου ενδιαφέροντος (όπως μνημεία και εθνικά πάρκα), με απώτερο σκοπό την προστασία του δημόσιου συμφέροντος.