Σημαντικές αλλαγές για τη βιομηχανία τροφίμων έφερε το 2017 οι οποίες αναμένεται να συνεχιστούν και το 2018. Μεγάλες πολυεθνικές επιχειρήσεις εγκατέλειψαν δραστηριότητές τους στην Ελλάδα είτε πουλώντας τες είτε σταματώντας την παραγωγή στη χώρα μας ενώ αρκετές ήταν και οι ελληνικές επιχειρήσεις που είτε άλλαξαν χέρια είτε πούλησαν δυνατά εμπορικά σήματα που διέθεταν σε άλλες εγχώριες ή ξένες επιχειρήσεις.

Η πρόσφατη ανακοίνωση της συμφωνίας για την πώληση στο επενδυτικό fund KKR της Ελαΐς και των εμπορικών σημάτων που διαθέτει, στο πλαίσιο μιας διεθνούς συμφωνίας που αφορά την αποχώρηση της Unilever από τον κλάδο των ελαίων και των μαργαρινών, αποτελεί ίσως την τελευταία συμφωνία του χρόνου η οποία όμως δίνει το στίγμα για τις άλλες που αναμένονται εντός του 2018. Μέσα στη χρονιά που ολοκληρώνεται σε λίγες μέρες, μεγάλα επιχειρηματικά ονόματα άλλαξαν χέρια, άλλα κατάφεραν να προχωρήσουν σε αναδιαρθρώσεις ενώ δεν λείπουν και εκείνα που πήραν το δρόμο της πτώχευσης και ήδη περιουσιακά τους στοιχεία εκποιούνται.

Η ολοκλήρωση της εξαγοράς της Νίκας από την Chipita, η αναδιάρθρωση των δανείων της ΜΕΒΓΑΛ και η ολοκλήρωση της συμφωνίας με τη ΔΕΛΤΑ, η συνεργασία της ιταλικής Granarolo με την Quality Brands International (ΟΠΤΙΜΑ), η συμφωνία στα τέλη του περασμένου Σεπτεμβρίου της ΟΠΤΙΜΑ με τη Νίκας για την απόκτηση του 70% των μετοχών της Δομοκός ΑΕ η οποία παράγει το Κατίκι Δομοκού, η συμφωνία για ένταξη στο χαρτοφυλάκιο προϊόντων που διαχειρίζεται η Μέλισσα Κίκιζας της Μαγιονέζας Kraft από την 1η Ιανουαρίου 2018 είναι μερικά μόνο από τα ντιλ στην αγορά των τροφίμων του 2017 που αλλάζουν συσχετισμούς στην εσωτερική αγορά. Παράλληλα η αντίστροφη μέτρηση έχει ξεκινήσει και για την εξαγορά των εταιρειών ιχθυοκαλλιέργειας Νηρέα και Σελόντα καθώς βρίσκεται σε εξέλιξη η διαγωνιστική διαδικασία που αναμένεται να ολοκληρωθεί τον ερχόμενο Ιανουάριο έχοντας συγκεντρώσει το ενδιαφέρον ξένων επενδυτών, ανάμεσά τους της Amerra Capital Management, που από το 2016 έχει υπό τον έλεγχό της την εταιρεία ιχθυοκαλλιεργειών Ανδρομέδα.

Ο ΥΠΕΡΔΑΝΕΙΣΜΟΣ. Για τους ανθρώπους της αγοράς οι εξελίξεις αυτές είναι αναμενόμενες τόσο εξαιτίας των ανακατατάξεων στις διεθνείς αγορές μεταξύ πολυεθνικών εταιρειών που αλλάζουν τις στρατηγικές τους – όπως η Unilever πρόσφατα και η Nestle που τον περασμένο Οκτώβριο αποφάσισε να εγκαταλείψει την παραγωγική διαδικασία στον τομέα του παγωτού με το κλείσιμο του εργοστασίου της Froneri στην Ελλάδα – όσο και στην εσωτερική αγορά εξαιτίας του υπερδανεισμού αρκετών επιχειρήσεων και της έλλειψης ρευστότητας από τον τραπεζικό τομέα για εκείνες που θέλουν να επεκταθούν.

