Το επεισόδιο με το τουρκικό ελικόπτερο στη Ρω αποτελεί μια ακόμη απόδειξη ότι η κρίση στις ελληνοτουρκικές σχέσεις ήλθε για να μείνει. Ο τρόπος με τον οποίο λειτούργησε το τουρκικό ελικόπτερο αποτελεί τυπική δράση άσκησης ψυχολογικής πίεσης που επιχειρεί όμως να «κρατήσει τα προσχήματα» και να κινηθεί κάτω από το κατώφλι του στρατιωτικού επεισοδίου. Είναι πλέον ξεκάθαρο ότι η Τουρκία έχει επιλέξει να τοποθετήσει τις ελληνοτουρκικές σχέσεις σε μια γκρίζα ζώνη μεταξύ ειρήνης και πολέμου που μόνο εν μέρει εκφράζεται από τον όρο «υβριδικός πόλεμος».

Είναι μια πολυδιάστατη και πολυεπίπεδη προσπάθεια ανατροπής του status quo στο Αιγαίο και από ό,τι φαίνεται βρισκόμαστε στις πρώτες φάσεις της. Πολύ δύσκολα, όπως δείχνουν τα πράγματα, θα προκύψει κάποια ουσιαστική βελτίωση στις ελληνοτουρκικές σχέσεις που θα επέτρεπε την επιστροφή στο εύθραυστο και επισφαλές modus vivendi των προηγούμενων ετών. Κάθε μέρα η Αγκυρα επιβεβαιώνει ότι έχει επενδύσει στρατηγικά στην ένταση με την Ελλάδα και θα πρέπει να συνηθίσουμε στην ιδέα ότι η κατάσταση αυτή θα διαιωνιστεί χρονικά και θα εντείνεται ολοένα και περισσότερο.

Φυσικά, αντιλήψεις και απόψεις του τύπου «αυτά γίνονται για εσωτερική κατανάλωση» και «η Τουρκία εξάγει την κρίση της» είναι πλέον ολοκληρωτικά εκτός πραγματικότητας. Η Αγκυρα επιδιώκει να εξελιχθεί στην κυρίαρχη δύναμη της Ανατολικής Μεσογείου έτσι ώστε να λειτουργήσει ως μια αυτόνομη ευρασιατική δύναμη στο διαμορφούμενο πολυπολικό διεθνές σύστημα και αυτό προϋποθέτει επιθετικά αναθεωρητικές δράσεις στο Αιγαίο. Δεν έχουμε λοιπόν να αντιμετωπίσουμε κάποιες «εξάρσεις» του «Σουλτάνου» Ερντογάν, όπως επιμένουν να πιστεύουν πολλοί εν Ελλάδι, αλλά μια μακρόπνοη τουρκική στρατηγική που προκύπτει ως αποτέλεσμα της γεωπολιτικής μετάλλαξης της Τουρκίας μέσα σε ένα νέο διεθνές σύστημα.

Ο Κωνσταντίνος Γρίβας είναι αναπληρωτής καθηγητής Γεωπολιτικής στη Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων. Διδάσκει επίσης Γεωγραφία της Ασφάλειας στη Μέση Ανατολή στο Τμήμα Τουρκικών και Σύγχρονων Ασιατικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών