Στην πιο κρίσιμη φάση της μπαίνουν οι ελληνοτουρκικές σχέσεις καθώς οι συνεχείς προκλήσεις της Αγκυρας, έστω και λεκτικές προς το παρόν, είναι το φόντο για τα όσα θα συμβούν τις επόμενες ημέρες στην κυπριακή ΑΟΖ.

Η Τουρκία έχει προγραμματίσει γεώτρηση για σήμερα. Όπως ανέφερε πρόσφατα η τουρκική εφημερίδα Hurriyet στο πρώτο αυτό ταξίδι ανοικτά της Αττάλειας του γεωτρύπανου -συνοδεία πολεμικών πλοίων κατά παγία τακτική της Άγκυρας- αναμένεται να λάβει μέρος και ο Υπουργός Ενέργειας της χώρας, Φατίχ Ντονμέζ.

Η γεώτρηση θα πραγματοποιηθεί ανοιχτά της Αττάλειας, δυτικά του Καστελόριζου και της Κύπρου στην ΑΟΖ της Τουρκίας με την αμερικανικών συμφερόντων εταιρεία Schlumberger που εδρεύει στο Τέξας να παρέχει τεχνική υποστήριξη.

Πρόκειται για μια φανερή προσπάθεια της Τουρκίας να στείλει μηνύματα ότι είναι παρούσα και θέλει μοιρασιά από τον πλούτο που υπάρχει στην περιοχή. Και μάλιστα αδιαφορώντας για τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κύπρου και παρά τις προειδοποιήσεις των Ευρωπαίων για σεβασμό των γειτόνων, κάτι που η Τουρκία δεν κάνει.

Κι ενώ συμβαίνουν όλα αυτά στην ανατολική Μεσόγειο, η Αγκυρα με προκλητικό τρόπο επιχειρεί να αποκρούσει τις ελληνικές προθέσεις για επέκταση της αιγιαλίτιδας ζώνης από τα 6 στα 12 ναυτικά μίλια. Η Τουρκία αμφισβητεί αυτή τη δυνατότητα ακόμη και στο Ιόνιο.

Είναι χαρακτηριστικό ότι η Αγκυρα δεν αποδέχεται τα 12 μίλια ούτε και στην Κρήτη, την οποία μπλοκάρει από έναν τέτοιο σχεδιασμό. Και βεβαίως προκαλεί σοβαρά ερωτήματα σχετικά με το πώς μπορεί η ελληνική κυβέρνηση να αντιμετωπίσει το θέμα αυτό, μετά και τις εμπρηστικές ανακοινώσεις και των δύο πλευρών. Το ελληνικό ΥΠΕΞ να λέει ότι είναι κυριαρχικό δικαίωμα η επέκταση των χωρικών υδάτων ενώ η Αγκυρα απαντούσε ότι δεν δέχεται συστάσεις.

Και το Καστελόριζο

Προχθές οι Τούρκοι προχώρησαν σε δέσμευση της περιοχής γύρω από την αιγιαλίτιδα ζώνη του Καστελόριζου με την έκδοση σχετικής NAVTEX. Πρόκειται βεβαίως για μία παράνομη ενέργεια. Σύμφωνα με την τουρκική NAVTEX το Πολεμικό Ναυτικό της γειτονικής χώρας στις 31 Οκτωβρίου, την ερχόμενη Τετάρτη δηλαδή, και από τις 11.00 μέχρι τις 15.00 θα πραγματοποιήσει ασκήσεις Έρευνας και Διάσωσης σε περιοχές εκτός των χωρικών υδάτων ξένων χωρών. Με την έκδοση της τελευταίας NAVTEX, η Τουρκία μεταφέρει το σκηνικό προκλήσεων και στο Αιγαίο και βάζει ξανά στο στόχαστρο το Καστελόριζο, αφού το νησί εξασφαλίζει απόλυτα την ελληνική ΑΟΖ. Είχαν προηγηθεί η έξοδος του Πορθητή, οι προκλητικές δηλώσεις του υπουργού Άμυνας της Τουρκίας, Χουλουσί Ακάρ, και του ανόητου συμβούλου του Ταγίπ Ερντογάν, του Γιγίτ Μπουλούτ. Η παρατεταμένη κατάσταση έντασης στην Κυπριακή ΑΟΖ, αναμένεται να συνεχιστεί τις επόμενες ημέρες, καθώς η Τουρκία κομπάζει ότι θα προχωρήσει σε γεώτρηση. Η Τουρκία δεσμεύει ολόκληρη την περιοχή γύρω από την αιγιαλίτιδα ζώνη του Καστελόριζου, και όπως ανακοίνωσε, θα πραγματοποιήσει ασκήσεις Έρευνας και Διάσωσης.

Και το Barbaros

Μην ξεχνάμε ότι εκτός από το γεωτρύπανο «Πορθητής» που βγαίνει με αφορμή την εθνική γιορτή της Τουρκίας, υπάρχει και το «Barbaros» που ετοιμάζεται να προχωρήσει σε έρευνες στην ευρύτερη περιοχή.

Η συγκέντρωση δυνάμεων στο χώρο των κυπριακών οικοπέδων (με ελληνικές και τουρκικές φρεγάτες) προκαλεί ανησυχία για το ενδεχόμενο να υπάρξει «θερμο» επεισόδιο.

Παράλληλα, η Τουρκική Εταιρεία Πετρελαίου (ΤΡΑΟ) προχώρησε στην αγορά και δεύτερου πλωτού γεωτρύπανου, το κόστος του οποίου ανέρχεται στα 262.5 εκατ. δολάρια, σύμφωνα με την τουρκική εφημερίδα Yeni Safak.

Πρόκειται για το «Deepsea Metro I» και, όπως αναφέρει το δημοσίευμα, λόγω των αυξημένων αναγκών της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο «ήρθε και αδελφάκι για το γεωτρύπανο Πορθητής» και πως «παρά στις πιθανές διεθνείς πιέσεις η Τουρκία θα στείλει και δεύτερο γεωτρύπανο στη ανατολική Μεσόγειο».

Σύμφωνα με την εφημερίδα, για κάποιο διάστημα δεν είχε ανακοινωθεί ο αγοραστής του «Deepsea Metro I» αλλά στη συνέχεια αποκαλύφθηκε ότι ο αγοραστής είναι η ΤΡΑΟ. Κατασκευάστηκε το 2011 από τη «Hyundai Heavy Endüstri» και έπειτα αγοράστηκε από την εταιρεία «Odjfell». Το σκάφος είχε παρουσιάσει στο Βιετνάμ προβλήματα και αποσύρθηκε μέχρι το 2017 για εργασίες συντήρησης.

Η Yeni Safak αναφέρει ότι το νέο γεωτρύπανο θα αποτελέσει ένα μεγάλο πλεονέκτημα για την Τουρκία για γεωτρήσεις τόσο στην ανατολική Μεσόγειο όσο και στο Αιγαίο και με το που θα καταπλεύσει στην Τουρκία θα κάνει γεωτρήσεις μαζί με τον Πορθητή σε περισσότερες περιοχές.