Project Syndicate

Δεν είναι μυστικό ότι οι αναπτυσσόμενες οικονομίες αντιμετωπίζουν σοβαρές προκλήσεις οι οποίες έχουν υπονομεύσει τις προοπτικές ανάπτυξης. Το εάν θα επιστρέψουν στο μονοπάτι της σύγκλισης με τις αναπτυγμένες οικονομίες θα εξαρτηθεί σε σημαντικό βαθμό από το πώς θα αντιμετωπίσουν το νέο σύνθετο οικονομικό περιβάλλον όπως αυτό διαμορφώνεται σήμερα.

Αρκετά προβλήματα πηγάζουν από τις παγκόσμιες ανισότητες και τη μεταβλητότητα που καταγράφεται στη ροή των κεφαλαίων, καθώς και τις διακυμάνσεις των ισοτιμιών των ισχυρών εθνικών νομισμάτων. Επειδή οι προκλήσεις αυτές είναι σχετικά νέες, δεν υπάρχουν σίγουρες λύσεις για το πώς πρέπει αντιμετωπιστούν. Για πολλές οικονομίες που βασίζονται στις εξαγωγές πρώτων υλών και μαύρου χρυσού, τα πράγματα τα κάνει χειρότερα η πτώση των τιμών των πρώτων αυτών υλών και κυρίως η βουτιά του πετρελαίου.

Εν ολίγοις, οι αναπτυσσόμενες οικονομίες αντιμετωπίζουν αντίθετους ανέμους από προκλήσεις μακροοικονομικής πολιτικής, από αντισυμβατικές νομισματικές πολιτικές που ακολουθούν πολλές κεντρικές τράπεζες, από ευρείες διακυμάνσεις στις αγορές και στη ροή των κεφαλαίων και από χαμηλή ανάπτυξη.

Οι αναπτυσσόμενες οικονομίες θα πρέπει να αρχίσουν να βασίζονται περισσότερο στην άνθηση των υπηρεσιών και λιγότερο στη βιομηχανία και θα πρέπει να προσαρμόσουν επίσης τις επενδύσεις τους στο ανθρώπινο κεφάλαιο λόγω της τεχνολογικής προόδου που εισάγει στην παραγωγή πολλούς αυτοματισμούς.

Οι αναπτυσσόμενες όμως οικονομίες εξακολουθούν να έχουν πολλά πλεονεκτήματα. Καθώς θα θωρακίζονται όλο και περισσότερο αντιμετωπίζοντας τις προκλήσεις που προέρχονται από το εξωτερικό τους και θα προσαρμόζονται καλύτερα στην τεχνολογική πρόοδο, είναι αναμενόμενο ότι θα κάνουν λάθη πολιτικής. Οπως εκτιμώ, όμως, θα καταφέρουν να αντεπεξέλθουν στις προκλήσεις και θα προχωρήσουν ξανά προς σύγκλιση με τις αναπτυγμένες οικονομίες.

Ο Μάικλ Σπενς είναι νομπελίστας στα Οικονομικά και καθηγητής Οικονομικών στη Stern School of Business στο Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης