Κόκκινα δάνεια 11 δισ. ευρώ που αντιστοιχούν σε 170 ομίλους επιχειρήσεων και τα οποία μοιράζονται οι περισσότερες αν όχι όλες οι συστημικές τράπεζες θα μπορούσαν να αποτελέσουν τη μαγιά για να ξεκινήσουν οι ενέργειες αναδιάρθρωσης και να αντιμετωπιστεί έτσι το μεγάλο πρόβλημα του χρηματοπιστωτικού συστήματος και της ελληνικής οικονομίας.

Η υπόδειξη προκύπτει από μελέτη της McKinsey & Co., την οποία παρουσίασε χθες το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, την ίδια ώρα που εκδηλωνόταν η πρώτη επιχειρηματική πρωτοβουλία για τη διαχείριση κόκκινων δανείων με τη δημιουργία κοινής πλατφόρμας από τις Alpha Bank, Eurobank και την αμερικανική KKR.

Την κινητικότητα γύρω από το θέμα των κόκκινων δανείων συμπληρώνει η αναμενόμενη κατάθεση –ίσως και σήμερα –του πολυνομοσχεδίου που θα περιλαμβάνει διατάξεις για τις προϋποθέσεις πώλησής τους.

Η μελέτη της McKinsey ήταν μνημονιακή δέσμευση και ο Αρης Ξενόφος, διευθύνων σύμβουλος του ΤΧΣ, που την παρουσίασε, εξήγησε ότι η επίλυση του προβλήματος των κόκκινων δανείων θα είναι μια σταδιακή διαδικασία, με τα πρώτα θετικά σημάδια να αναμένονται προς το τέλος του 2016.

Οπως είπε, οι τράπεζες αναμένεται να συμφωνήσουν σύντομα με την Τράπεζα της Ελλάδος συγκεκριμένους στόχους για τη μείωση των κόκκινων δανείων, ενώ έχει προηγηθεί ανάλογη συνεννόηση και με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ώστε να περιοριστούν στο 20% το 2018. Σήμερα, όπως είπε ο πρόεδρος του Ταμείου Γιώργος Μιχελής, αυτά αντιπροσωπεύουν το 45% του συνόλου.

Σε απόλυτο μέγεθος, τα κόκκινα δάνεια ανέρχονται σήμερα σε 103 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 46 δισ. ευρώ είναι επιχειρηματικά.

Η μελέτη της McKinsey αφορούσε δάνεια μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων (με δανειακά ανοίγματα πάνω από 10 εκατ. ευρώ) των τραπεζών Πειραιώς, Eurobank και Εθνικής. Αφού αφαίρεσε τις υγιείς, σχεδόν βιώσιμες και τις επιχειρήσεις υπό εκκαθάριση, εντόπισε 170 ομίλους με συνολικά δάνεια 15 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 11 δισ. σε καθυστέρηση και κοινά μεταξύ των τραπεζών. Από κει θα ξεκινήσουν οι αναδιαρθρώσεις, με τη δημιουργία ενός μηχανισμού συντονισμού μεταξύ των τραπεζών.

Στην κατεύθυνση αυτή, άλλωστε, κινείται και η χθεσινή συμφωνία για τη δημιουργία κοινής πλατφόρμας που θα διαχειρίζεται κόκκινα επιχειρηματικά δάνεια μεγάλων επιχειρήσεων, ύψους 1,2 δισ. ευρώ, από την Alpha Bank, τη Eurobank και την αμερικανική Kohlberg Kravis Roberts Credit (KKR).

Η συμφωνία προβλέπει ότι η KKR μέσω της εξειδικευμένης θυγατρικής της Pillarstone Europe θα προχωρήσει στην ίδρυση εταιρείας διαχείρισης προβληματικών δανείων, στην οποία θα συμμετάσχει και η Ευρωπαϊκή Τράπεζα για την Ανασυγκρότηση και την Ανάπτυξη (EBRD) με ποσοστό 5%. Η εταιρεία διαχείρισης θα έχει έδρα την Ελλάδα και θα διαθέτει άδεια λειτουργίας από την Τράπεζα της Ελλάδος, σύμφωνα με τον πρόσφατο νόμο για τη διαχείριση των NPL’s.

Στο χαρτοφυλάκιό της θα περιλαμβάνονται προβληματικά δάνεια επιχειρήσεων οι οποίες κρίνονται βιώσιμες αλλά αντιμετωπίζουν δυσκολία εξυπηρέτησης των υποχρεώσεών τους. Εκτός από την αναδιάρθρωση του δανεισμού, οι εταιρείες αυτές ενδέχεται να έχουν ανάγκη από νέα κεφάλαια, λειτουργική αναδιοργάνωση και ενίσχυση του management, τα οποία θα παρέχει η KKR και θα επιτρέψουν την ανασυγκρότησή τους και τη δυναμική επιστροφή τους στην αγορά.

Πριν από την έναρξη διαχείρισης των προβληματικών δανείων απαιτείται συμφωνία μεταξύ των τραπεζών, της εταιρείας διαχείρισης και της KKR για το σχέδιο αναδιάρθρωσης ενός εκάστου δανείου ξεχωριστά, ώστε αυτό να ενταχθεί στο υπό διαχείριση χαρτοφυλάκιο. Στο πλαίσιο του σχεδίου αναδιάρθρωσης, οι επιχειρήσεις θα έχουν πρόσβαση σε νέα κεφάλαια τα οποία θα καλυφθούν από την KKR και την EBRD. Οι ελληνικές τράπεζες διατηρούν το δικαίωμα να συμμετάσχουν και οι ίδιες στη νέα χρηματοδότηση.