Αναζητούν διέξοδο στις μονομερείς ενέργειες

Το ενδεχόμενο μονομερούς κατάθεσης των νομοσχεδίων για την οικειοθελή αποκάλυψη αδήλωτων κεφαλαίων και το πλαστικό χρήμα εξετάζει σοβαρά η κυβέρνηση. Θέσεις προς αυτή την κατεύθυνση είχαν διατυπωθεί στις παρυφές του Μαξίμου και στο παρελθόν.

Τώρα όμως το σκηνικό φαίνεται να βαραίνει περαιτέρω, με την υπόθεση Γεωργίου σε πρώτο πλάνο και κυβερνητικές πηγές να διαμηνύουν ότι «η θέση της Κομισιόν στην υπόθεση Γεωργίου σηματοδοτεί μια νέα περίοδο στις σχέσεις με τους δανειστές».

Η κυβερνητική δυσφορία αναφορικά με την απαίτηση έγκρισης από τους δανειστές κάθε νομοθετικής πρωτοβουλίας είναι δεδομένη. Ηδη από τον Ιούλιο, ο Ευκλείδης Τσακαλώτος καλωσορίζοντας στην Αθήνα τον Πιερ Μοσκοβισί τόνιζε στην κοινή συνέντευξη Τύπου πως «δεν μπορούν να απαιτούν να έχουν ακόμα και τη μικροδιαχείριση του προγράμματος, και από την άλλη η ελληνική κυβέρνηση να έχει την ιδιοκτησία». Τα νομοσχέδια για το πλαστικό και το αδήλωτο χρήμα συγκαταλέγονται κατά τα φαινόμενα στη μικροδιαχείριση του προγράμματος και στο κυβερνητικό σχήμα αρχίζει να μορφοποιείται μια τάση η οποία θέλει αυτά τα νομοσχέδια να κατατεθούν στη Βουλή πριν από τη Διεθνή Εκθεση Θεσσαλονίκης, ακόμα και χωρίς τη σύμφωνη γνώμη των δανειστών. Μια επανάληψη του φαινομένου του περασμένου Απριλίου, όταν κατατέθηκε μονομερώς το Φορολογικό και το Ασφαλιστικό στη Βουλή, άσχετα εάν τελικά οι διατάξεις οι οποίες ψηφίστηκαν υπέστησαν τις αναγκαίες συμβιβαστικές διορθώσεις, ιδίως στο μέτωπο του αφορολογήτου.

Η ένδεια φιλολαϊκών μέτρων ενόψει ΔΕΘ, με φόντο τα ραβασάκια του ΕΝΦΙΑ που θα έχουν ήδη αναρτηθεί στο taxis, αλλά και η ανάγκη τόνωσης των δημοσίων εσόδων ώστε να υπάρξουν κατά την κυβερνητική ανάγνωση βαθμοί ελευθερίας στην άσκηση κοινωνικής πολιτικής, φαίνεται να τροφοδοτούν τις προσπάθειες επιτάχυνσης των συγκεκριμένων νομοσχεδίων. Ιδίως για τον ακατάσχετο επιχειρηματικό λογαριασμό ο οποίος θα μπορούσε να παρουσιαστεί από τον Πρωθυπουργό ως ανάσα στην αγορά. Η ανάσα του ακατάσχετου λογαριασμού κατά την ανάγνωση των δανειστών θεωρείται ότι συγκεντρώνει χαρακτηριστικά αμνηστίας, όπως άλλωστε και οι ρυθμίσεις που σχεδιάζεται τώρα να προωθηθούν για την αποκάλυψη αδήλωτων κεφαλαίων. Γι’ αυτό και τις μπλόκαραν τους τελευταίους μήνες.

Η κόντρα. Σύμφωνα με εκτιμήσεις του εμπορικού κόσμου, η δημιουργία ειδικού ακατάσχετου λογαριασμού θα μπορούσε να οδηγήσει σε αύξηση εσόδων κατά 1,3-1,7 δισ. ευρώ έως το τέλος του έτους, εάν οι διατάξεις ενεργοποιούνταν την 1η Οκτωβρίου. Μισός ΕΝΦΙΑ δηλαδή.

Το σκεπτικό είναι απλό. Ας υποθέσουμε ότι από την 1η Οκτωβρίου κάθε επιχείρηση θα πρέπει να έχει δηλώσει έναν ειδικό ακατάσχετο τραπεζικό λογαριασμό. Στον λογαριασμό αυτό θα μπαίνουν αυτόματα όλες οι εισπράξεις από POS και τραπεζικές συναλλαγές. Με το νομοσχέδιο για το πλαστικό χρήμα όλες οι επιχειρήσεις υποχρεωτικά θα έχουν POS ενώ υπάρχει σκέψη συναλλαγές άνω των 50 ευρώ μεταξύ εμπόρων να μην μπορούν να γίνουν με μετρητά. Απευθείας, ο λογαριασμός αυτός θα αρχίσει να γεμίζει.

