Μεταξύ της εξόδου από το υφιστάμενο πρόγραμμα και της καθαρής εξόδου από τα Μνημόνια η απόσταση είναι μεγάλη. Τόσο μεγάλη που απαιτεί πολύ περισσότερο χρόνο (χρόνια ολόκληρα) για να τη διανύσει κάποιος σε σχέση με το διάστημα των ολίγων ημερών που χρειάστηκε για να την κάνει ο Πρωθυπουργός. Και μάλιστα, όχι με βήματα εμπρός, αλλά με όπισθεν ολοταχώς. Μέσα σε λίγες μέρες η ρητορική της «καθαρής εξόδου» από το Μνημόνιο, που χρησιμοποιούσε ο Αλέξης Τσίπρας, «μαλάκωσε» και έγινε έξοδος από το Πρόγραμμα. Και οι διαβεβαιώσεις για εκλογές το 2019 εξαφανίστηκαν από τις τελευταίες ομιλίες του.

Δεν είναι η πρώτη φορά που ο Αλέξης Τσίπρας διέρχεται με ευκολία μεταξύ ρητορικών σχημάτων, όπου το ένα σημαίνει το ακριβώς αντίθετο από το άλλο, στην προσπάθειά του να περάσει τη συγκυβέρνηση των ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ από τις συμπληγάδες και τα επικίνδυνα κύματα του Μνημονίου. Πιθανότατα δεν θα είναι και η τελευταία. Το έκανε με την υπογραφή του τρίτου Μνημονίου λίγους μήνες μετά τις υποσχέσεις του ότι θα έσκιζε τα Μνημόνια. Το έκανε με τις περικοπές στο αφορολόγητο και τις συντάξεις που υποτίθεται ότι ήταν κόκκινη γραμμή για την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ. Το ίδιο συνέβη και με τις υποσχέσεις για το κούρεμα του χρέους.

Ομως, άλλο τότε και άλλο τώρα. Τότε η κυβέρνηση διέθετε το πολιτικό κεφάλαιο και την άνεση χρόνου για να ακροβατεί μεταξύ αυταπάτης και πραγματικότητας μέχρι την ώρα της προσγείωσης, τακτική που, βεβαίως, κόστισε ακριβά στην ελληνική οικονομία. Τώρα, η απότομη στροφή έγινε με το πόδι του Πρωθυπουργού κολλημένο στο γκάζι. Ολα δείχνουν ότι επιβλήθηκε από την ανάγκη ολοκλήρωσης το συντομότερο της τρίτης αξιολόγησης, αν είναι δυνατόν ακόμη και πριν από τον σχηματισμό της νέας κυβέρνησης στη Γερμανία, προκειμένου όλες οι πολιτικές επιλογές να είναι ανοικτές για την κυβέρνηση μπροστά στο νέο «μίνι» Μνημόνιο που ετοιμάζουν οι δανειστές για την επόμενη μέρα στην Ελλάδα.

Πολιτικοί παρατηρητές και αξιόπιστοι οικονομικοί παράγοντες εκτιμούν ότι η ενημέρωση του ελληνικού Τύπου από ανώτερο αξιωματούχο της Κομισιόν, στα μέσα της περασμένης εβδομάδας, για το νέο υβριδικό πρόγραμμα που ετοιμάζεται για τη χώρα μας, με αυξημένη εποπτεία και δεσμεύσεις μεταρρυθμίσεων, επέδρασε ως καταλύτης στους κυβερνητικούς υπολογισμούς. Αφενός, γιατί οι αποκαλύψεις για το νέο υπό διαμόρφωση «μίνι» Μνημόνιο, που θα τεθεί σε εφαρμογή μετά το τρίτο, δεν ευνοούν σε καμία περίπτωση τη ρητορική περί καθαρής εξόδου. Αφετέρου, γιατί όταν αυτό θα αρχίσει να ξετυλίγεται, κάποια στιγμή από την ερχόμενη άνοιξη, θα ακυρώσει και την παραμικρή αυταπάτη περί οποιασδήποτε εξόδου. Υπό αυτές τις συνθήκες δυσκολεύουν και οι σχεδιασμοί για εκλογές στο τέλος της τετραετίας. Πολύ περισσότερο όταν η Ελλάδα, από το επόμενο φθινόπωρο, θα βρίσκεται στον προθάλαμο των νέων περικοπών στις συντάξεις του 2019, ενδεχομένως ταυτόχρονα και του αφορολογήτου.

Προς το παρόν, πάντως, ο Πρωθυπουργός καλείται να επιδείξει πάλι το ταλέντο του: να περάσει από τη μία όχθη των παλαιότερων υποσχέσεών του στην απέναντι όχθη της τρίτης αξιολόγησης που απαιτεί πλειστηριασμούς σπιτιών, περικοπές στα οικογενειακά επιδόματα, δύσκολες αποφάσεις για ΔΕΗ για να την κλείσει και παράλληλα να μείνει άβρεχτος. Δύσκολο!