Η αυτού μεγάλη μακαριότητα Αρμάν Ζαν ντι Πλεσί, γνωστότερος και ως Ρισελιέ, προ τεσσάρων αιώνων τα είχε καταφέρει θαυμάσια. Πριν ακόμη φθάσει στην ηλικία των 40 ετών είχε γίνει και καρδινάλιος και πρωθυπουργός της Γαλλίας. Ο γερμανός Μάρτιν Σελμάγερ, ο υπό αριθμόν ένα συνεργάτης του Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ και μέχρι πρόσφατα επικεφαλής του Γραφείου του στις Βρυξέλλες, κατά πάσα πιθανότητα δεν θα τα πάει εξίσου καλά. Αν και ποτέ κανείς δεν ξέρει, μάλλον δεν θα γίνει ούτε καρδινάλιος, ούτε πρωθυπουργός. Αλλωστε και ο Γιούνκερ δεν έχει τις εξουσίες που είχε στην εποχή του ο Λουδοβίκος ο ΙΓ’.

Πάρ’ όλα αυτά όμως ο Σελμάγερ δεν θα έλεγε κανείς πως τα πηγαίνει άσχημα. Μέσα σε λίγα χρόνια κατάφερε αυτά που άλλοι προσπάθησαν επί δεκαετίες να επιτύχουν χωρίς να τα καταφέρουν. Ανήλθε διά συνοπτικών διαδικασιών ολόκληρη την κλίμακα της κοινοτικής ιεραρχίας και προσφάτως έφθασε στην κορυφή. Εγινε γενικός γραμματέας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Ο έβδομος στην εξηντάχρονη ιστορία της, κατά τη διάρκεια της οποίας έχει αλλάξει 13 φορές πρόεδρο. Με άλλα λόγια οι πρόεδροι της Επιτροπής έρχονται και παρέρχονται, ενώ οι γενικοί γραμματείς μένουν. Και όχι μόνο μένουν, αλλά λύνουν και δένουν. Αυτοί αποφασίζουν για την ημερήσια διάταξη των συνεδριάσεων του Κολεγίου των Επιτρόπων, αυτοί αναθέτουν εκθέσεις και εγκρίνουν εισηγήσεις, αυτοί γενικώς διοικούν τους 33.000 υπαλλήλους της Επιτροπής.

Η εκτόξευση του Μάρτιν Σελμάγερ στο ύπατο διοικητικό αξίωμα της ΕΕ έχει προκαλέσει τις μύριες όσες αντιδράσεις στις Βρυξέλλες. Τα συνδικάτα των ευρωϋπαλλήλων τον καταγγέλλουν ως αλεξιπτωτιστή που εκμεταλλεύτηκε στο έπακρο τη στενή προσωπική σχέση του με τον Γιούνκερ, ενώ στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο οι Οικολόγοι Πράσινοι ανακοίνωσαν πως θα ζητήσουν εξηγήσεις.

Η ρίζα του κακού βρίσκεται στο γεγονός ότι για να είναι τυπικώς εντάξει η τοποθέτησή του ακολουθήθηκαν διαδικασίες καμαρίλας. Διαδικασίες αδιαφανείς, διαβλητές και σε γενικές γραμμές κομμένες και ραμμένες στα μέτρα του. Διαδικασίες μη συμβατές με έναν οργανισμό που θέλει να ισχυρίζεται πως είναι μια από τις καλύτερες διοικητικές μηχανές στον κόσμο και γι’ αυτό άλλωστε οι αμοιβές των στελεχών του είναι παχυλές. Διαδικασίες που παρά τις φιλότιμες προσπάθειες του Μαργαρίτη Σχοινά να περάσουν απαρατήρητες, τελικώς έχουν δημιουργήσει πολιτικό σάλο στην Ευρώπη.

Η υπόθεση Σελμάγερ είναι ίσως η πρώτη σοβαρή γκάφα του αναμφιβόλως ευφυούς Ζαν Κλοντ Γιούνκερ. Μπορεί από την ημέρα που όπως συνηθίζει να λέει «εξελέγη» στην προεδρία της Επιτροπής να έκοψε τις πολλές επαφές με τον Τύπο, μπορεί να δημιούργησε γύρω του –πρωτίστως δε στην περίπτωση της Ελλάδας –μια προεδρική φρουρά δημοσιογράφων, ωστόσο δεσποτικές συμπεριφορές δεν είχε. Με την απόφασή του όμως να ορίσει τον εξ απορρήτων του γενικό γραμματέα της Επιτροπής υπερέβη τα εσκαμμένα. Η Επιτροπή εφεξής ούτε είναι ούτε φαίνεται τιμία.

Και αυτό είναι μείζον πρόβλημα, όχι τόσο για τον Γιούνκερ όσο για την Ευρώπη στο σύνολό της. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είναι η καρδιά της Ευρώπης. Είναι ο θεματοφύλακας της κοινοτικής νομιμότητας και το δίχτυ προστασίας των μικρότερων κρατών-μελών της ΕΕ έναντι της ροπής των μεγαλύτερων κρατών προς την αυθαιρεσία. Η αδυναμία του προέδρου της Επιτροπής να αντισταθεί στην παρούσα φάση στις πασίδηλες πιέσεις της Γερμανίας να τοποθετήσει Γερμανούς σε όλες τις θέσεις-κλειδιά της ευρωπαϊκής δημόσιας διοίκησης είναι ασφαλώς προβληματική. Μειώνει την αξιοπιστία της Επιτροπής και το κύρος των στελεχών της. Απαξιώνει τον ρόλο της και της αφαιρεί, για παράδειγμα στην περίπτωση της Ελλάδας, το δικαίωμα να παραδίδει μαθήματα καταπολέμησης του πελατειακού κράτους.