Η διάταξη η οποία σχεδιάζεται θα προβλέπει ότι από αυτόν τον λογαριασμό, με πάγια εντολή, θα πληρώνονται κατά προτεραιότητα οι οφειλές προς την Εφορία (ΦΠΑ, φόρος μισθωτών υπηρεσιών, ρυθμίσεις δόσεων), τα ασφαλιστικά ταμεία, οι λογαριασμοί ΔΕΚΟ, οι μισθοί των εργαζομένων και οι προμηθευτές. Μέχρι εδώ, οι δανειστές δεν θα είχαν καμία αντίρρηση.

Το επιτελείο του Τρύφωνα Αλεξιάδη όμως υποστηρίζει την πρόταση της Ελληνικής Συνομοσπονδίας Ελληνικού Εμπορίου, ο λογαριασμός αυτός να είναι ακατάσχετος για παλαιές ληξιπρόθεσμες οφειλές σε ποσοστό 80%. Με λίγα λόγια, αν μια επιχείρηση έχει ληξιπρόθεσμα χρέη 300.000 ευρώ έως την ενεργοποίηση του λογαριασμού, η Εφορία και τα ασφαλιστικά ταμεία δεν θα μπορούν να κάνουν κατάσχεση σε αυτόν τον λογαριασμό παρά μόνο στο 20% του μηνιαίου υπολοίπου. Πρακτικά, μέσω κατασχέσεων τραπεζικών λογαριασμών οι παλαιές οφειλές θα μείνουν ανείσπρακτες. Οι νέες υποχρεώσεις όμως θα εξυπηρετούνται χωρίς ανάγκη κατάσχεσης και τα Ταμεία θα γεμίζουν. «Υπάρχουν και άλλα μέτρα αναγκαστικής είσπραξης» είναι ο αντίλογος κυβερνητικής πηγής στο ερώτημα εάν πρόκειται για μια μορφή αμνηστίας επί των παλαιών χρεών. Προσθέτει δε ότι από τα 90 δισ. ευρώ των ληξιπρόθεσμων μόνο προς την Εφορία οφειλών είναι ζήτημα αν τα 15-20 δισ. ευρώ είναι εισπράξιμα, την ώρα που παράγοντες της επιχειρηματικής κοινότητας αναδεικνύουν μια άλλη διάσταση. «Από 187.000 κατασχέσεις στο επτάμηνο Ιανουαρίου – Ιουλίου, οι εισπράξεις ήταν 95 εκατ. ευρώ ή περίπου 0,1% από το βουνό των 90 δισ. ευρώ» σημειώνει στέλεχος της αγοράς. Είναι σαν να κυνηγούν φαντάσματα, προσθέτει.

«Θέλουμε να εισπράττουμε κάθε μήνα τα έσοδα που προβλέπονται από εδώ και πέρα χωρίς να δημιουργούνται νέα ληξιπρόθεσμα;» διερωτάται την ίδια ώρα κυβερνητικό στέλεχος, επισημαίνοντας πως χωρίς τις διατάξεις για τον ακατάσχετο λογαριασμό, το νομοσχέδιο για το πλαστικό χρήμα δεν πρόκειται να δουλέψει. Και η κυβέρνηση έχει επενδύσει πολλά στην πάταξη της φοροδιαφυγής τα οποία μέχρι τώρα δεν της έχουν βγει.

Κάπου ανάμεσα. Ανάλογη γραμμή επικρατεί και αναφορικά με την οικειοθελή αποκάλυψη αδήλωτων κεφαλαίων. Το υπουργείο Οικονομικών ψάχνει έσοδα, ξορκίζοντας κόφτες και το ενδεχόμενο οι δανειστές να ζητήσουν στο άμεσο μέλλον κι άλλα μέτρα. Το νομοσχέδιο για τα αδήλωτα κεφάλαια εκτιμάται, στο οικονομικό επιτελείο, ότι μπορεί να φέρει φρέσκο και πολύ χρήμα. Η διαπραγμάτευση όμως κρατά περίπου ενάμιση χρόνο και το σενάριο το οποίο απέσπασε τη σύμφωνη γνώμη των δανειστών ήταν αυτό που προέβλεπε επιβολή φόρων και προσαυξήσεων έως και 93% σε όποιον αποκάλυπτε αδήλωτα κεφάλαια εντός ή εκτός Ελλάδας. Το Μέγαρο Μαξίμου, αναφέρουν πληροφορίες, δεν είναι διατεθειμένο να κατεβάσει ένα τέτοιο νομοσχέδιο στη Βουλή. «Ποιος θα φέρει τα λεφτά του πίσω με τέτοιο φόρο» αναρωτιέται κυβερνητική πηγή, βάζοντας τον πήχη πολύ χαμηλότερα. Οχι στο 15% που προέβλεπε το αρχικό σενάριο του περυσινού Απριλίου (επί Βαρουφάκη), ούτε όμως και στο 93%.