«Εάν το επιτρέψουν οι δημοσιονομικές συνθήκες, θα εξετάσουμε σοβαρά να αγοράσουμε F-35, γιατί είναι τα πιο έτοιμα και σύγχρονα της αγοράς». Με αυτή τη φράση στο καθιερωμένο εορταστικό γεύμα με τους δημοσιογράφους ο Κυριάκος Μητσοτάκης έβαλε προχθές και επισήμως πλέον στο τραπέζι το θέμα της ενίσχυσης της Πολεμικής Αεροπορίας με τα αμερικανικά μαχητικά αεροσκάφη 5ης γενιάς F-35.

H νέα αναφορά του Πρωθυπουργού στα F-35, μέσα σε μόλις δύο 24ωρα (είχε προηγηθεί η συνέντευξή του στο «Βήμα της Κυριακής»), και στο ενδεχόμενο απόκτησής τους, παραμονές της επίσκεψής του στην Ουάσιγκτον, φανερώνει ότι το ζήτημα θα είναι από αυτά που θα συζητήσει με τον αμερικανό πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ. Η ενίσχυση της συνεργασίας Ελλάδας – ΗΠΑ στον τομέα της άμυνας – είναι πρόσφατη εξάλλου η συμφωνία επικαιροποίησης της αμυντικής συνεργασίας των δύο χωρών – θα βρεθεί ούτως ή άλλως στο τραπέζι του διαλόγου.

Στο Μαξίμου, όπως όλα δείχνουν, ανεξαρτήτως της θερμής σχέσης που έχει ο Ντόναλντ Τραμπ με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, θεωρούν ότι η Ελλάδα θα πρέπει να ξεκινήσει από τώρα τις συζητήσεις με τους Αμερικανούς σε ανώτατο επίπεδο για την περαιτέρω ενίσχυση των ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων. Οι ραγδαίες εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο, με την Τουρκία να ξεπερνάει κάθε όριο προκλητικότητας, είναι φανερό ότι επιβάλλουν αναθεώρηση και επικαιροποίηση των εξοπλιστικών προγραμμάτων.

Τα σενάρια

Η αγορά μαχητικών αεροσκαφών F-35 δεν είναι κάτι απλό – όπως πολλές φορές έχουν επισημάνει στα «ΝΕΑ» επιτελείς του ελληνικού «Πενταγώνου» – ούτε μπορεί να γίνει από τη μία στιγμή στην άλλη. To κόστος αγοράς και χρήσης τους είναι πάρα πολύ υψηλό με δεδομένες και τις οικονομικές δυσκολίες της χώρας μας. Ωστόσο πλέον η Αθήνα έχει αρχίσει να εξετάζει εναλλακτικές και σενάρια, ειδικά μετά την αποπομπή της Τουρκίας από το πρόγραμμα συμπαραγωγής των F-35.

Ενα σενάριο που ενδεχομένως μπορεί να συζητήσει στην Ουάσιγκτον ο Κυριάκος Μητσοτάκης είναι η πιθανότητα να μπει η Ελλάδα στο πρόγραμμα συμπαραγωγής. Σε δεύτερη φάση θα μπορούσε να εξεταστεί και η αγορά των υπερσύγχρονων stealth μαχητικών.

Ενα άλλο σενάριο που φέρεται να έχει εξεταστεί είναι ακόμα και άμεση αγορά μικρού αριθμού F-35, αλλά υπό προϋποθέσεις. Μία απ’ αυτές θα είναι να μπει η Ελλάδα στο πρόγραμμα συμπαραγωγής των F-35 με ταυτόχρονη μείωση του αριθμού αναβάθμισης των ελληνικών F-16 στη μορφή Viper. Ολα τα παραπάνω δεν αποκλείεται να αποσαφηνιστούν στο ταξίδι του Κυριάκου Μητσοτάκη στις ΗΠΑ, όπου εκτός της συνάντησης με τον Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο αναμένεται να έχει επαφές με τον αντιπρόεδρο των ΗΠΑ Μάικ Πενς και τον υπουργό Εξωτερικών Μάικ Πομπέο.

Τα εμπόδια

 «Αγκάθι» – εκτός του μεγάλου κόστους αγοράς, χρήσης και συντήρησης – των F-35 είναι και το θέμα των υποδομών της Πολεμικής Αεροπορίας. Αν δηλαδή αγοραστούν άμεσα, τότε η Πολεμική Αεροπορία θα πρέπει να κάνει τεράστια άλματα εκσυγχρονισμού στις υποδομές της για να υποδεχθεί και να συντηρεί τα μαχητικά 5ης γενιάς. Και δεν θα πρέπει να λησμονείται ότι μόλις τώρα ξεκινάει η αναβάθμιση των 84 αεροσκαφών F-16, στην έκδοση Viper, πρόγραμμα που θα αποτελέσει «γέφυρα» για να ενταχθούν μελλοντικά στην Πολεμική Αεροπορία και μαχητικά 5ης γενιάς.

Σημειώνεται πάντως ότι για το ελληνικό υπουργείο Αμυνας, τους επιτελείς του ΓΕΕΘΑ και του ΓΕΑ, το θέμα της απόκτησης των F-35 με τις stealth δυνατότητες (να είναι αόρατα από τα ραντάρ) δεν μπαίνει τώρα ξαφνικά στο τραπέζι της συζήτησης. Τον περασμένο Απρίλιο ο αρχηγός ΓΕΕΘΑ πτέραρχος Χρήστος Χριστοδούλου είχε διατυπώσει την άποψη ότι τα F-35 αποτελούν ίσως μονόδρομο για την Πολεμική Αεροπορία, καθώς δεν υπάρχει στην αγορά κάτι καλύτερο. Και είχε συμπληρώσει επίσης πως η ελληνική πλευρά έχει ζητήσει από τις ΗΠΑ και περιμένει μέσα στην επόμενη διετία σχετική μελέτη που θα περιέχει τα πάντα γύρω από τα F-35, όπως το κόστος.

Δεν θα πρέπει επίσης να θεωρείται τυχαίο ότι πέρυσι στη διεθνή αεροπορική άσκηση «Ηνίοχος» η Ελλάδα είχε προσκαλέσει για πρώτη φορά μαχητικά αεροσκάφη 5ης γενιάς, έξι F-35 της ιταλικής αεροπορίας.