Ολοένα και πιο πιθανό γίνεται κάθε ώρα που περνάει το ενδεχόμενο το ουκρανικό αεροσκάφος που συνετρίβη στο Ιράν και στοίχισε τη ζωή σε 176 ανθρώπους να χτυπήθηκε από ιρανικό πύραυλο. Άλλωστε από την πρώτη στιγμή του δυστυχήματος, πολλοί ήταν αυτοί που σκέφτηκαν ότι το περιστατικό σχετίζεται με τη δολοφονία Σουλεϊμανί, μιας και οι συγκυρίες παραήταν πολλές. Μένει να φανεί αν κάτι τέτοιο αληθεύει.

Η είδηση έπεσε σαν κεραυνός εν αιθρία την Πέμπτη, όταν το Newsweek, επικαλούμενο τρεις αξιωματούχους αποκάλυψε πως, πιθανότατα κατά λάθος το αεροσκάφος χτυπήθηκε από το ίδιο το Ιράν.

Λίγη ώρα αργότερα στο εν λόγω περιστατικό αναφέρθηκε και ο αμερικανός πρόεδρος, Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος «έδειξε» με τη σειρά του το Ιράν. Ακολούθησαν και άλλοι αμερικανοί αξιωματούχοι, όπως ο Μάικ Πομπέο.

Παρά τις επανειλημμένες αρνήσεις του Ιράν, το οποίο βρήκε στήριξη στη Ρωσία, πολλές είναι οι χώρες που έχουν αρχίσει να συντάσσονται με αυτή την ιδέα. Για παράδειγμα, Βρετανία, Καναδάς, Ολλανδία καθώς και η Ουκρανία, βάση της αεροπορικής εταιρίας που είχε στην κατοχή της το αεροσκάφος, στηρίζουν αυτή τη θεωρία. Ακόμα και το ΝΑΤΟ, δια στόματος του Γενικού Γραμματέα του, Γενς Στόλτενμπεργκ ξεκαθάρισε ότι δεν υπάρχει λόγος να μην πιστέψει πως ευθύνεται το Ιράν συνέτριψε το ουκρανικό αεροσκάφος.

Από την άλλη μεριά, η Τεχεράνη αρνείται τις κατηγορίες και δηλώνει με βεβαιότητα ότι η πτώση του αεροσκάφους προήλθε από μηχανική βλάβη.

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει και η στάση της Ρωσία, η οποία μέσω του υφυπουργού Εξωτερικών της, Σεργκέι Ριαμπκόφ δήλωσε σήμερα ότι σ’ αυτή την φάση δεν συντρέχουν λόγοι ώστε να θεωρηθεί το Ιράν υπεύθυνο για την συντριβή του ουκρανικού Boeing.

Προέτρεψε μάλιστα τους αξιωματούχους ξένων χωρών να μην προβαίνουν σε δημόσιες δηλώσεις προτού υπάρξουν περισσότερες λεπτομέρειες για τη συντριβή του αεροσκάφους.

Όλα αυτά, τη στιγμή που η δημοσιοποίηση διαφόρων βίντεο, όπως το ντοκουμέντο των New York Times, ανεβάζουν περισσότερο τη θερμοκρασία στο ήδη τεταμένο κλίμα στην περιοχή.

Παρ’όλα αυτά το Ιράν, αναμένεται να ρίξει φως στα αίτια της τραγωδίας, αφού σύμφωνα με το ημιεπίσημο πρακτορείο ειδήσεων Fars, επικαλούμενο μια πηγή με γνώση της υπόθεσης, η Τεχεράνη ετοιμάζει ανακοινώσεις σχετικά με τα αίτια της συντριβής.

Την ίδια στιγμή ακόμα ένα συγκλονιστικό βίντεο κάνει το γύρο του διαδικτύου και δείχνει τη συντριβή.

Στο εν λόγω βίντεο διακρίνεται μια πολύ δυνατή λάμψη, ακούγεται, ενώ ακούγεται η έκρηξη από την πρόσκρουση του αεροσκάφους στο έδαφος και το σημείο γεμίζει με τα φλεγόμενα συντρίμμια του Boeing.

Κατάρριψη από το Ιράν «δείχνει» και ο Guardian

Ακόμα προς την κατεύθυνση της κατάρριψης δίνει στη δημοσιότητα ο βρετανικός Guardian, ο οποίος ισχυρίζεται πως ορισμένα μέσα μαζικής ενημέρωσης αναφέρουν ότι το Ιράν είχε ενεργοποιήσει το σύστημα αντιπυραυλικής άμυνας για να προστατεύσει την επικράτειά του, αφού πρώτα εκτόξευσε τους 22 πυραύλους κατά των αμερικανικών βάσεων στο Ιράκ, ως αντίποινα στη δολοφονία του Ιρανού στρατηγού Κασέμ Σουλεϊμανί από τις ΗΠΑ την προηγούμενη εβδομάδα στο Ιράκ.

Παράλληλα, δίνει στη δημοσιότητα και ένα βίντεο, που φέρεται να απεικονίζει τη στιγμή που ο πύραυλος χτυπά το αεροσκάφος.

Το Boeing δεν επλήγη από πύραυλο διαβεβαιώνει η Τεχεράνη

Το Ιράν πάντως, δηλώνει σίγουρο πως το ουκρανικό Boeing «δεν επλήγη από πύραυλο».

«Ένα πράγμα είναι βέβαιο: αυτό το αεροπλάνο δεν επλήγη από πύραυλο», δήλωσε ο πρόεδρος της υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας του Ιράν, ο Αλί Αμπεντζαντέχ, στη διάρκεια συνέντευξης Τύπου από την Τεχεράνη.

«Οι πληροφορίες (που περιέχονται) στα μαύρα κουτιά (του αεροσκάφους) είναι κρίσιμης σημασίας» για την έρευνα και «οποιαδήποτε δήλωση γίνεται προτού εξαχθούν τα δεδομένα αυτά δεν αποτελεί επίσημη άποψη», πρόσθεσε.

«Έχουμε δει κάποια βίντεο», σχολίασε ο Αμπεντζαντέχ. «Επιβεβαιώνουμε ότι το αεροπλάνο καιγόταν επί 60 ή 70 λεπτά» όμως το να πει κανείς «ότι επλήγη από κάτι δεν είναι σωστό από επιστημονική άποψη» πρόσθεσε

Η Ρωσία «καλύπτει» το Ιράν για τη συντριβή του Boeing

«Πρέπει να δοθεί η δυνατότητα στους εμπειρογνώμονες να αναλύσουν την κατάσταση και να καταλήξουν σε ορισμένα συμπεράσματα. Είναι τουλάχιστον αναξιοπρεπές να ξεκινήσουν κάποια παιγνίδια. Είμαι πεπεισμένος ότι σ’ αυτή την φάση δεν υπάρχουν οποιοιδήποτε λόγοι για να γίνονται τέτοιες ηχηρές δηλώσεις» τόνισε η Μόσχα η όποια έσπευσε να πάρει παρέχει κάλυψη στο Ιράν.

Ο Ρώσος υφυπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Ριαμπκόφ δήλωσε ότι σ’ αυτή την φάση δεν συντρέχουν λόγοι ώστε να θεωρηθεί το Ιράν υπεύθυνο για την συντριβή του ουκρανικού Boeing κοντά στην Τεχεράνη.

Προέτρεψε μάλιστα τους αξιωματούχους ξένων χωρών να μην προβαίνουν σε δημόσιες δηλώσεις προτού υπάρξουν περισσότερες λεπτομέρειες για τη συντριβή του αεροσκάφους.

Το Ιράν έδωσε στους Ουκρανούς πρόσβαση στα μαύρα κουτιά

Οι Ουκρανοί εμπειρογνώμονες που βρίσκονται στο Ιράν για να ερευνήσουν τη συντριβή του αεροσκάφους της Ukraine International Airlines απέκτησαν πρόσβαση στα μαύρα κουτιά, ανακοίνωσε ο επικεφαλής της ουκρανικής διπλωματίας.