Για τη χρονιά που έρχεται η αγορά αναμένει ότι θα υπάρξουν και πάλι αλλαγές σε κλάδους καθώς οι τράπεζες θα προχωρούν σε αναδιαρθρώσεις δανείων. Ηδη μεγάλη είναι η κινητικότητα στον κλάδο της γαλακτοβιομηχανίας – τυροκομίας με ξένες και ελληνικές επιχειρήσεις να έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον να επεκτείνουν τη δραστηριότητά τους και να ενδυναμώσουν την παρουσία τους. Η Friesland Campina Ελλάς ετοιμάζεται να μπει στην αγορά των ελληνικών τυροκομικών προϊόντων και σύμφωνα με πληροφορίες βρίσκεται σε επαφές με επιχειρήσεις του κλάδου, το εργοστάσιο της Αγνό ζητά αγοραστή, όπως και το εργοστάσιο της ΦΑΓΕ στο Αμύνταιο καθώς η εταιρεία έχει αποχωρήσει από την αγορά γάλακτος. Η συνεταιριστική ΘΕΣγάλα επεκτείνεται δυναμικά έχοντας πλέον μπει και στη λιανική με δικά της σημεία πώλησης ενώ και η Δωδώνη δεν έχει κρύψει το ενδιαφέρον της για εξαγορές άλλων εταιρειών εφόσον αυτό βοηθά στην περαιτέρω ανάπτυξη της εταιρείας. Παράλληλα η ΚριΚρι δεν έχει αποκλείσει την είσοδο στρατηγικού επενδύτη εφόσον υπάρξει κάποια συμφέρουσα συμφωνία.

ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΔΙΑΜΑΝΤΙΑ. Την ίδια ώρα ο υπερδανεισμός αρκετών επιχειρήσεων και από τη βιομηχανία τροφίμων έχει βάλει κάτω από το μικροσκόπιο και ξένων επενδυτικών funds αρκετές επιχειρήσεις του κλάδου. Σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς, επιχειρηματίες αλλά και τραπεζίτες, υπάρχουν «επιχειρηματικά διαμάντια» που εξαιτίας των συνθηκών βρέθηκαν σε δυσχερή θέση.

Ετσι το επόμενο διάστημα δεν αποκλείεται να δούμε επιχειρήσεις της βιομηχανίας τροφίμων και του αγροτοεφοδιαστικού τομέα αλλά και των ιχθυοκαλλιεργειών να περνούν σε επενδυτικές εταιρείες του εξωτερικού. Μάλιστα οι επιχειρήσεις που συγκεντρώνουν το επενδυτικό ενδιαφέρον των ξένων επενδυτών είναι κυρίως εξωστρεφείς επιχειρήσεις που τα προϊόντα τους έχουν ιδιαίτερη δυναμική στις διεθνείς αγορές αλλά και επιχειρήσεις οι οποίες το προηγούμενο διάστημα διαφοροποιήθηκαν παράγοντας καινοτόμα προϊόντα και έχουν επενδύσει στον τομέα αυτό.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η περίπτωση των ιχθυοκαλλιεργειών όπου παρά την καθυστέρηση που έχει σημειωθεί στην περίπτωση της πώλησης των εταιρειών Νηρέα – Σελόντα, το ενδιαφέρον των επενδυτών είναι διεθνές, γεγονός που δείχνει και τη δυναμική που έχει και θα έχει ο κλάδος στο μέλλον. Οσο για τις ανακατατάξεις στον κλάδο του λιανικού εμπορίου τροφίμων εδώ τα πράγματα είναι διαφορετικά καθώς ο κύκλος των μεγάλων εξαγορών και συγχωνεύσεων έχει κλείσει και πλέον οι αλλαγές του χάρτη αναμένονται να γίνουν σε τοπικό επίπεδο και στοχευμένα από μικρές επιχειρήσεις του κλάδου που ενδεχομένως προστεθούν στις ήδη υπάρχουσες μεγάλες αλυσίδες.