Πέντε χρόνια συμπληρώθηκαν χθες από το ξέσπασμα του Κινήματος της 15ης Μαΐου, των Ιντιγκνάδος που συγκεντρώνονταν στην Πουέρτα ντελ Σολ για να εκφράσουν τον θυμό τους εναντίον των παραδοσιακών πολιτικών κομμάτων της Ισπανίας. Μέσα σε αυτά τα χρόνια το κίνημα έφθασε σήμερα – με τη δημιουργία του Podemos και τη συνεργασία με την Ενωμένη Αριστερά – να διεκδικεί την εξουσία.

Την άνοιξη του 2011 δεκάδες χιλιάδες πολίτες είχαν κατέβει στους δρόμους και στις πλατείες της Ισπανίας εκφράζοντας την αγανάκτησή τους για την ανεργία και τη διαφθορά – και έτσι πήραν το όνομά τους: Αγανακτισμένοι.

Καμιά δεκαριά μπλόγκερ αποφάσισαν να γράψουν ένα μανιφέστο με τίτλο «Πραγματική δημοκρατία τώρα» και κάλεσαν σε διαδήλωση. Κάτω από έναν καταγάλανο ουρανό στις 15 Μαΐου χιλιάδες Ισπανοί ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμα και συνέρρευσαν στην κεντρική πλατεία της Μαδρίτης όπου κατασκήνωσαν επί εβδομάδες και αρνούνταν να αποχωρήσουν. «Η Πουέρτα ντελ Σολ έγινε μια αγορά, ένας χώρος ανταλλαγής απόψεων για όλους, για την αγορά εργασίας, το περιβάλλον, την εκπαίδευση» λέει η Σοφία ντε Ρόα που συμμετείχε στις διαδηλώσεις τότε. «Τις αποφάσεις τις παίρναμε όλοι μαζί. Ηταν το θεμέλιο για μια αλλαγή νοοτροπίας που διατηρείται μέχρι σήμερα. Εχουν αλλάξει πολλά». Με την ανεργία να ξεπερνά το 20%, οι διαδηλώσεις γρήγορα εξαπλώθηκαν σε πενήντα πόλεις. «Δεν μας εκπροσωπούν» έγραφαν σε πλακάτ διαμαρτυρίας οι διαδηλωτές για τους παλαιούς πολιτικούς.

«Ηταν ένα σημαντικό γεγονός που είχε ως αποτέλεσμα μια νέα πολιτική και ιστορική εποχή στην Ισπανία» σχολιάζει ο κοινωνιολόγος Χάιμε Παστόρ. «Κάποιοι από εμάς είναι πιο προοδευτικοί, άλλοι πιο συντηρητικοί. Ομως όλοι ανησυχούμε και αγανακτούμε για την πολιτική, οικονομική και κοινωνική κατάσταση» ανέφερε το μανιφέστο.

Εκείνη τη χρονιά πραγματοποιήθηκαν στην Ισπανία περισσότερες από 21.000 διαδηλώσεις.

Το κίνημα γρήγορα εξαπλώθηκε σε όλη τη χώρα, εμπνέοντας τις διαδηλώσεις του «Καταλάβετε τη Γουόλ Στριτ» στη Νέα Υόρκη αλλά και ανάλογα κινήματα Αγανακτισμένων σε άλλες ευρωπαϊκές πόλεις. Καθώς η κρίση βάθαινε, οι Ισπανοί επέλεξαν στις εκλογές να διώξουν τους Σοσιαλιστές από την εξουσία και να εκλέξουν το συντηρητικό Λαϊκό Κόμμα που συνέχισε όμως μια πολιτική περικοπής δαπανών και φορολογικών αυξήσεων, ώστε να αποφευχθεί η οικονομική κατάρρευση της χώρας. Το πέτυχαν και η Ισπανία επέστρεψε στην ανάπτυξη, με μεγάλο κόστος όμως. Τα μέτρα λιτότητας αύξησαν τις ανισότητες και μια σειρά σκανδάλων διαφθοράς όπου εμπλέκονται στελέχη του Λαϊκού Κόμματος μεγάλωσε την αγανάκτηση με την πολιτική ελίτ.

Κάπως έτσι τον Ιανουάριο του 2014 γεννήθηκε το Podemos, ως μετεξέλιξη του κινήματος των Αγανακτισμένων. Παρά τις κριτικές για λαϊκισμό, το Podemos αναδείχθηκε δύο χρόνια αργότερα – στις εκλογές του περασμένου Δεκεμβρίου – τρίτη πολιτική δύναμη στην Ισπανία. Στις ίδιες εκλογές κατέρρευσε το δικομματικό σύστημα με την ανάδειξη ενός ακόμα νέου κόμματος, των Ciudadanos. Ομως εκφράζονται και αντιρρήσεις. «Το Podemos», λέει ο κοινωνιολόγος Κάρλος Παρέδες, «αποτελεί επινόηση κάποιων διανοουμένων, οι οποίοι παλαιότερα προσπαθούσαν να προωθήσουν τα κοινωνικά τους αιτήματα μέσω των παραδοσιακών κομμάτων της Αριστεράς». Πάντως, μια νέα πολιτική γενιά αναδείχθηκε: από τους 350 βουλευτές, οι 211 δεν είχαν πρότερη κοινοβουλευτική εμπειρία – τα σακάκια, οι γραβάτες και οι γόβες αντικαταστάθηκαν με τζιν και αθλητικά παπούτσια. Το κίνημα των Ιντιγκνάδος κατέκτησε δημαρχεία σε μεγάλες πόλεις όπως η Μαδρίτη και η Βαρκελώνη.

Ομως από τις πρόσφατες εκλογές της 20ής Δεκεμβρίου δεν προέκυψε κυβέρνηση. Και έτσι στις 26 Ιουνίου οι Ισπανοί καλούνται και πάλι στις κάλπες. Εκείνοι που διαδήλωναν στις πλατείες και στους δρόμους παρακολουθούν για πρώτη φορά την Αριστερά να κατεβαίνει ενωμένη. Και αναρωτιούνται αν μπορεί να κερδίσει την εξουσία.

Τελευταία Νέα