«Η ομάδα μας τώρα απέκτησε πρόσβαση στα μαύρα κουτιά», είπε ο υπουργός Εξωτερικών Βαντίμ Πριστάικο, σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε. «Αναλύονται όλες οι πληροφορίες», διευκρίνισε.

Το Κίεβο έχει στείλει 50 ειδικούς στο Ιράν προκειμένου να συμμετάσχουν στην έρευνα για τη συντριβή του Boeing 737 της UIA από την οποία σκοτώθηκαν 176 άνθρωποι, στην πλειονότητά τους Ιρανοί και Καναδοί. Μεταξύ των θυμάτων ήταν και έντεκα Ουκρανοί, δύο επιβάτες και τα εννέα μέλη του πληρώματος.

«Σχεδιάστηκε από κλόουν»

Η διοίκηση της Boeing έδωσε στη δημοσιότητα την  Πέμπτη εκατοντάδες εσωτερικά μηνύματα στελεχών της που περιέχουν εξαιρετικά ωμά σχόλια για τη διαδικασία ανάπτυξης και πιστοποίησης του 737 MAX και τον ρόλο των εποπτικών φορέων σε αυτή.

Ένα από τα πιο εντυπωσιακά από αυτά τα σχόλια περιέχει την κρίση πως το αεροσκάφος «σχεδιάστηκε από κλόουν» που «με τη σειρά τους επιβλέπονται από μαϊμούδες» — όπου «κλόουν» οι αρχιτέκτονες αυτού του τύπου αεροσκάφους μεσαίων αποστάσεων και όπου «μαϊμούδες» η ομοσπονδιακή υπηρεσία πολιτικής αεροπορίας (Federal Aviation Administration, FAA).

Απόπειρες να αποφευχθεί ο αυστηρότερος έλεγχος

Τα μηνύματα αποκαλύπτουν επίσης απόπειρες να αποφευχθεί ο αυστηρότερος έλεγχος του 737 MAX, ενώ οι συντάκτες τους χλευάζουν ανελέητα το αεροπλάνο, την εταιρεία, την FAA και ξένους εποπτικούς φορείς.

Σε ένα από τα μηνύματα, το οποίο στάλθηκε την 8η Φεβρουαρίου 2018, ενώ αεροσκάφη του τύπου βρίσκονταν πλέον στον αέρα, οκτώ μήνες πριν γίνει το πρώτο από τα δύο πολύνεκρα δυστυχήματα που εντέλει οδήγησαν στην καθήλωση όλου του στόλου στο έδαφος, ένας εργαζόμενος της Μπόινγκ ρωτάει έναν δεύτερο: «Θα επιβίβαζες την οικογένειά σου σ’ ένα MAX (…); Διότι εγώ δεν θα το έκανα».

Για να λάβει τη μονολεκτική απάντηση: «Όχι».

Επιθετικές περικοπές κόστους

Κάποια από τα μηνύματα αποκαλύπτουν ιδίως τις προσπάθειες και τις πιέσεις που άσκησε η Μπόινγκ για να αποφύγει κάθε ενδεχόμενο να απαιτηθεί επανεκπαίδευση των πιλότων σε προσομοιωτές πτήσεων και η πιστοποίησή τους εκ νέου — πρόκειται για πανάκριβη και χρονοβόρα διαδικασία — ως προϋπόθεση για την απόκτηση του 737 MAX.

Η κατασκευάστρια άλλαξε τροπάρι μόλις αυτή την εβδομάδα, ανακοινώνοντας πως προτείνει οι πιλότοι να εκπαιδευθούν σε προσομοιωτές και να πιστοποιηθούν εκ νέου πριν ξαναρχίσουν οι πτήσεις των 737 MAX.

Πρόκειται για στροφή 180° σε σχέση με τη στάση που τηρούσε μέχρι τώρα, ότι δηλαδή αρκούσε μια εκπαίδευση σε υπολογιστή, διότι ο νέος τύπος ήταν παρόμοιος με το 737 NG.

