Την επιμονή των δανειστών σε ρήτρα μη αναστροφής των μνημονιακών μεταρρυθμίσεων αλλά και πρόσθετης επέκτασής τους ήρθε να εξηγήσει με αριθμούς η έκθεση του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης.

Οι δανειστές ζητούν οι μνημονιακές μεταρρυθμίσεις να μείνουν στη θέση τους, ριζωμένες για τις επόμενες δεκαετίες στην ελληνική οικονομία, καθώς μια τέτοια εξέλιξη είναι ικανή να οδηγήσει, κατά τις εκτιμήσεις του ΟΟΣΑ, σε αύξηση του ΑΕΠ κατά 3,5% έως το 2025 και κατά 25,4% έως το 2060. Οι πιθανότητες να πάρουν τα λεφτά τους πίσω αυξάνονται.

Αν η ελληνική κυβέρνηση, η σημερινή ή οι μελλοντικές, προχωρούσε σε παράλληλη εφαρμογή των συστάσεων του ΟΟΣΑ, τότε η ενίσχυση του ΑΕΠ λόγω μεταρρυθμίσεων θα μπορούσε να φτάσει το 5% έως το 2025 και το 46,1% έως το 2060. Με σημερινούς όρους ΑΕΠ, η πρόσθετη μεγέθυνση λόγω μεταρρυθμίσεων θα μπορούσε να αγγίζει τα 90 δισ. ευρώ.

ΟΙ ΠΡΟΒΛΕΨΕΙΣ. Η συνταγή του ΟΟΣΑ, γνωστή εδώ και χρόνια. Διεύρυνση της φορολογικής βάσης μέσω μείωσης του αφορολογήτου, αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης, ριζική μεταρρύθμιση του δημόσιου τομέα και του συστήματος απονομής δικαιοσύνης. Οι δύο τελευταίες μεταρρυθμίσεις μάλιστα αν εφαρμοστούν σε εκτεταμένο βαθμό, μπορεί να αποδώσουν πρόσθετο ΑΕΠ 25,6% έως το 2060. Το Ασφαλιστικό ακολουθεί στη λίστα των μεταρρυθμίσεων με τη μεγαλύτερη αποδοτικότητα. Κοστίζει σε όρους πολιτικούς και κοινωνικούς, αλλά μια αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης κατά τέσσερα χρόνια (έναντι των τριών ετών που εκτιμά ο ΟΟΣΑ ότι επέρχεται με τις ισχύουσες διατάξεις νόμου) οδηγεί σε αύξηση του ΑΕΠ κατά 10,4% σε βάθος τριάντα ετών ή κατά 1,1% άμεσα έως το 2025.

Στα φορολογικά, ο ΟΟΣΑ παραδοσιακά τα τελευταία χρόνια εισηγείται δραστική κατάργηση των φοροαπαλλαγών, διεύρυνση της φορολογικής βάσης και αύξηση της εισπραξιμότητας του ΦΠΑ. Αίσθηση προκαλεί η αναφορά της έκθεσης στο ενδεχόμενο μείωσης του αφορολογήτου σε έως και 5.700 ευρώ από το 2019, όπως πιέζει το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, μέτωπο στο οποίο οι τελικές αποφάσεις αναμένεται να ληφθούν τον Ιούνιο. Μόνο πάντως από την αύξηση της εισπραξιμότητας ΦΠΑ στο 90% και την κατάργηση φοροαπαλλαγών ο ΟΟΣΑ εκτιμά πως θα προκύψει πρόσθετο όφελος 1,9% του ΑΕΠ ή περίπου 4 δισ. ευρώ έως το 2030.

Η ΦΟΡΟΔΙΑΦΥΓΗ. Στο πεδίο της φορολογίας δεν περνά απαρατήρητη η έμμεση κίτρινη κάρτα όσον αφορά τα ελληνικά πεπραγμένα για την πάταξη της φοροδιαφυγής. Επικαλούμενος σχετικές μελέτες, ο Οργανισμός εκτιμά ότι, παρά τη λήψη μέτρων για την επέκταση της χρήσης πλαστικού χρήματος, η εκτεταμένη χρήση μετρητών συμβάλλει στην άνθηση της παραοικονομίας, το εύρος της οποίας υπολογίζεται ακόμα και στο 25% του ΑΕΠ ή σε περίπου 45 δισ. ευρώ. Επισημαίνει παράλληλα ότι το 40% του εισοδήματος των αυτοαπασχολουμένων είναι «μαύρα», προσθέτοντας πως εάν είχε αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά το φαινόμενο παραοικονομίας και φοροδιαφυγής, δεν θα χρειαζόταν να αυξηθούν τόσο πολύ οι φόροι.

Ιδέες υπάρχουν πολλές. Στη Φινλανδία, για παράδειγμα, οι αναλήψεις μετρητών μέσω ATM καταγράφονται. Κατά τη διαδικασία της ανάληψης, ο κάτοχος της κάρτας φωτογραφίζεται, όλες οι αναλήψεις καταγράφονται ανά κάρτα και ανά ΑΦΜ και τα στοιχεία αποστέλλονται στη φορολογική διοίκηση ώστε να αξιοποιηθούν κατά την εφαρμογή στοιχείων ανάλυσης κινδύνου που προσδιορίζουν τους μελλοντικά ελεγχομένους.

Οσον αφορά τις προβλέψεις, ο ΟΟΣΑ συμμερίζεται την εκτίμηση του ΔΝΤ ότι ο ρυθμός ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας δεν θα ξεπεράσει φέτος το 2%, προβλέπει ότι τα πρωτογενή πλεονάσματα θα ξεπεράσουν το 3,5% τόσο φέτος όσο και το 2019, ενώ η ανεργία του χρόνου, παρά την αποκλιμάκωση, θα διαμορφωθεί στο εφιαλτικό ποσοστό 19,4% του εργατικού δυναμικού.