Η δημοσιοποίηση των μηνυμάτων αυτών, τα οποία ιδωμένα συνολικά αποκαλύπτουν ότι στην εταιρεία ήταν κυρίαρχη η κουλτούρα των επιθετικών περικοπών κόστους και ότι η περιφρόνηση προς την FAA ήταν γενικευμένη, αναμένεται να βαθύνει ακόμη περισσότερο την κρίση στην Μπόινγκ, που δυσκολεύεται να πείσει τους εποπτικούς φορείς να επιτρέψουν να ξαναρχίσουν οι πτήσεις του αεροπλάνου πάνω στο οποίο έχει βασίσει το μέλλον της και να ανακτήσει την εμπιστοσύνη του επιβατικού κοινού.

Όλα τα 737 MAX παραμένουν καθηλωμένα στο έδαφος από τον Μάρτιο, όταν έγινε το δυστύχημα στο οποίο ενεπλάκη ένα αεροσκάφος της Ethiopian Airlines, πέντε μήνες μετά από εκείνο — υπό πανομοιότυπες συνθήκες — της Lion Air. Τα δύο δυστυχήματα στοίχισαν τη ζωή σε συνολικά 346 ανθρώπους.

Καθησυχαστική εμφανίζεται η διοίκηση της Boeing

Η FAA πάντως ανέφερε ότι τα μηνύματα που δόθηκαν στη δημοσιότητα δεν εγείρουν νέες ανησυχίες για την ασφάλεια του αεροπλάνου, αν και «ο τόνος και η γλώσσα που περιέχεται σ’ αυτά απογοητεύουν».

Η διεύθυνση της Μπόινγκ υπερθεμάτισε: τα μηνύματα αυτά «δεν αντανακλούν την εταιρεία που είμαστε και χρειάζεται να είμαστε και είναι εντελώς απαράδεκτα», ανέφερε.

Τα μηνύματα, που δημοσιοποιήθηκαν για λόγους «διαφάνειας», ίσως προκαλέσουν νέα ξεσπάσματα οργής από πλευράς μελών του αμερικανικού Κογκρέσου.

Θα αυξήσουν εξάλλου την πίεση στον νέο διευθύνοντα σύμβουλο της Μπόινγκ Ντέιβιντ Καλχούν, που καλείται να αναμορφώσει εκ βάθρων τη νοοτροπία των εργαζομένων στην εταιρεία-κολοσσό της αεροναυπηγικής αφού αναλάβει τα ηνία της τη Δευτέρα.

«Εγείρονται πολλά ερωτήματα»

Ο πρόεδρος της Επιτροπής Μεταφορών της Βουλής των Αντιπροσώπων Πίτερ ΝτεΦάζιο, που ερεύνησε την υπόθεση των 737 MAX, έκρινε ότι τα μηνύματα αυτά δημιουργούν μια «βαθιά ενοχλητική εικόνα» για το πού ήταν διατεθειμένα να φθάσουν τα στελέχη της Μπόινγκ προκειμένου να «αποφεύγουν τον αυστηρότερο έλεγχο από τους εποπτικούς φορείς, τα πληρώματα και το επιβατικό κοινό, ακόμη και την ώρα που οι ίδιοι οι εργαζόμενοί της ηχούσαν συναγερμό εντός εταιρείας».

Ο γερουσιαστής Ρότζερ Ουίκερ, πρόεδρος της Επιτροπής Εμπορίου που προΐσταται της έρευνας για τα 737 MAX σε αυτό το σώμα του Κογκρέσου, επισήμανε από τη δική του πλευρά πως τα μηνύματα «εγείρουν πολλά ερωτήματα για την αποτελεσματικότητα της εποπτείας της FAA στη διαδικασία πιστοποίησης».

Στο μεταξύ συνεχίζει να είναι σε εξέλιξη ποινική έρευνα του υπουργείου Δικαιοσύνης των ΗΠΑ για ζητήματα που άπτονται του συγκεκριμένου τύπου αεροσκάφους.